Die afreis van Abel Lotz. Chris Karsten
7 1998 embassy bombings in Kenya and Tanzania when 224 people were killed.
Scott Stewart, a former intelligence agent with the US State Department, said in a telephone interview South Africa is a place ‘where you could show up, give the right guy several hundred dollars, and walk away with a passport. Terrorists will take advantage of the corruption.’
Stewart, now with the US-based global intelligence company Stratfor, said terrorists who plotted in 2006 to blow up trans-Atlantic airliners leaving London’s Heathrow airport, used fake South African passports to enter Britain from Pakistan. These passports allowed them to hide visits to Pakistan that could have raised suspicions.
In 2009, the United Kingdom started requiring visas from South Africans, saying terrorists and criminals were exploiting the easy availability of stolen or forged South African passports. Anneli Botha, a counter-terrorism researcher with South Africa’s Independent Institute for Security Studies, said, ‘You can have the most sophisticated measures in place, but you’re only as strong as your weakest link. Corruption is our weakest link.’
3
Twee jong vroue slenter deur ’n groot, bedrywige winkelsentrum in Islamabad. Hulle is aantreklik, maar lyk nie soos Westerse winkelnimfe in gesmokte bloese en gebleikte jeans met ontwerperrafels nie. Hierdie twee is geklee in tradisionele drag: knielengte kameez-rok oor shalwar-slobbroek, dupatta-doek oor die hare.
By ’n winkel steek een vas, die een met die oë groen soos smarag. Sy kry haar vriendin aan die mou beet, beduie na die mehndi-ontwerpe.
“Ek soek so een, kom ons gaan kyk,” sê Sajida.
“Jy kan g’n ’n tatoe kry nie,” sê Nida.
“Hoekom nie?”
Sajida stoot die deur oop en Nida moet noodgedwonge volg. By die toonbank begin Sajida in die ringlêer met voorbeelde van die ontwerpe blaai. Dis ingewikkelde, delikate patrone, tradisioneel met borrie of henna aangebring vir die versiering van die vel, gewoonlik van die hande, arms, voete en bene.
“Is daar iets wat ek nie weet nie?” vra Nida. “Trouplanne? Is Nasir terug?”
“Nee, hy’s nie terug nie.”
Nasir is al ’n jaar weg, veg glo in Afganistan.
Sajida bestudeer die ontwerpe. Sy het lankal haar oog op ’n mehndi, net ’n klein een, as eksperiment. Sy wil voel hoe dit voel om met ’n tatoe te loop, onsigbaar onder haar klere, natuurlik. Niks in haar geloof wat ’n mehndi verbied nie – ’n mehndi-seremonie is selfs deel van ’n Moslembruilof. Twee dae voor die trouplegtigheid sal vriendinne van die bruid op die rasm-e-henna die bruid se hande en voete met aromatiese hennaolie invryf as voorspel tot ’n lang en gelukkige getroude lewe. En as die bruid wil, kan sy ook haar hande en arms en voete en bene vir die troue met mehndi-patrone laat versier, om haar vir haar bruidegom aantreklik te maak. Die man waardeer dit, sien die versierings nie as teken van losbandigheid nie, eerder as onderdanigheid, soos dit hoort in hul geloof.
Sajida oorweeg ’n beskeie mehndi, miskien op haar maag waar net sy dit kan sien. En nie vir ’n bruilof of Eid of enige ander spesiale geleentheid nie, sommer net. Dis wat hip jong meisies en vroue doen, dink sy. Dit daag die tradisies uit, verskuif die grense. Dis wat die Bollywood-aktrises doen, maar hulle is meer permissief, daardie Indiese aktrises soos Priyanka Chopra, die sexy flirt in Aitraaz.
In Lahore is die aktrises van Lollywood nog nie só dekadent nie, al gebruik hulle grimering en tof hulle op. Aaminah Haq en Veena Malik en natuurlik Iman Ali, wat vir haar rol in Khuda Kay Liye die Lux Style-toekenning as beste aktrise gekry het – Pakistan se weergawe van die Oscar. Maar oor Veena was die duiwel en al sy djins behoorlik los, oor daardie foto’s van haar sonder klere in ’n Indiese tydskrif. Met op haar boarm ’n régte tatoe, nie mehndi nie.
Nida loer oor haar skouer. “Wat sal jou pa sê?”
“My pa sal nie weet nie.”
“Maar ás hy weet.”
“My pa sit in Kanigoram, hoe sal hy weet? Ek sien hom miskien twee, drie keer ’n jaar as ek huis toe gaan.”
“En jou broers?”
Haar broers is ook in Kanigoram, kyk nie TV of flieks nie, stel meer belang in politiek. Wil Afganistan toe gaan soos Nasir.
“Ek hou van dié een.” Sajida druk met haar vinger op ’n vlieënde voël. “Vry soos ’n voël. Net so links van my regterheupbeen. Hoe klink dit?”
Nida skuif langs haar in, begin blaai. “Miskien moet ek ook een kry, só een, ’n blom.”
“En wat gaan jóú pa sê?”
Nida trek haar skouers op. “En jou man? Ás jy ’n man kry en hy sien jou tatoe? Sal hy dit soen of sal hy jou dwing om dit af te was?”
“Hang af wáár my tatoe is,” sê Sajida, en hulle gaan agter bakhande aan’t giggel.
“Hy kan myne soen, my bruidegom,” sê Nida. “Ek’s nie bang vir die engele nie.”
Sajida weet wat haar vriendin bedoel, hulle leer dit in die madressa, in die uitleg van die hadiete. Nida verwys na ’n Bukhari-hadiet: as ’n man sy vrou die aand uitnooi vir seks en sy weier, stuur die engele hulle vervloekinge na haar tot dit lig word.
Nida resiteer verspot agter haar hand: “Wie aan My die kuisheid verseker van wat tussen sy bene is en wat tussen sy kake is, aan hom waarborg Ek die Paradys.”
Hulle gaan opnuut aan’t giggel, twee bakvissies, oor hierdie hadiet-verwysing na seks en kos, al is die hadiete niks om oor verspot te raak nie. Maar hulle ligsinnigheid is die lewensvreugde van twee gewone jong meisies, gegrond in vroomheid, nie ontheiliging nie. Die hadiete gee rigting aan die gelowige se lewe, van geboorte tot dood, van jurisprudensie tot djihad, van menopouse tot optelgoedere. Dit beskryf elke oomblik van die gelowige se lewe, met ook baie van die Profeet se wyse, rigtinggewende uitsprake oor maagde en seks. Veral vermanings teen onwettige seks.
Sajida vermoed Nida is, nes sy, steeds ’n maagd. Sy stamp met ’n elmboog aan haar vriendin en sê in haar oor: “Daardie een oor die maagd, ek dink die verteller is Jabir . . . ”
“Die Profeet wat vir Jabir vra hoekom hy nie met ’n jong maagd getrou het sodat hy met haar kan speel en sy met hom nie?”
“Dis die een. En Hy sê vir Jabir hy moenie so haastig op sy kameel huis toe jaag nie, hy moet sy vrou eers kans gee om haar hare te borsel . . .”
“. . . en haar pubis te skeer!”
Hulle proes opnuut in hulle hande, vooroor gebuig oor die mehndi-boek. Blaai dan in stilte verder. Sajida kan haar voorstel wat in Nida se gedagtes aangaan, dieselfde as in haar eie: Wie moet hulle vra om dáárdie hadiet uit te lê, nommer 16 in Boek 62? Want wat presies beteken dit? Word van Moslemvroue verwag om daar onder te skeer?
Sajida is eerste aan die beurt. In ’n afskorting begin die mehndi-kunstenaar die voël op haar sagte maagvel aanbring. Die vrou se hande, selfs die palms, is oortrek met pragtige blompatrone.
Sy vertel hoe gewild die hennatatoes ook in die Weste is, vir dié wat nie permanente merke wil hê nie. Boonop geen tatoeëernaalde nie, en net die rooi henna van die Hawsonia inermis moet gebruik word. Nóóit die gevaarlike swart henna van die Indigofera tinctoria wat blywende letsels kan laat en die vel kan laat ontsteek nie. Vir meer kleur die geel pigment uit die risoom van die borrieplant, Curcuma longa, bekend as Indiese saffraan.
Die kunstenaar meng die hennapasta met vlugtige olies. “Dis ook uitstekend as ’n natuurlike middel om die vel teen veroudering te beskerm,” sê sy. Sy verf die ontwerp met delikate kwassies, en vir fyner belyning gebruik sy die nippel van die jacquardbottel.
Toe sy klaar is, sê sy: “Hou dit vir vyf ure bedek met sneespapier, plastiek of mediese verband. Dis om die liggaamshitte te behou sodat die henna met die keratien van die epidermis kan verbind. Maak dit daarna gereeld nat met ’n mengsel van suurlemoensap en suiker sodat die pasta nie uitdroog voor die kleursel