Die winskopie. Sarah du Pisanie
n>
Sarah du Pisanie
Die winskopie
JASMYN
Die winskopie
1
Gerhard Fouché sit skielik regop en leun dan verder terug in die stoel om beter te kan hoor. Hy weet nie wat dit is wat hy eerste herken nie: die man se woorde of sy stem.
Hy sit doodstil en afwagtend spits hy sy ore. Hy wil hoor wat die verslonste ou man met sy temerige stem te sê het.
“Wel ... is julle seker julle gee nie om nie? Ek kan nie juis speel nie, maar ek geniet dit altyd so.”
“Nee, ons gee glad nie om nie, oubaas. Klaus, bring vir ons die speelkaarte.”
Die jong Duitse offisier staan kiertsregop en tel sy bierbeker op.
Die kroegman stoot ’n pak speelkaarte oor die toonbank en knik gemoedelik.
“Daardie tafel is reg onder die lamp.”
Die offisier beduie met sy kop dat die ander hom moet volg, maar hulle hou eers hulle bekers uit sodat die kroegman dit weer vol skuimende bier kan maak.
Gerhard draai sy gesig weg toe hulle by hom verbystap. Die skemer, rookgevulde kroeg bied egter genoeg skuiling en daar is nie juis ’n kans dat die ou man hom sal herken nie.
Die mans skuif reg om die tafel en Gerhard weet nie of dit pret of verontwaardiging is wat nou so in hom woel nie.
Presies dieselfde toneeltjie het hom ’n paar maande gelede in ’n kroeg op Lüderitz afgespeel. Hy byt ingedagte aan sy sigaar en stadig val nog besonderhede op die regte plekke in.
Dit was ook die dag nadat die soldate hulle soldy gekry het. Soms wag hulle tot drie maande vir hulle geldjies en dan is die manne baie vrygewig met dit wat so op een slag in hulle hande beland.
Die aand op Lüderitz was hy een van die kaartspelers. Dieselfde verslonste ou man met sy lang, wit baard en ruie wenkbroue het homself so in ’n kaartspel ingepraat. Hy het omtrent geen geld by hom gehad nie. Hy wat Gerhard is, het hom nog ’n paar sjielings gegee sodat hy iets gehad het om mee te begin. Die ou skelm!
Gerhard tel sy bierbeker op en slenter ongeërg nader aan die kaartspelers. Hy maak sy beker by die toonbank vol en al geselsend met die kroegman skuif hy na die punt van die toonbank naaste aan die kaartspelers.
Die mans om die tafel is gereed en besluit oor ’n bedrag waarmee hulle sal begin speel.
“Ek ... e ... ek het nie soveel nie. Ek het net vyf sjielings. Julle ... julle moet maar liewer iemand anders soek.”
“Ag, nee wat, kom ons begin dan almal maar net met vyf sjielings.”
Gerhard glimlag stil. Hulle is slimmer as wat hy was!
Bang dat die ou man met die wit baard hom sal herken, bly Gerhard maar taamlik diep in die skemerte. Vanaand wil hy hom ’n les leer wat hy nie maklik sal vergeet nie! Hy verwag mos darem nie dat hier op Otavi, in die noorde van Suidwes-Afrika, iemand sal wees wat hy op Lüderitz gekul het nie.
Soos die vorige keer, wen die ou man net-net die eerste hand en die ander lag goedig vir die ooglopende plesier wat hy daaruit put. Hulle klop hom op die skouer en gun hom die pret. Hulle stoot die geld met breë glimlagte na hom toe oor.
Die ou man is ’n meester-kaartspeler. Gerhard, wat hom stip dophou, sien hoedat hy die spel manipuleer. Hy sorg dat hy net genoeg wen om keer op keer die soldate nog meer en meer geld uit hulle sakke te laat haal.
Hy laat hulle so om die beurt wen – dit maak hulle dapper. Die hopie geld op die tafel groei en groei.
Gerhard bereken vinnig die bedrag en loer dan op sy horlosie. Hy gaap gemaak en staan op.
“Nag, Klaus. Ek wil ook maar ry. Ek het kamp opgeslaan net hier buite die dorp en ek wil môre vroeg-vroeg in die pad val.” Hy stoot ’n muntstuk vir die laaste beker bier oor die toonbank.
“Dit is mos nog nie so laat nie, meneer Fouché. Waarheen is jy nou so haastig op pad?”
“Ek moet môre die lang pad terugvat plaas toe. Ek wens hierdie spoorlyn wil nou klaarkom. Ek moet nog te perd Omaruru toe, waar ek eers die trein haal.”
“U was hier in verband met die myn, nè, meneer Fouché?”
“Ja. My broer is gewoonlik die een wat met die myn se sake besig is, maar hy is nou ’n jaar lank Duitsland toe.”
Gerhard sien hoe die ou man die deur onderlangs dophou en hy raak ook sommer haastiger.
“Nag, Klaus.”
“Nag, meneer Fouché.”
Gerhard slenter by die kroegdeur uit. Buitekant gaan hy ’n oomblik lank staan en snuif die vars naglug in terwyl sy oë die donkerte fynkam.
Hy stap om die hoek van die hotel totdat die donkerte hom toevou. Hy gaan staan ’n paar oomblikke lank doodstil en sy oë soek rond na die geringste beweging. Sag en geruisloos sluip hy om die gebou en gaan soek skuiling agter die dik stam van ’n boom.
Baie versigtig skuif hy om die boom totdat hy die kroegdeur mooi in sig het.
Etlike minute lank is daar geen beweging êrens te bespeur nie. ’n Donker kol teen die muur van ’n gebou aan die oorkant van die straat word stadig en baie versigtig langer.
’n Glimlag breek oor Gerhard se gesig.
“Vanaand gaan jy en jou skelm pa darem julle rieme styfloop,” praat hy saggies met homself toe die skraal seun met sy groot broek en baadjie, wat amper op sy knieë hang, stadig vorentoe beweeg.
Skielik is daar vlerkies aan die kind se voete en so vinnig dat Gerhard hom amper uit die oog verloor, sweef hy oor die straat. Die koddige gestalte smelt weer net so gemaklik en stil saam met die donker skaduwees aan die ander kant van die straat.
Gerhard beweeg ’n paar skuifeltreë agter om die boom om ’n beter uitsig te kan hê.
Die mannetjie is goed geoefen, daaroor sal hy nie stry nie.
Dit is eers toe hy weer die donker skaduwee kan eien, dat Gerhard versigtig uit sy skuilplek sluip en nader beweeg.
Die kaartspelers is duidelik deur die oop venster sigbaar en die seun se volle aandag is op hulle toegespits. Hy sluip tot onder die venster, wag eers ’n rukkie en staan dan versigtig op om oor die vensterbank te loer.
Gerhard is seker daarvan dat hy hom nou eers vergewis van die hoeveelheid geld op die tafel. Dit sal mos nie die moeite werd wees om te gou toe te slaan nie.
Soos wat Gerhard kan onthou, sal die ou man teen hierdie tyd sorg dat daar voor elkeen van die soldate ’n aardige bedraggie geld lê. Hulle moet almal gerusgestel en manmoedig wees om aan te gaan met die spel.
Die seun vat die geweer in sy hande stywer vas en sluip voetjie vir voetjie nader. Hy loer eers weer versigtig om die hoek om seker te maak dat ’n onverwagte persoon nie sy hele speletjie kan kom bederf nie.
Gerhard wag eers totdat die seun binne-in die kroeg is, voordat hy met ’n paar lang treë teen die swaaideure te staan kom wat nog liggies wieg.
Hy is lank en kan gemaklik bo-oor die deure sien. Hy staan ’n tree terug in die donkerte in sodat hy die hele drama met genoegdoening kan gadeslaan.
Die seun se hoë, fyn stemmetjie klap soos ’n sweep deur die kroeg en Gerhard sien die verbasing en ongeloof op die mans se gesigte.
“Wat gaan hier aan? Pa, speel Pa tog nie al weer kaart nie? Pa weet Pa verloor elke keer.” Die seun draai na die ander kaartspelers en sy stem is beskuldigend. “Skaam julle nie vir julle om ’n ou man in ’n kaartspel te betrek nie? Julle kan mos sien hy kan nie speel nie. Nou vat julle weer al ons geld. Alles wat ons het om van te lewe!”
“Haai, komaan, boet, jou pa het net vyf sjielings gehad! Ons het glad nie sy geld gevat nie –”
Een