Sarah du Pisanie Omnibus 7. Sarah du Pisanie
is die vertrek verste van die kantoor af. Die kantoor is met ’n middeldeur aan die ander vertrek verbind, waar ’n skoonmaker besig is om uit te vee en af te stof.
Louis sluit die klaskamer oop en stap na die venster om dit vir haar op te maak.
“Die skool begin eers om agtuur, juffrou, die skoonmaker sal nou-nou hier kom uitvee en afstof.”
“Baie dankie . . .” Alet klink styf en onvriendelik. “Ek weet ek is vroeg, maar ek wou net graag met die omgewing bekend raak voordat die ouers en kinders opdaag.”
Louis draai ongemaklik rond. Hy besef dat sy hulle gehoor het. Hy wil graag ’n bietjie vriendeliker wees en haar laat tuis voel, maar die ongemak maak hom stug.
“Hm . . . ek . . . ek gaan maar eers terug kantoor toe, daar is ’n paar dingetjies wat dringende aandag nodig het . . . Indien jy iets nodig het . . . kom spreek my maar . . .”
Alet kners op haar tande. Onbeskofte buffel! Sy verwerdig haar nie eers om hom te antwoord nie. Hy mag nou wel die hoof wees, maar dit gee hom nog geen reg om te veroordeel en etikette op mense te plak nog voordat hy hulle ontmoet het nie. Sy sal haar werk doen, en hy sal haar nooit oor enigiets hoef aan te spreek nie, maar dit is ook al . . . sy sal nie een tree beweeg om in sy guns te probeer kom nie.
Driftig stap sy na die klaskamer langsaan, kry ’n stoflap by die skoonmaker en begin self haar klaskamer skoonmaak. Sy keer die laaie om en stof dit uit voordat sy haar persoonlike goedjies daarin pak.
Die kinders kom streep-streep aan. Hulle lag en gesels en speel buite op die oop vlakte asof dit die heerlikste speelterrein is. Drie ma’s met nuwelingetjies wat vanjaar hul skoolloopbaan gaan begin, kom geselsend agter die kinders aangestap.
Die nuwelinge bestaan uit twee meisietjies en ’n ernstige donkerkopseuntjie wat sommer dadelik diep in Alet se hart kruip.
Ansie en Johani is die twee meisietjies. Ansie is ’n stil, skaam kind, maar Johani, ’n pragtige kind met lang blonde haartjies en diepblou ogies, is ’n regte klein kekkelbekkie. Alet kan haar lag nie hou vir al die oumensstorietjies waarmee die kleinding so spontaan vorendag kom nie. Haar ma is nie meer jonk nie, seker al een of twee jaar aan die verkeerde kant van veertig, maar Johani het beslis haar vrolike geaardheid geërf.
“Juffrou, dit is my laatlam . . . my ander twee kinders is al groot, my oudste dogter is verlede jaar al getroud . . . Sy gaan vir jou grys hare gee . . . hierdie witte!” Sy lag terwyl sy liefdevol oor die witblonde haartjies vryf. “Jy sal haar moet kortvat . . .” Sy buk oor na Alet se kant toe en fluister saggies agter haar hand sodat net Alet kan hoor: “Net nie te erg nie . . . hoor! Sy is darem nog my baba . . .” Met ’n vrolike knipoog laat sy die klein laatlam, wat al klaar heerlik aan die stry is met Ansie, in haar sorg.
Alet se spannetjie bestaan uit twintig van die sewe-en-dertig kinders. Sy het al die kinders van sub A tot standerd twee. Die res is in meneer Erlank se klas.
Vir die opening van die nuwe kwartaal kom al die kinders in een klaskamer bymekaar. Die kleintjies sit sommer op die vloer. Behalwe die drie ma’s wat die nuwelinge gebring het, is daar geen ander ouers nie.
Alet is dankbaar toe die opening verby is.
Sy is maar taamlik senuweeagtig, want dit is die eerste keer dat sy so ’n verskeidenheid klasse het; dit gaan ’n geweldige aanpassing vir haar wees, en met ’n ongeskikte, onvriendelike skoolhoof, by wie sy beslis nie sal gaan aanklop om hulp nie, gaan dit glad nie kinderspeletjies wees nie.
Die kinders is nog vol vakansiegees en dit gaan bitter moeilik om hulle stil te hou. Hulle is propvol gesels oor die heerlikhede wat die vakansie gebeur het en dit borrel sommer oor.
Alet lees hul name uit die register voor en doen haar bes om elkeen dadelik te onthou. Die kleingoed voel egter met hul fyn waarnemingsvermoë dadelik haar vreemdheid aan en buit dit ook terdeë uit.
“Juffrou, Johani slaan vir Ansie!” Dit is ook al wat Ansie nodig het en sy huil dat jy haar kleintongetjie kan sien.
Alet probeer vinnig troos. Die dun plankmure is nie juis ’n beskerming teen so ’n basuingeskal nie.
Dirkie, die ander nuweling, het ook nie aanmoediging nodig nie en sit ’n duet saam met Ansie in.
Johani verdedig haar standpunt luidkeels.
“Ansie het my potlood gevat . . . en dit is my nuwe potlood, Ma het dit net gister vir my gekoop . . . en . . .”
Alet raak verbouereerd. Sy druk Dirkie se koppie teen haar vas terwyl sy vir Ansie met die ander hand vashou. Die res van die klas kies kant en dit is ’n Babelse lawaai.
“Wat gaan hier aan?” Alet skrik groter as die kinders.
Louis staan in die deur met ’n gesig soos ’n donderwolk.
“Stil! Almal van julle! Elkeen op sy plek.” Jy kan ’n speld hoor val, selfs Ansie en Dirkie vergeet om te snik.
Louis maak die twee kleintjies, wat nog steeds aan Alet vasklou, beslis los.
“Julle twee ook.” Sy stem is nie meer so streng nie, maar dit dra genoeg gesag om hulle stil op hulle plekke te kry.
“Juffrou, ek sal jou graag vir ’n oomblik in my kantoor wil spreek.” Hy draai na die klas. “Julle sit doodstil . . . nie ’n woord van julle nie. Verstaan?”
“Maar, oom Louis . . . Ansie het my potlood . . . my nuwe potlood . . .”
Alet voel die histerie in haar opstoot. Die klein Johani het geen respek vir die gelaaide atmosfeer nie. Die groter kinders staar haar verskrik aan. Alet stap voor Louis uit, te bang om om te kyk.
“Johani!” Alet kan sweer dat sy stem vol lag is, maar sy sal nou nie haar maand se salaris daarop verwed nie.
“Jy moet net soet wees . . . jy is nou groot, en as ’n mens eers in die skool is en juffrou of ek sê vir jou iets, dan luister jy en jy praat nie teë nie.”
“Ja, oom Louis, maar . . .”
“Dit is nou genoeg, almal doodstil totdat ek terugkom.”
Alet staan stil en regop in die kantoor vir hom en wag.
“Juffrou!” Louis se stem is kil en onvriendelik. “Hoe lank gee jy al onderwys . . .”
“Dit is my tweede jaar, meneer Erlank; ek het verlede jaar ’n standerd twee-klas gehad.”
“Jy het dus nog geen ondervinding van kindertuinklasse nie?”
“Nee, meneer.”
“Juffrou!” Louis se stem drup van sarkasme. “Mag ek jou vra hoekom jy hiernatoe gekom het?”
Alet se hele houding raak geslote, sy kyk hom vas in die oë sonder om ’n woord te sê.
“Dit is nie so ’n onbillike vraag as wat jy dink nie, juffrou! Geen regdenkende jong meisie sal haar sonder rede hier op die uithoek van die aarde onder die stof en sand kom begrawe nie.” Louis skuif ’n paar papiere op die lessenaar netjies reg. “Ek het verwag dat jy al met pensioen moes gewees het, en dus nêrens anders ’n pos kon kry nie . . . daarom dat jy hiernatoe gekom het . . . Ek was blykbaar verkeerd.”
“Blykbaar, meneer Erlank.” Alet klink heel onskuldig.
“Wel! Daar moet ’n rede voor wees . . .” Louis slaan driftig op die lessenaar. “Ek laat my nie vertel dat ’n mens so iets onbesonne sal aanvang sonder ’n baie goeie rede nie.”
Alet antwoord nie . . . staar net stil voor haar uit, en dit maak hom woedend.
“As jy wil teruggaan, juffrou . . . as jy besef jy het ’n fout begaan, dan moet jy my nou sê sodat ek vandag nog met die Departement in verbinding kan tree en hulle dadelik iemand anders kan stuur. Ons kan nie wag tot die middel van die jaar en dan die kinders in die steek laat nie.”
Sy lig haar kop beslis op, maar vou ongemerk haar arms om haar maag om die bewing te probeer keer.
“Ek