Susanna M Lingua Gunstelinge 2. Susanna M. Lingua
maar dit sal darem jou arms tot ’n mate teen die son beskerm. Dis nou jammer jy het nie ’n sonhoed nie, maar daardie dotjie sal ten minste die son van jou kop af hou.
Die etensklokkie laat haar haastig na die wit vilthoedjie gryp wat op die bed lê, dan drafstap sy eetkamer toe. Sy is in een van haar netjiese, donkerblou langbroeke, ’n wit bloesie, swart skoene en ’n wit hoedjie geklee, en sy lyk beslis nie soos iemand wat ’n land moet gaan braak nie. Sy sê môre vir tant Elsa en Wouter en neem sonder meer haar plek langs die tafel in.
“Het jy nie ’n sonhoed nie?” vra Wouter later terwyl hy sy koffie drink.
Sy skud haar kop, want sy is van kleins af geleer om nie met ’n mond vol kos te praat nie. Dan sluk sy vinnig en sê ongeërg: “Sodra dit geleë is, sal ek vir my geskikte klere gaan koop.”
Na die ete ry hulle te perd na die land wat Lecia moet braak. Dis ’n lang, breë stuk grond aan die voet van die berg – swart, vrugbare grond.
Nadat Wouter vir Lady afgesaal en gekniehalter het, klim hulle op die trekker en word Lecia geleer hoe om dit te bestuur. Daarna word sy gewys hoe om ’n reguit voor te ploeg.
“Nou ja, as jy fluks werk, behoort jy vroeg vanmiddag klaar te wees,” moedig Wouter haar aan toe hy eindelik tevrede is met die paar vore wat sy gebraak het. “Tant Elsa sal stellig vir jou koffie stuur, maar middagete sal jy by die huis moet kom nuttig.”
Hierna klim hy op Blits, en na ’n rukkie is Lecia heeltemal alleen met net die eentonige gedreun van die trekker. Die son word al warmer en straaltjies sweet begin langs haar wange afstroom. Sy voel dors, en haar keel is kurkdroog. Later begin die wind waai. Dit voel effens koeler, maar nou kry sy al die stof en sand in haar oë.
Sy het al ’n hele stuk van die land gebraak, toe een van die werkers se seuns opdaag met ’n emmertjie koffie, beskuit en droëkoekies. Sy het so dors dat sy sommer twee koppies koffie drink. Hierna voel sy baie beter. Sy sit die mandjie onder ’n doringboompie neer en klim weer op die trekker.
Die son, wind en die geskud van die trekker is uitputtend. Lecia is eintlik bly toe sy opmerk dat dit al halfeen is en tyd om huis toe te gaan vir middagete. Moeg en stram klim sy van die trekker af en bespied die wêreld om haar, maar van Lady gewaar sy nie ’n teken nie.
Wel, ek voel regtig te moeg om nog vir Lady te gaan soek, gesels sy in haar enigheid met haarself. Dis ook gans te ver om in hierdie skroeiende son huis toe te stap, dus sal ek maar tant Elsa se beskuit en koekies gaan eet. Daar is gelukkig nog koffie in die emmertjie.
Nadat Lecia haar maal van koffie, beskuit en koekies genuttig het, klim sy weer op die trekker. Haar lyf voel moeg en seer, maar sy hou maar uit. Sy sal Wouter wys dat sy nie ’n lafaard of bang vir werk is nie. Sy sal hierdie hele land braak, al slaan sy ook daarna neer van uitputting en ooreising.
Sy is so diep ingedagte dat sy nie eens die wit hings en sy ruiter sien aankom nie. Eers toe Wouter die perd langs die land intrek en afklim, merk sy hom op. Sy bereik die end van die voor waar hy vir haar wag, en hou stil.
“Dis al amper halftwee, waarom het jy nie kom eet nie?” vra hy effens streng. Haar rooi oë en moeë, songebrande gesiggie ontgaan hom nie.
“Lady is skoonveld, en ek het nie kans gesien om in hierdie skroeiende son huis toe te stap nie,” verduidelik sy. “Maar ek het klaar geëet.”
Hy kyk haar skepties aan. “Wat het jy geëet?”
“Die beskuit en droëkoekies wat tant Elsa vanoggend vir my gestuur het.”
“Ek sal iemand stuur om Lady te soek,” belowe hy en vertrek dan weer dadelik.
Die trekker dreun maar voort, maar hoe nader die vore aan die voet van die berg kom, hoe swaarder loop die trekker. Soms voel dit asof die ploegskare aan iets vashaak, maar dan brul en beur die trekker weer voort. Lecia voel ontsettend dors en moeg, en haar lyf is so seer dat sy kan skreeu. ’n Werker het Lady met haar halterriem aan ’n boomtak vasgemaak waar die saal en toom lê.
Die son begin nou vinnig oorhel na die weste en Lecia sien op haar polshorlosie dat dit kwart voor vier is. Haar lyf het nog nooit so moeg en seer gevoel nie, en tant Elsa het ook nie eens vir haar middagkoffie gestuur nie. Sy wonder of sy nie maar die trekker moet afsluit nie, want sy vorder nou bitter stadig. Die ploegskare bly vassteek, en dan het sy baie moeite om die trekker reguit te hou. Sy kan ook nie meer onthou tot waar Wouter gesê het dat sy die land moet braak nie.
Die tweede keer die dag hou Wouter langs die land stil en wag Lecia in. Toe sy die trekker afsluit, staan hy langs haar, en aan sy gesigsuitdrukking kan sy sien dat hy woedend is.
“Wie de duiwel het vir jou gesê jy moet die grond tot hier teen die voet van die berg braak?” roep hy ontstoke uit. “Kyk hoe lyk die splinternuwe ploegskare wat ek nou die dag gekoop het. Ek kan al drie nou maar weggooi.” Sy oë blits op haar. “Jy is die eenvoudigste mens wat ek ken. Genugtig, kon jy nie voel hier is rotse onder die grond nie? Jy kan verduiwels ook niks doen sonder om ’n mens skade te berokken nie. Eers was dit my hond, toe die stoetram en nou weer hierdie nuwe ploegskare . . . Bly liewer stil, Lecia,” waarsku hy toe sy haar mond oopmaak om haarself te verdedig. “Jy kan niks reg doen nie, dan wil jy nog staan en parmantig wees ook. Vat liewer die perd en gaan huis toe –”
“Ek wou nie parmantig wees nie, Wouter,” val sy hom met ’n moeë, mismoedige stem in die rede. “Ek wou maar net sê, dis nie nodig om so op my te skree nie. Ek is gewillig om vir jou ’n ander stel ploegskare te koop.”
Voordat hy weer iets kan sê, draai sy om en stap na die boom toe waar Lady vasgemaak staan. Sy voel doodmoeg, haar liggaam is seer, en sy voel moedeloos en terneergedruk, want ook vir haar wil dit nou lyk asof sy niks reg kan doen nie. Maar om darem as eenvoudig bestempel te word! Sy glo nie sy het dit verdien nie. Hy weet tog dat dit die eerste keer in haar lewe is dat sy ’n land moes braak, en sy kan nie help dat sy vergeet het tot waar dit gebraak moes word nie.
Nee, hy is doelbewus beledigend teenoor my omdat ek nie van sy voortreflike Teresa hou nie, dink sy hartseer. Hy sal my nou bepaald met elke geleentheid verkleineer en beledig, totdat my proefjaar hier op die plaas verstryk het en hy ontslae kan raak van die las waarmee oom Isak hom opgesaal het.
Sy tel die saal moeisaam op. Haar rug en arms is so seer dat sy die saal kwalik kan oplig. Maar sonder die saal kan sy nie huis toe ry nie, dus moet sy maar probeer om dit op Lady se rug te kry.
Sy tel die saal op, stut dit met haar knie en beur hard om dit op Lady se rug te kry. Die saal is amper op Lady se rug, toe gly dit weer af. Die volgende oomblik word dit uit haar hande geneem en op die perd se rug geplaas. Aan die tabakreuk wat aan hom kleef, weet sy dat dit Wouter is wat die saal uit haar hande geneem het, sonder om eens na hom te kyk.
“Dankie,” sê sy met ’n onvaste stem en begin die buikgord vasgespe. Maar ook dit word uit haar hande geneem.
“Gaan haal die mandjie, ek sal dit huis toe neem,” sê hy, nou weer bedaard.
Toe sy met die mandjie terugkeer, is Lady reeds opgesaal. Sy gee die mandjie vir hom. Sonder om ’n woord te sê, neem sy die teuels by hom en trap in die stiebeuel om op Lady se rug te klim. Die volgende oomblik voel sy hoe Wouter se hande om haar dun middeltjie sluit om haar in die saal te help.
Sonder om hom eens te bedank, trek sy op ’n stywe galop weg. Sy voel binne nog te seer en rou om met hom te praat. Niemand het nog ooit so met haar gepraat soos Wouter nie . . . en dit nadat sy haar bes gedoen het om die stuk grond te braak soos hy dit wou hê. Sy besef nou dat sy in Wouter se oë nooit iets reg sal kan doen nie. Hy sal haar nou altyd met ’n vergrootglas dophou omdat sy gister die sonde begaan het om Teresa te kritiseer. ’n Man hou mos nie daarvan dat ander sy geliefde moet afkam nie.
Lecia het net van Lady afgeklim, toe hou Wouter ook voor die stalle stil. Sy steur haar egter nie aan hom nie en begin so vinnig aanstryk huis toe as wat haar moeë ledemate haar toelaat. Sy stap by die agterdeur in en mik eerste na die waterkraan toe om haar vreeslike dors te les.
Terwyl sy die tweede koppie water drink, kom tant Elsa en Wouter ook die kombuis binne.