Om ’n reënboog te vang. Ettie Bierman
was lank geduldig, maar hy vererg hom nou. “Jy was op die vervlakste verkeerde bus waar jy als geglo het wat die drywer, die kondukteur en die hele flippen boksemdais jou wysgemaak het. Jo-Anne was die voorbok, sy en haar trawante. Sy’t ’n verskuilde agenda gehad, maar jy het haar leuens soos soetkoek opgeëet – selfs die versiersuiker afgelek. Dít was die grootste fout van jou lewe, nie ons troue nie.”
“Sy was in daardie stadium my beste vriendin.”
“En ek was jou man. Maar jy het haar woord bo myne aanvaar.”
“Dit was nie net háár woord nie. Daar was getuies wat deur die oop deur kon inkyk: Jo-Anne se klere het op die vloer gelê en sy was oop en bloot, ewe tuis in jou bed in jou hotelkamer. Wat het sy in jou kamer gesoek as julle kwansuis nie ’n verhouding gehad het nie?”
“Medisyne, pille of ’n dokter omdat sy siek was.”
Kylie gee ’n sarkastiese snorklag. “O ja, nou onthou ek: sy was kamma siek … Dis ’n nuwe een; die flouste verskoning wat ek nog gehoor het. G’n wonder niemand het jou geglo nie.”
Rynard weet hy moet kalm bly, nie toegee aan sy stygende irritasie, en nóg brûe agter hom verbrand sodat die pad terug onherroeplik gesluit is nie. Hy loop ’n draai deur die sitkamer en staan ’n paar tellings by die venster en kyk onsiende uit, voor hy weer in die stoel oorkant Kylie kom sit.
“Ek het dit dertien maande gelede, voor die egskeiding, aan jou probeer verduidelik, maar jy wou niks weet nie. Jy het vooraf besluit ek is skuldig en het ’n kort geheue wanneer dit jou pas. Ek het beskryf hoe Jo-Anne vroegaand by my kamer ingestrompel het: koorsig, deurmekaar en gedisoriënteerd. Haar hele lyf het gegloei, sy het geyl en was duiselig. Sy was ’n rukkie gelede in die Krugerwildtuin, waar die muskiete ’n plaag was, en sy het vermoed dis malaria wat sy opgedoen het.”
“Ek glo nie Jo-Anne was in haar lewe al ooit in enige wildtuin nie. Sy hou nie van diere nie. Nie eens van honde en katte nie.”
“Ek het nie geweet nie, geen rede gehad om te dink dit is alles fiktief en sy speel toneel nie. Haar gesig het rooi en koorsig gelyk. Hoe moes ek weet dis grimering?”
“Jy was tog getroud. Ken jy nie die verskil tussen koors en ’n oormaat blosser nie?”
“Nee, ek ken dit nie,” ontken hy kortaf. “Ek het nou nog g’n benul wat die flippen verskil tussen ‘bloos’ en ‘blos’ is nie. Sy’t heeltyd haar hande geflap om haar gesig koud te waai. Ek kon nie behoorlik sien nie.
“As bevelvoerder is bemanningslede my verantwoordelikheid. Ek was regtig bekommerd. As ’n lid van die kajuitpersoneel siek was, sou die suidwaartse vlug volgens IATA-reëls vertraag gewees het. Ek wou dit verhoed. Ek het gedoen wat enige regdenkende mens sou doen: nat handdoeke gekry om haar af te spons en ontvangs gebel om ’n dokter te ontbied.”
“Af te spons?” herhaal Kylie skepties. “Nog ’n nuwe een. Is dit jou verskoning waarom jy haar klere uitgetrek het?”
“Nie ék nie,” keer Rynard vererg. “Sy was koorsig en benoud. Sy’t self haar klere afgestroop en op die bed neergeval.”
“En jy saam met haar?”
Geduld is nie Rynard se sterkste eienskap nie. “Nee! Ek het dit honderd keer vir jou gesê. Maar jy het watte in jou ore. Ek het al my klere aangehad, vasgeknoop en toegerits.”
“Sê jý …”
“Wat sê haar trawante, die kamtige getuies, waar was ek?”
“Hulle het nie opgelet nie.”
“Presies! Nie ‘opgelet’ nie, want ek was nie dáár nie – in die slaapkamer nie. Ek was in die badkamer besig om handdoeke onder ’n kraan in te druk. Ek het haar nie sjampanje gevoer en verlei soos sy jou wysgemaak het nie. Maar jy’s op jou eie missie, met oogklappe aan. Jy glo wat jy glo en laat jou deur ander mense mislei.”
“Ek’s nie ’n pampoen met oogklappe aan nie. Ook nie ’n donkie met ’n ring deur my neus waaraan ek gelei kan word nie.”
In die ou dae sou Rynard vir haar metafore gelag het. Maar dit was in die goeie ou dae voor die probleme soos bakstene op hom gereën het. Deesdae is min dinge in die lewe vir hom snaaks en ly hy na ’n jaar nog aan bomskok.
“In hierdie bui is jy erger as ’n klipmuur. G’n mens kan tot jou deurdring nie.”
Kylie se gesig bly ontoegeeflik. “Ek was eens op ’n tyd so blind verlief, ek het gedink jy loop op water. Ek sou enigiets vir jou gedoen het: my lewe, my hart en siel, my alles vir jou gegee het. Maar dit was nie genoeg nie. Jy wou meer hê: opwinding en adrenalien, groener weivelde, nóg harte op jou kerfstok. Ek weet nie wat presies jou behoeftes was nie, maar die stabiliteit van ’n huwelik het vir jou geen uitdagings gebied nie. Jy was verveeld, in ’n groef en het ingehok gevoel en daarom dat jy wou uitbreek.”
“’n Pot vol nonsens,” skiet hy haar ontleding af. “Jy moet jou geld gaan terugvra by daardie pseudodosent wat op varsity vir julle sielkunde gegee het.”
“Hoekom anders sou jy wou loskom uit ’n huwelik wat jou geknel en geskaaf het?”
“Niks het my geknel of geskaaf nie,” protesteer hy. “Dis jý wat wou skei, nie ek nie. Ek was gelukkig getroud.”
“In die begin, ja, tot jy gefrustreerd geraak het en oor die draad begin loer het na die geiler gras aan die oorkant. Begin rondslaap het … Dit het my hard aarde toe gebring en daarvoor sal ek jou nooit vergewe nie.”
“Jo-Anne was nooit jou vriendin nie. Glo my. Haar tranedal was toneelspel en haar weergawe van die gebeure alles ’n spul leuens.”
Kylie se wenkbroue trek saam in ’n frons. “Na watter verskuilde agenda van haar het jy verwys?”
“Ek het geen bewyse nie en het my vermoedens destyds vir jou uitgespel, maar jy het volgehou ek suig goed uit my duim om myself as ’n onskuldige slagoffer voor te doen.”
Kylie glo dit steeds. Hy was die oortreder, en sy en Jo-Anne die slagoffers. Albei van hulle moes ’n loopbaan en ’n droom prysgee. Sý het nooit op internasionale roetes gevlieg nie en arme Jo-Anne werk nou as grondwaardin. Alles deur Rynard se toedoen. Hulle twee het onreg gely, terwyl hy skotvry daarvan afgekom het.
“Jy’s nóú baie dapper,” verwyt sy hom, “want jy weet sy sit tienduisend kilometer ver in Holland en kan haar nie verdedig nie.”
“’n Maklike uitweg vir haar gewees: om die pad te vat nadat haar plan misluk en sy nie bereik het wat sy wou nie. Maar dis nie ’n probleem nie. Ek sal vir jou ’n vliegkaartjie koop Amsterdam toe. Ek sal selfs saam met jou gaan om eens en vir altyd antwoorde te kry, al moet ek dit met geweld uit haar wurg.”
“Ek het dit destyds duidelik gemaak: ek klim nooit weer saam met jou op dieselfde vliegtuig nie. En ek voel steeds so.”
“Dit help nie ek of jy gaan afsonderlik nie. Ons moet haar saam konfronteer sodat jy haar verduideliking eerstehands kan hoor oor wat haar doel en beweegrede was. Ek sal ’n dag vóór jou vlieg en op Schiphol-lughawe vir jou wag.”
Kylie ignoreer sy aanbod. “Jo-Anne het nie ’n agenda gehad nie. Sy het in ’n stortvloed trane kom bieg omdat sy my te na gekom en haar gewete haar opgevreet het, en sy my om vergifnis wou vra. Sy wou verhoed dat ek by vreemdes van my man se skandes moes hoor. En sy was reg. Die storie het vinnig uitgelek nadat die kelner en kamermeisie gesien het wat aangaan. Jo-Anne het te laat besef die kamerdeur staan oop en daar’s mense in die gang wat inkyk. Sy wou jou reputasie beskerm en het die laken oor haar probeer trek, maar dit was te laat. Sy kon nie betyds wegkruip nie.”
Rynard het nie die krag om aan te hou stry nie. Dit was deel van haar diaboliese plan. Daarom dat sy nie hard genoeg probeer het om die getuienis onder die laken te versteek nie. Hy het gehoop hy en Kylie kan die saak dalk uitpraat, maar hulle praat in sirkels, dieselfde verwyte oor en oor, en bereik niks.
Hy probeer nog vir oulaas: “Dis maklik om ’n kamermeisie