Paspoort na gevaar. Ena Murray
kyk hom verslae aan. Geen man met ’n tikkie ordentlikheid in hom sal ooit droom om so te praat met ’n fyn opgevoede mademoiselle nie, en nog minder so reguit en op die man af soos wat René la Porte dit so pas gedoen het.
So styf en waardig as wat haar ontsteltenis haar toelaat, laat sy hoor: “Wat ek van my huwelik verlang, is mý saak. Maar een ding is baie beslis, m’sieur. Jý sal my dit nooit kan gee nie. Verskoon my, asseblief!”
Hy roep haar ’n tweede keer tot stilstand, en bereik haar voordat sy in die ligkring van die groot deure verskyn.
“Jy, Nicolette de Lille, weet self nie wat jy verlang nie. Maar voordat ek my veragtelike self vir altyd uit jou teenwoordigheid verwyder, laat my toe om jou ’n laaste guns te bewys – laat my toe om jou ’n maatstaf te gee waaraan jy jou toekomstige man kan meet.”
Voordat sy nog kan dink wat hy daarmee bedoel, het hy haar teruggeswaai na hom en word sy weer eens teen hom vasgetrek. René la Porte betoon geen genade nie. Roekeloos, meedoënloos dwing hy haar lippe van mekaar en soen haar met al die woede en geskende trots in hom, met ’n intensiteit wat sy nog nooit geken het nie, wat sy nie eens geweet het moontlik is nie! Toe hy haar eindelik laat gaan, is haar lippe gekneus.
“Ek sal jou … ek sal jou in ysters laat slaan, jou barbaar!” snik sy die woorde byna uit.
Die sinies smalende glimlag is weer terug om sy mond, en dis die bekende, spottende buiginkie wat hy maak.
“Tot u diens, mam’selle. Watter gevolge dit ook al mag hê, dit was dit werd, elke sekonde daarvan! Ek sal dit nooit vergeet nie – en jy ook nie!”
Hy stap by die groot deure in en sy sien deur die verligte opening hoe hy oor die koningin se hand buig, en die koning hom ’n stewige handdruk gee. Toe sy in die deur verskyn, is hy reeds halfpad met die marmertrap op en sonder ’n enkele terugblik, regop en fier soos sy hom die afgelope maande ken, verdwyn hy by die hoofingang uit.
Sy stap direk op die koningspaar af. Hulle moet hom laat vang! Hy het haar verneder tot in die stof! Hy durf nie daarmee wegkom nie! Maar toe sy by die koningin tot stilstand kom, vee dié ’n traan uit die hoek van haar oog met ’n fyn kantsakdoekie weg.
“Ek is darem so jammer dat ons hom gaan verloor. Hy was so ’n gawe man om hier te hê, en natuurlik die grootste aantrekkingskrag vir die teenoorgestelde geslag op my partytjies! O, daardie René is beslis ’n hartebreker! Ek wonder hoeveel jong meisies hul kussings vannag oor hom gaan deurnat huil!”
“Tog het ons almal verwag dat hierdie uur die een of ander dag sou aanbreek, skat.” Die koning lag en sit sy arm om sy gade. “René is ’n waaghals. Frankryk het te mak vir hom geword. Ek het lankal gesien dat hy rusteloos begin word. Dit kon nie meer lank duur voordat hy sou kom groet nie. Nou ja, hy is ’n jong man, ongebonde en vry. Die wêreld lê vir hom oop. Ek sou moontlik dieselfde gedoen het as ek vanaand in sy skoene gestaan het. Om die waarheid te sê, ek beny hom sy vryheid. Dit moet wonderlik wees …”
Daar is ’n weemoed, ’n verlange in die koning van Frankryk se stem wat Nicolette nie ontgaan nie, en sy kyk hom peinsend aan. Ja, dis seker nie werklik so wonderlik om ’n koning te wees nie, besef sy meteens.
“Ek sal hom ook mis,” gaan die koning voort. “Hy was altyd soos ’n vars briesie aan die hof, die enigste man wat ek werklik ten volle met my lewe sou vertrou en wat ek ten volle as man gerespekteer het. Frankryk ly ’n groot skade vanaand, en gelukkig is die land wat hom aan sy boesem as seun gaan verwelkom. Kom nou, my vrou. Vee die trane af en laat ons vrolik wees met ons gaste. René weet ons beste wense vaar saam met hom.”
Die voorste egpaar van die land plak hul glimlaggies terug op hul gesigte en begin weer tussen hul gaste rondbeweeg. Nicolette draai stil om. Sy het tog geweet, nog voordat die koning gepraat het, dat sy nie sou vertel wat daar buite gebeur het nie. Nog ’n oorwinning vir René la Porte, dink sy wrang. Hy het dit ook geweet!
Al die smaak is meteens uit die partytjie weg en sy gaan soek haar vriendin op.
“Ek gaan nou huis toe, Marguerita. As jy nog wil bly …”
“Nee, ek gaan saam met jou terug. Ek voel ook sommer nou teë vir hierdie spul.”
In die koets is dit eers stil tussen hulle. Baie verstandig soek die koetsier hierdie keer ’n stiller pad uit om die twee jong mademoiselles terug te neem, en albei jong meisies is so verdiep in hul eie gedagtes in hierdie vroeë uur van die eerste dag van die nuwe jaar dat hulle nie die eensame gestalte op die oewer van die Seine raaksien toe hulle verbykom nie.
Hy herken die koets wat verbyrammel, en net ’n oomblik speel hy met die gedagte om dit voor te keer en eenvoudig te neem wat hy wil hê. Dan draai hy om en stap na waar sy eie koets onder die donker bome verskuil staan. Die siniese glimlag is nou skerper in sy mondhoeke afgeteken. Nicolette de Lille sal verbaas wees oor wat ’n galante heer hy werklik is … anders sou sy nie vanoggend haar tuiste veilig bereik het nie! Met ’n kortaf bevel aan sy koetsier spring hy in die koets. Daar lê ’n lang pad voor. Hy durf nie langer versuim nie. Hy moet die skip haal wat oor ’n dag uit Marseilles sal vertrek.
“Ek was so verslae vanaand toe ek hoor dat René weggaan dat ek daar en dan alle lus vir partytjies verloor het. Ek kon sien daar was van die ander mam’selles wat ook maar bra bekaf oor die nuus gelyk het!”
Nicolette word uit haar gedagtes geruk en sy laat ontevrede hoor: “Werklik, Marguerita, jy is al byna net so erg soos René la Porte! Jou taal, asseblief! Soos wat jy darem onder daardie man se invloed is, sal dit beter vir jou gewees het om vanaand saam met hom te vertrek.”
“O, ek kan nie aan iets dink wat ek meer begeer nie,” lag haar vriendin. “As hy my net gevra het, het ek onmiddellik saamgegaan. Ek sou my nie eens die tyd gegun het om te gaan inpak nie, glo my!”
“Marguerita!” Nicolette kyk haar net geskok aan.
“Laat ek jou vertel, my liewe vriendin, dis nie net ek wat daardie geleentheid sou aangegryp het nie.” Marguerita kyk haar vriendin reguit aan. “Driekwart van die jong meisies vanaand op die partytjie sou hulle nie twee keer laat nooi het nie, daarvan kan ek jou verseker!”
“Nou werklik!” Nicolette se stem is so afkeurend dat dit haar vriendin weer laat skaterlag. “Ek moes hom gesê het, dan het hy my nie lastig geval nie.”
“O!” Marguerita is die ene belangstelling en Nicolette kan gerus haar tong afbyt. “O, hoe wonderlik om deur daardie man lastig geval te word! O, jou gelukkige skepsel! Wat het alles gebeur?”
“Marguerita! Daar het niks gebéúr nie, soos jy so vreeslik geheimsinnig daarna verwys. Hy … wel, hy het my gevra om saam met hom te gaan … dis al.”
“Nicolette! En natuurlik sê jy toe dadelik ja! Hy wag nou seker vir jou by die huis? O, Nicolette, jou gelukkige vroumens!”
“Marguerita! Bedaar, asseblief! Natuurlik sê ek mos nee, beslis nee! Dink jy ek is mal?”
“Ja. Ek dink jy is mal, stapelgek om ’n man soos René la Porte deur jou vingers te laat glip! Nee, jy is beslis mal!” verklaar haar vriendin onomwonde en Nicolette kyk verslae voor haar uit. Sy luister stilswyend terwyl haar vriendin voorttier: “Genugtig, hier sal elke meisie in Parys haar oogtand gee om net ’n glimlag van hom te ontlok, en jy weier om saam met hom weg te gaan! Is jy reg in jou kop, Nicolette?”
“Waarheen gaan hy?” vra sy om die woordevloed te stuit.
“Hy is op pad na die nedersetting aan die Kaap die Goeie Hoop. O, ek sal wat wil gee om daarheen te gaan,” sê Marguerita vol verlange. “Daar word sulke interessante stories oor daardie plek vertel.”
Nicolette kyk haar skuins aan, laat dan baie driftig en ontsteld hoor: “Dis ’n wilde, woeste wêreld wat nie die grondbeginsels van beskawing ken nie, ’n land vol woeste barbare.” Sy snuif weer fyn. ’n Plek waar René la Porte beslis sal tuis hoort! En hy het die vermetelheid gehad om te dink dat sy hom dáárheen sal vergesel!
“Dit is nie so nie!” verweer Marguerita heftig. “Hulle sê die HOIK