Ver bo korale. Susanna M Lingua
het, sou hy die beseerde man lankal Boskloof toe gebring het. Maar dit is hoe hy en sy ou pa is . . .
Sy hou voor die groot huis van Bordeaux stil. Haar groen oë smeul opstandig toe sy oubaas Jacques van die kombuis se kant af na haar toe aangestap sien kom. Sy neem haar tassie en klim uit die bakkie.
“So, dan het jy darem besluit om te kom?” begroet die oubaas haar. “Wel, ek moet sê dit het jou lank geneem om hier te kom, doktertjie!”
“O, nè?” Sy kyk hom kwaai aan. “En wat makeer daardie voortreflike seun van jou dat hy nie die pasiënt na Boskloof toe kon bring nie? Ek ry net agter ’n pasiënt aan wat te siek is om vervoer te word, en ek sien geen rede waarom ek in julle geval ’n uitsondering moes maak nie.”
“Kyk, doktertjie, jy word betaal om die man se arm te kom toewerk . . . ” begin die oubaas. Hy wil haar nog vertel dat hulle dokters gewoonlik ’n plaas se geld vra net om ’n wond toe te werk, maar Elaine gee hom nie die geleentheid om meer te sê nie, want wat haar betref, het hy reeds te veel gesê.
“Die pasiënt wat by die spreekkamer behandel word, betaal ook vir die geneesheer se diens. Hulle word nie gratis behandel nie, weet jy?” Sy meet hom met ’n kwaai blik. “ ’n Mens moet julle net ’n slag goed deur die nek laat betaal . . . ”
“Genade, stry julle twee tog nie al weer nie?” praat Niel onverwags agter Elaine. “Ek hoor sowaar daar in die kombuis hoe julle hier staan en stry. Kan julle nie ’n minuut met mekaar oor die weg kom sonder om mekaar in die hare te vlieg nie?”
Sy kyk Niel aan asof sy die welstand van sy verstand in twyfel trek.
“Ek wonder of hy aldag met homself oor die weg kan kom. Sê my liewer waar is die pasiënt, meneer Durandt?”
“Hy is in die kombuis. Kom laat ons binnetoe gaan, rooikop,” stel Niel voor. “Ek dink ons het alles vir jou gereed . . . ek bedoel nou skottels, warm water, ontsmettingsmiddel en verbande.” Hulle stap die kombuis binne. “Daar sit jou pasiënt op Fina se stoel.”
Sy kyk die man ondersoekend aan en sê ietwat droog: “Hm, hy lyk maar vaal. Ek sal net eers na die wond kyk. Daarna wil ek asseblief warm water hê om my hande te was, meneer Durandt. En jy, oubaas, kan asseblief vir my ’n skoon handdoek oor hierdie tafeltjie gooi waarop die pasiënt se arm rus.”
Elaine is net oorgehaal om die bebloede verband om die boswerker se arm te verwyder toe sy Niel besorg hoor sê: “Elaine, voordat jy na Amos se arm kyk, wil ek jou net eers waarsku dat dit ’n aaklige wond is. Wil jy nie eers ’n bietjie brandewyn wegslaan voordat jy die verband verwyder nie?”
“Meneer Durandt, ek verseker jou ek het nie ’n versterkmiddel nodig nie. Ek weet hoe ’n meswond lyk,” sê sy ergerlik en begin die verband ongeërg verwyder.
“O . . . nou goed, gaan jou gang; sê net waar ons jou kan help,” bied Niel vriendelik aan.
Met geoefende hande verwyder Elaine die verband. “Nogal ’n diep sny,” sê sy terwyl sy die wond effens ooptrek. “Gelukkig dat dit aan die buitekant van die arm is . . . ”
“Doktertjie, moenie die sny so staan en ooptrek nie!” vermaan die oubaas haar ernstig. “Netnou begin die ding weer bloei, en dan is dit weer ’n hele bodderasie van voor af.”
Elaine frons. “Wil jy nou my werk vir my leer, oubaas?” vra sy ietwat skerp.
“Dis nie nodig om jou so gou op te ruk nie, doktertjie,” kap oubaas Jacques terug. “Ek dink maar net aan al die sonde wat ons gehad het om die bloed te stop.”
“Nou ja, vergeet maar daardie sonde,” stel Elaine nou ’n bietjie vriendeliker voor. “Dink liewer aan al jou ander sondes; ek is seker daar is baie om oor na te dink.”
Oubaas Jacques voel dadelik geraak.
“Wil jy vir my vertel dat ek van die môre tot die aand net sondig?” Hy kyk haar streng aan.
Elaine kan nie help om te glimlag nie.“Dis nie nodig om so verontwaardig te klink nie, oubaas,” sê sy goedig en neem ’n botteltjie met ’n rubberprop uit haar tassie. “Ons sondig maar almal,” gaan sy weer voort. “Selfs op hierdie oomblik doen ek sonde deur te wonder hoe ek jou kan nek omdraai sonder om in die moeilikheid te beland.”
“Wat! Jy mý nek omdraai!” roep oubaas Jacques minagtend uit. “Ek daag jou uit om dit te doen.”
Elaine hou die botteltjie na die oubaas uit en sê bedaard: “Hou asseblief die botteltjie vir my vas, oubaas; jy kan nie hier so ledig staan nie.”
Hy neem die botteltjie by haar. Dan haal sy weer ’n spuitjie uit haar tas. Sy het besluit om ’n verdowingsmiddel in Amos se arm te spuit voordat sy die wond ontsmet en toewerk.
Elaine is net oorgehaal om die naald deur die bottel se rubberprop te druk toe die oubaas die bottel wegruk en ontsteld uitroep: “Doktertjie! A nee a, wat probeer jy nou doen? Jy sal mos die naald breek en die stukke in my oog laat spat!”
“Hou asseblief die bottel stil, oubaas; die naald sal glad nie breek nie!” raas sy streng. “Hoe op aarde kan ek die naald deur die prop druk as jy die bottel aanhou wegruk?”
“Luister, doktertjie, as jy nie weet hoe om ’n prop uit te haal nie, waarom sê jy nie so nie? Wag, laat ek my knipmes kry . . . ” “Oubaas Jacques, jy raak nie aan daardie prop met jou knipmes nie, is dit duidelik? ” Sy kyk hom bestraffend aan, neem die bottel uit sy hand en hou dit uit na Niel. “Meneer Durandt,” vervolg sy, “hou asseblief vir my die bottel so skuins vas. Jou pa is gans te kontant met sy kiembesmette knipmes . . . ”
“Wat! Kiembesmet!” roep die oubaas verontwaardig uit. “My mes het g’n kieme nie, verstaan jy?”
“Natuurlik het hy,” hou Elaine vol. “Jy dra die ding dan heeldag in jou sak rond, en vir al wat ek weet, maak jy dalk nog jou naels ook daarmee skoon . . . ”
Die oubaas kyk Elaine met ’n simpatieke blik aan, so asof hy dink sy moet nog baie leer. Ook sy stem is bedaard toe hy sê: “My liewe doktertjie, met hierdie mes word daar net biltong geëet, niks anders nie.”
Elaine trek ’n vies gesig vir die mes wat oubaas Jacques met liefde in sy hand vertroetel. “Wel, ek hoop jy was die mes telkens voordat jy biltong daarmee kerf, oubaas,” kan sy nie help om te sê nie, “want as jy dit nie doen nie, voorspel ek dat jy een van die dae infeksie in jou maag gaan kry. Nie dat dit my sal hinder nie, want wat gee ek om of jy infeksie in jou ou deurmekaar draadwerk kry of nie?”
Niel bars hartlik uit van die lag. “Pa,” sê hy toe sy lagbui bedaar het, “dit wil mos vir my lyk asof jy en die rooikop dit geniet om mekaar te treiter.”
“Het jy al ooit gehoor van twee vyande wat dit nie geniet om mekaar te treiter nie, ou seun?” sê oubaas Jacques droog. “O ja, ons geniet dit. Maar eendag is eendag wat ek haar nog goed op haar plek gaan sit.”
“Twee van jou soort sal moet probeer, oubaas,” lig Elaine hom in terwyl sy die tweede steek bind en die naald opneem om die volgende steek in die wond te sit. Sy kyk die oubaas sydelings aan en merk meteens op dat hy ontsettend bleek is.
“Jy is so bleek soos die dood, oubaas, voel jy sleg?” vra sy ietwat besorg en wend haar na die jong man nog voordat die oubaas haar vraag kan beantwoord. “Meneer Durandt, help asseblief jou pa. Ek kan nie nou hier los nie. Die wond moet toegewerk en verbind word.”
Niel help sy pa versigtig om op die naaste stoel te sit en sê dan besorg: “Sit doodstil, Pa, ek gaan net gou vir jou iets haal om te drink . . . ”
“Wag nou, moenie ’n gedoente hiervan maak nie, ou seun,” stribbel die oubaas teen. “Ek voel maar net ’n bietjie naar, dis al!”
“In daardie geval kan jy jou pa ’n bietjie flou brandewyn gee, meneer Durandt,” doen Elaine aan die hand. Nadat Niel die kombuis verlaat het, draai sy haar weer na die oubaas en vra sag, besorg: “Waarom het jy so skielik naar geword, oubaas? Is dit die hart wat nie aldag mooi wil klop nie?”
“Nee,