Ena Murray Keur 8. Ena Murray
staan op en buig galant terwyl hy laggend, maar met erns in sy stem sê: “Baie dankie, meneer. Dit sal … e … interessant wees.” Hy sit sy koppie neer. “Ek het my skuilnaam nog altyd so streng geheim gehou. Hoe het jy so skielik vasgestel wat dit is?”
“Ek het vanmiddag ’n bietjie gelê en dink. En toe, netnou in die bad …”
“O ja, ek begryp. Dus was dit maar ’n sprong in die duister.”
“Ja,” erken Jan laggend. “Ek het besluit om Carlyle se voorbeeld te volg. Ek was gelukkiger as hy. My sprong was in die kol!”
“Hm.”
Anton kyk na Carlyle, wat protesterend sê: “Ek is nie so seker dat my sprong nie iets opgelewer het nie.”
“Hm.”
Dis weer Anton wat dié niksseggende geluid uiter en sy gesig is weer eens onpeilbaar. Dan draai hy na Jan.
“Kom ons gaan stap ’n entjie, dan vertel ek jou van my nuwe boek. Hierdie keer sal dit ’n speurroman wees, of hoe dink jy?”
“Ja, ou vriend, dit sal moet.”
“Hm.” Hulle beweeg deur se kant toe. “Miskien kan jy my raad gee. Ek weet nie watter titel om die ding te gee nie.”
“Ja, wel. Dis ’n bietjie moeilik. Hoe klink: Liefde op die eiland?” stel Jan ernstig voor.
Anton gaan staan en skud sy kop skepties.
“Nee, dit klink nie reg nie. Die woord liefde is te algemeen en te vaag. Nee, ons moet die titel fokus op die hooffiguur in die verhaal.”
“En wie is dit?”
“Dis die man agter die skerms – die man wat nooit werklik in lewende lywe in die verhaal na vore kom nie.”
“Jy bedoel tog nie …”
“Juis. Ons gasheer. Ek dink ek sal dit noem: Die onsigbare gasheer van Drakeneiland.”
Dit is ’n oomblik stil. Dan ruk Irma soos sy skrik en gryp die armleunings van die stoel styf vas toe ’n harde gelag deur die vertrek weerklink. Ná ’n paar oomblikke hou die gelag skielik op.
Anton de Woud buig weer en met sy oë na die plafon gerig, sê hy beleef: “Baie dankie vir die toejuiging, meneer. Ek sal jou ’n getekende eksemplaar stuur sodra die boek verskyn.”
Hul gasheer se stem klink nog steeds vol lag toe hy antwoord: “Baie dankie, meneer De Woud. Ek sien daarna uit om dit te lees. Miskien … sal jy graag ook ’n eksemplaar wil hê van die boek waarmee ék besig is?”
“Ek twyfel, meneer. Ek sal daar niks van verstaan nie. Ek het geen wetenskaplike kennis nie.”
Stilte. Dan kom die stem sag, gedemp: “Ek begryp.”
’n Klikgeluid volg, en Anton maak die deur oop. Daar is geen spanning in sy houding te bespeur toe hy na buite loop nie, maar Jan Odendaal is eienaardig bleek terwyl hy die skrywer volg.
Emerit is self ook bleek toe sy na Carlyle draai.
“Carlyle, verstaan jy wat hier aangaan? Wat beteken dit alles?”
Carlyle kners op sy tande.
“Ek wens ek het die antwoorde op daardie vrae geken, Emerit. Maar vir my lyk dit na ’n gekspul van begin tot end. Wat dink jy daarvan, Irma?”
Irma staan op.
“Ek dink ons bevind ons in ’n situasie waarvan ons geen begrip van die omvang het nie.” Sy sit haar leë koppie op die tafel neer. “Verskoon my, asseblief.”
“Waarheen gaan jy?” vra Carlyle vinnig.
“Ek gaan vars lug soek. Aangesien julle sulke ou vriende is, het julle seker baie om vir mekaar te sê. Ek verdwyn maar liewer vroegtydig van die toneel voordat ek dalk later gevra word.” Sy glimlag liefies op in Carlyle se ontevrede gesig en knik vriendelik vir Emerit wat haar ietwat oorbluf aanstaar.
Die deur is nog nie behoorlik agter haar toe nie, of hy kyk verontwaardig na Emerit.
“Wat het jy oor ons twee kwytgeraak?”
“Net die waarheid.”
“Jy weet voor jou siel dis alles twak …”
“Dit hang af hoe jy dit beskou, my vriend. Ek ken vir Carlyle Faure. Daar was ’n verhouding tussen ons twee. Of sal jy kan bewys dat dit nie so was nie, Carlyle Faure?”
Sy lag hom openlik uit. Weer kners hy van skone magteloosheid op sy tande en bal sy vuiste.
“Jy weet so goed soos ek dat ek niks van jou en …”
“Suutjies!” Sy leun vinnig nader en praat digby sy oor. “Dink voordat jy praat, ou vriend, of het jy van ons alomteenwoordige gasheer vergeet?”
Carlyle gryp haar aan die arm en begin met haar deur toe stap. “Kom ons gee pad uit hierdie … vervloekte huis!” sê hy woedend, en Emerit volg gedwee met ’n oorwinnende lig in haar oë.
En ’n entjie verder waar die heining hulle keer, staan twee mans teenoor mekaar. Die ouer man vra merkbaar ontsteld: “Hemel, Anton, is dit die waarheid?”
“Ongelukkig, ja. Terwyl julle vanmiddag geslaap het, het ek ’n bietjie gaan verken. Ons gasheer was blykbaar onder die indruk dat ons almal veilig in ons kamers aan die slaap is ná die vermoeiende nag wat verby is. Niemand het my probeer keer nie en sover ek weet, het niemand my ook gewaar nie. Soos jy hiervandaan kan sien, is die venster aan hierdie kant in die toring taamlik hoog van die grond af. Miskien daarom dat ons gasheer dit veilig genoeg geag het om dit oop te laat staan. Maar ek het gelukkig daarin geslaag om net ’n oomblik oor die vensterbank te loer. Ek moes byna dadelik retireer toe ek voetstappe hoor. My moeite sou my nie veel gebaat het as ek toe betrap moes word nie …”
“En toe sien jy dit?”
Jan vee met ’n groot sakdoek die sweet van sy voorkop af. Anton knik.
“Ja. Toe sien ek dit …” Hy kyk die ander man reguit aan, en sy oë is donkergrys van erns agter die bril. “Ek ken gevaar, Jan, maar …”
“Maar wat, Anton?”
Dit klink amper asof Jan bang is om die antwoord te hoor maar homself tog nie kan keer om die vraag te stel nie.
“Wat ek daarbinne gesien het en wat ek daaruit kon aflei, het my yskoud laat word …”
5
Irma gewaar Carlyle in haar rigting aangeloop kom. Sy wil net vinnig agter ’n paar bosse wegswenk sodat hy haar nie moet gewaar nie, toe hy opkyk en na haar roep: “Irma, wag daar, asseblief!”
Sy moet noodgedwonge gaan staan. Toe hy hom by haar voeg, vra hy: “Ek soek al ’n hele ruk na jou. Waar was jy?”
“Ek het sommer rondgeloop en die wêreld bekyk,” antwoord sy ietwat kortaf en begin vinnig in die rigting van die huis stap. Hy dwing haar egter met ’n hand op die skouer om te bly staan.
“Ek wil met jou praat, alles verduidelik …”
“Dis regtig nie nodig nie, Carlyle. Dit het tog niks met my te doen nie.”
Die frons verdiep tussen sy oë en sy stem klink effens ongeduldig. “Moet asseblief nie dié houding aanneem nie, Irma. As jy net wil luister, sal jy verstaan …”
“Waar is Emerit?”
“Sy is terug huis toe. Haar skoen se hak het gebreek,” sê hy ongeduldig en neem haar dan vaster aan die skouers. “Luister, Irma …”
“Asseblief, Carlyle. Dis amper tyd vir aandete.”
Daar verskyn ’n vasbeslote trek om sy mondhoeke.
“Jy sal na my verduideliking luister, al moet ek jou ook die hele nag hier staan en vashou,” sê hy beslis, en sy trek haar skouers traak-my-nie-agtig