Mispa. Helena Christina Hugo
distrik is groot en hy ken sy naaste bure, maar nie so goed nie.
“Sêrah sê daar is drie vroue in die kraal wat in die melk is.”
“Teel aan soos hase,” brom Willem. “Dink jy daai vroue se mans sal hulle wil loslaat om ’n wit kind te voed?”
“Daar is glo een wat nie ’n man het nie. Sy het ’n seuntjie van vier.”
“En haar kind het uit die lug geval?”
“Dis ’n hartseerstorie. Sy het te voet hier aangekom.”
“Ek hou nie van vreemdes op my grond nie.”
“Sy het Kersdag vir Doortjie met die kinders gehelp.”
“Dag ek sien een wat lyk of sy nie hoort nie. Wie’t haar hier aangebring?”
“Siena, sodat Doortjie in die kombuis kon handgee. Ek het my konsent gegee.”
“Jy moes my gevra het.”
“Haar Boesmannaam is Kamka, haar witnaam Katryn, sy is skoon en fluks. Wees tog maar inskiklik – ter wille van klein Caroline.”
“Moet ek toelaat dat al wat rondloper is hier kom plak?”
“Nee, maar ons het ’n soogmoeder nodig en Katryn is byderhand.”
“Ek sal daaroor dink.”
“Praat met Siena.”
“Ja, later.”
Toe Willem uitstap voel hy nie meer so geneë teenoor Hester nie. Gee haar die pinkie en sy vat die hele lyf, dis duidelik.
Siena is by die wasklip aan die lakens en kraamdoeke uitspoel, maar hy hou verby. Dit is nie die plek en tyd om die saak op te haal nie en wie weet, dalk is Caroline vandag soveel beter dat sy eet en drink en vra om die kind vas te hou. Hy het nog ander sake ook om hom oor te bekommer. Een van hulle is Daniël wat steeds nie terug is nie. As hy vandag moet uitry om hom te gaan soek, spat die vonke!
Soos die duiwel dit wil hê, kry hy einste Daniël en Sadrag in die huispad op hul ponies aangery kom.
Die twee lyk bra versigtig en toe hulle hom gewaar – nog versigtiger. Hy beduie vir hulle om nader te kom en vat sommer Daniël se ponie, Vrystaat, aan die toom vas. Sadrag ry uit lojaliteit nie ’n tree verder nie. Die honde is opgewonde en maal om hulle rond. Willem is self ook verlig, maar hy durf dit nie wys nie.
“Waar kom julle nou vandaan?”
“Kraalbos.”
“Dis landuit!”
“Ons wou wegkom, Pa.”
“Hoekom gaan julle toe nie reguit diamantvelde toe nie?”
Daniël frons. “Pa weet ons sal nie soontoe nie.”
“Wat gaan aan met julle? Dis Kersfees, die familie het kom kuier en julle vat die pad. Dis die Here se dag, die heel belangrikste, en julle vlug soos jakkalse die veld in. Almal eet lekker en julle moet veldkos soek? Vir wat?”
“Ons hou nie van meisiekinders nie.”
“Watter meisiekinders?”
“Daai vettes van oom Jan en tant Susie. Hulle jaag ons.”
“Die jongste is skaars agt.”
“Sy leer by haar suster.”
Willem skud sy kop. Eintlik is hy dik van die lag, Caroline en die soogvrou vir ’n wyle in die agtergrond.
“Nou toe nou, uit vrees vir twee meisiekinders mis julle die lekkerste kos van die jaar.”
“Ons het geëet.”
“Wat?”
“Springhaas.”
Die swaar belaaide Kerstafel flits voor Willem se geestesoog verby en daar is geen vergelyking nie. Hy weet hy moet streng wees en hulle goed afransel, maar hulle het hul straf weg. Moet erken, hy sou op sy dag onder dieselfde omstandigheid ook die pad gevat het en daarom sal hy hulle oorsien.
“Moenie eendag by my kom huil as julle begin vrou soek en al wat ’n meisiekind is, hardloop vir julle weg nie,” berispe hy hulle ligweg.“Saal af, versorg julle rydiere, gaan was vir julle en kom help by die melkery. Miskien is daar nog oorskiet van Kersdag. Jou ma is siek, ons moet saamwerk.”
Daniël gly van Vrystaat se rug af. “Ons het ouma Sêrah in die veld gekry, sy soek verdroogde bontbeesblaar.”
“Toe help julle haar nie?”
“Sy wou alleen wees om te bid, toe los ons haar. Is Ma baie sleg?”
Willem dink skuldig aan Caroline se bleek willoosheid en sy keel trek toe.
“Ja, ons moet ook bid.”
Vir watter gode bid die ou Khoi-vrou – vir Kaggen, vir al die veldduiwels wat op loer lê? Maak sy vuur, dans sy? Hy was een keer op die rand van een van hul deurnagdanse en het gesien hoe die sjamaan in die vuur val, lank vir dood bly lê voor hy opstaan en, terwyl die bloed uit sy neus stroom, die skrikwekkendste rampe voorspel. Daai sjamaan was reg. Die droogte het sewe jaar geduur, die diere en die veld het saam gesterf, die groep se kinders het siek geword en almal is dood, sy speelmaat ook.
Sy ma het gesê dit was masels, hulle het mekaar aangesteek. Nogtans – die sjamaan het in die donker gesien en dit het gebeur.
Nou is Caroline se toekoms ook duister. Wat word van haar as die bossies wat ou Sêrah trek, nie werk nie?
“My tante het haar so uitgebloei en Moeder het haar gesond gedokter. Sy het aan rou lewer geglo,” troos Neels toe hy afskeid neem. “Ek het Hester daaraan herinner. Rou lewer en beetwater, ’n treksel van dawidjieswortel of wildeals om die gestel op te bou. Ou Sêrah sal weet.”
“Caroline wil nie eens warm melk met heuning in drink nie – wat nog te sê beetwater en bitter brousels.”
“Sy sal saamwerk as julle haar sover kry om te glo sy wil lewe. Wys haar die kind.”
“Ek sal weer probeer, dankie, Neels.”
Willem groet hom met die hand. Neels bedoel dit goed en hy gaan nie sy raad afmaak nie.
“Ek bid saam met julle dat die Here genesing stuur. Nou ja, ek wil weg wees voor die son opkom.”
Hester kom met ’n deur-die-slaap klein Neelsie aangedraf. Hulle omhels mekaar asof Neels vir goed uit hul lewe gaan verdwyn. Hy is kort en rond en Hester lank en fris. Lyk nie juis asof hulle vir mekaar bedoel is nie, maar Willem kan weer nie anders as om op te let hoe vertrouend hulle na mekaar opkyk nie.
Neelsie wil ’n ent saamry, ook Maria en Klein-Willem wat intussen bygekom het. Willem stuur vir Doortjie om die kar agterna te loop en die kinders veilig terug te bring voor hulle dit in die kop kry om heeldag in die veld rond te dwaal.
“Maria wil kort-kort weet of sy die babatjie kan sien,” sê hy vir Hester toe die kar uit die oog is. “Ek het haar belowe sy kan vandag, maar ek wil nie die kinders blootstel aan ’n ma wat soos ’n gees in die bed lê nie.”
“Jy moet moed hou,” troos sy. “Die Here sien haar lyding en Hy sal haar betyds oprig.”
Willem kan dit nie in woorde uitdruk nie, maar as hy in ’n hoek gedryf word of rampe en ellende dreig, dink hy aan Mispa, die betekenis van die naam en aan die kere toe hy dit wou verander en nagdeur daaroor geworstel het. Hy het al tot die slotsom gekom die Almagtige sien net wat Hy wil, maar hy gaan nie vir Hester skok met sy ongeloof nie. Wanneer terugslae hom teister, bid hy asof hy glo God kyk met mededoë en nie om te oordeel nie. Hoe kan hy as mens dan die skuld afskuif?
“Ek gaan in,” sê Hester.
“Voor jy loop – wat dink jy van haar plan om klein Caroline vir jou te gee.”
“Ek dink dis die beste geskenk wat iemand my nog aangebied het. Om eerlik te wees – ek wil haar