Die stomme aarde: 'n keur. Wilma Stockenström
studeer.
Gevolg deur ophou. Ophou kennis neem van
en aandag bestee aan en in ag neem van.
Ophou optel. Syfers. Gewig. ’n Lepel.
Ophou slaap, lag, liefkoos. Ophou.
Om in ’n sonnige stoepdroom te dut
voor ’n blou huis met vrede op die hekkie,
met selonsrose en ’n spaarkamer vir die uitgespaarde.
Dan, berese en belese, skerpsinnig en vinnig
stamp die kleinkinders die deure oop,
vind vermaak in vermolmde dokumente,
proes oor doopnaam en datums,
die poses, potsierlik, van kamermaats op kiekies,
en vergeet gou, en verveel hul, en verbrand:
die kwitansies, die kontrakte, die knipsels.
Pret vir ’n aand was die leeftyd van ’n mens.
Aalwyn in die droogte
Die ergste is dat die lewe dwarsdeur
’n droogte aangaan en dat dit nie
wil endkry nie, die verbete beur
van wortels vlak al in die rondte,
dat die blare handewringend toevou
om die gees, en, gevaarrooi geverf,
krimpend asem ophou
tot eindelik die vernedering oorgaan.
I
Nou is saamlooptyd. Later dy
die winterhemelleegtes tussen ons
net groter uit. Anderkant
ons neonbeskrewe verblyf
op die pad van nadink verby die bloekoms
stap ons, versoen met wat
om die draai wag, verenig
teen die oop wit einder.
II
Van al my liggeel dae
teken ek hierdie een op;
dat ek later kan weet hoe swerms
duiwe van die dakke waai,
en dat ek, as ek wil,
later kan lees van ’n liggeel
dag en van jou hier langes my.
III
As ek dan sonder vriendskap moet klaarkom
– die paddasagte beleefdheid wat daarvoor deurgaan –
dan kies ek dit: reghoekige alleenheid
wat ek self met ’n sirkel vul vol
van die sagtheid van my liefde vir jou.
IV
Ek skenk jou my toegeboude dae,
want dit is al wat ek besit.
Vir jou my dae, die uitgediendes.
Jy sal ’n stelsel daaruit opbou.
Jy sal betekenis verleen aan wat stomp
soos afgekapte bome staan. Ek
bied jou my klaaglike verskrompeldheid.
V
Kwesbaar is die askese van trots, en nouliks sigbaar,
soos die glas van groot geboue, tensy die son
dit omtower in flonkering by wolklose opgaan en sak.
Een fluitklank versplinter die fyn huls.
Een kwashaal dui dit aan, een naderstap
en een aanraking met die vingertoppe verraai die broosheid
van die beleërde se beskerming. Ek vertel dit dat jy dit moet weet,
dat jy my verdediging sal verontagsaam en haastig na my sal kom.
VI
Koeltorings spreek stomende
verse, die motors in snoere
stippel die strate met ’n kind se a b c
en die hoogoond maak reklame
vir die gloeiender dag.
Maar wie lees die skrif van die reën
wat ek afvee van jou wang,
en wie verstaan
die druppels wat ons dig?
Die klip
Teenaan ’n oupa van ’n ou klip
het ek gaan platsit, toevallig, en die muf
ingeadem van swamme en spore.
Waaraan, wonder ek, meet ’n mens
’n klip? Waar omtrent begin
’n klip, en waar eindig
’n klip, soos die klip waarteen ek leun?
Klippe is vir almal. Slakspore
en pluisies spinnerak in holtetjies
dui aan dat my klip as herberg
dien, en dat ek, sou ek die krag
hê om hom met ’n stewige paal
om te rol, ’n plat nes vir ’n slang
sou vind, of die ryskorrels van miereiers.
Die klip wys sy gesig vir die wêreld.
Hy het nie hande om voor sy gesig
te hou nie, en is aangewese op my goedheid.
Wawyd wakker, maar weerloos, lê
die klip en luister of ek hom gaan kwaad doen.
Hy het nie ’n mond om my te verwilder nie.
’n Mens sou dink hy is gedwee.
Klippe is soms hoeders van fossiele,
van ammoniete, soos iets ontluikend
in ’n klipliggaam; van blare
tot blote blyke van sigself gepers;
van profetiese vistekens; van
skedels en kootjies van vleisvretendes.
Klippe is skatkamers van kristalle.
Klippe is vol splinterheerlikheid,
driftig gloeiend asof seewier versteen het,
asof ’n krisant binne-in hulle
verstar het en hul gelaai het met die kleur
van woestyne en vygies, die gruwelkleure
van die grillige nagkuns van drome,
en die rooi van trukaatsers.
My klip, my klip, sê my in jou stomheid
wat jy bewaar. Sê my
of jy jeug geken het, en of jou middeljare
broos en puur was, gepoleer was
en geskuur tot suiwerste karaat.
Of is om klip te wees om oud te wees,
te gewees het, en te weet jy sal dit altyd
wees? Is oud wees klip wees, hard,
maar blootgestel aan skoppe en verwering?
Klip, my klip, die bloukopkoggelmander
waak