Saartjie Omnibus 6. Bettie Naudé
ek jy is, sal ek Saartjie nederig om verskoning vra. Maar sit nou. Ons het reeds genoeg tyd gemors. Gaan voort met julle werk.”
Amanda is heeltemal verbysterd. Sy strompel na haar sitplek toe. Saartjie kyk dankbaar na die klas. Almal glimlag vriendelik en party knipoog vir haar.
Die voorval word met fluisterstemme bespreek. Saartjie is nou nog meer gewild as ooit vantevore. Amanda het in die put geval wat sy self gegrawe het. Almal is seker haar kwaadstokery sal nou end kry.
Amanda sit eenkant in die klas. Niemand praat vir die res van die dag met haar nie.
Toe die klok vir huistoegaantyd lui, borrel die kinders by die klasse en die gebou uit.
Saartjie, Anna en Lina stap oor die rugbyveld bushalte toe. Amanda loop ’n entjie agter hulle in die rigting van die koshuis. Sy begin skielik vinniger stap en haal hulle in, maar die Drie Muskiete ignoreer haar.
“Saartjie?” sê sy uiteindelik huiwerig.
“Ja?” Saartjie se stem is kil.
“Ek is vreeslik jammer ek het jou beskuldig van iets wat ek weet jy nooit sou gedoen het nie.”
Saartjie antwoord nie dadelik nie. Daar is ’n ongemaklike stilte.
“Hoekom het jy die storie nie met my kom bespreek nie?” vra Saartjie uiteindelik. “Hoekom moes jy dit voor die hele klas gaan uitblaker?”
“Ek het dit as my plig beskou,” mompel Amanda.
Saartjie kyk na Amanda. Sy is glad nie kwaad vir die meisie nie, maar sy weet hulle twee sal nooit oor die weg kom nie. Hulle sal nooit vriende kan wees me.
“Ek vra om verskoning,” sê Amanda.
“Ek aanvaar jou verskoning,” sê Saartjie en haar stem is nog steeds kil. “Wat my betref, is die hele ding nou verby en vergete.”
Die drie vriendinne stap vinnig aan na die bushalte waar die bus al gereed staan. Amanda draai weg en loop koshuis toe.
In die bus op pad terug Lynnekom toe spot die kinders lekker oor die voorval.
Later, in hulle straat, stap Lina eerste weg, en toe Anna.
Saartjie stap alleen verder en toe sy by die betonplaveisel kom, spring sy sekuur van die een blok na die ander terwyl sy haar boeksak styf onder haar arm vasknyp. Sy konsentreer so op die springery dat sy nie die seun naby die Baumanns se voorhekkie raaksien nie. Hy hou haar aandagtig dop.
Toe Saartjie by die laaste blok kom, sê sy ingedagte: “So ja.” Sy kyk op en sien nou eers die seun hier langs die hekkie.
Hy staar haar verbaas aan en sy kyk met net soveel verbasing na hom. Sy ken hom glad nie. Maar skielik tref dit haar: Dit is seker Louis de Jager. Hy is seker die boef van Kaapstad.
“Is jy mal?” vra hy.
Saartjie antwoord nie. Sy vee met haar hand oor haar voorkop en haar oë vlam. Sy gooi haar kop agteroor. So dit is die vent wat die kleintjies so afknou. Dit is die boelie met wie daar afgereken moet word.
3
Die boef van Kaapstad
Saartjie kyk die vreemde seun minagtend op en af en sê dan: “Wat het jy gevra?”
“Ek het gevra of jy mal is.”
“Lyk ek vir jou mal?”
“Ja.”
Saartjie byt op haar onderlip.
“Jy’t geen maniere nie,” sê sy. “Wie is jy?”
“Louis de Jager,” sê hy en voeg laggend by: “Dis nie ek wat nie maniere het nie, dis julle Lynnekommers – maar toemaar, ek sal julle vinnig regruk.”
Hierdie windlawaai is sestien. Hy is ’n groot, frisgeboude seun met ’n growwe stem. Sy hele houding spreek van geweldige selfvertroue en hoogmoed.
“En wat is jou naam, poplap?” vra Louis en kyk koel na Saartjie.
Haar blou oë skiet vonke. “Wie is jou poplap?”
“Jy, natuurlik. Jy kan mos sien ek praat met jou. Hier is niemand anders nie.”
“Hoe durf jy?!” Saartjie stamp hard met haar voet teen die grond.
“As ek jou poplap wil noem, sal ek. Hier is niemand wat my kan keer nie.”
Saartjie besluit dit sal nie help om haar humeur te verloor nie.
“My naam is Saartjie Baumann,” sê sy trots, “en dis ’n naam wat jy nooit in jou lewe weer sal vergeet nie!”
Louis dink hieroor na en vra dan: “Hoekom sal ek so ’n lelike naam nooit vergeet nie?”
“Toemaar, jy sal nog sien.” Saartjie swaai om, gaan met ’n wipstappie by die hekkie in en slaan dit hard agter haar toe.
“Haai, poplap!” bulder Louis skielik.
Sy draai om.
“Ekskuus?” sê sy kil en uit die hoogte. “Wat het jy gesê?”
“Ek het gesê: ‘Haai, poplap!’ Hoor gou hier!” kom sy stem droogweg.
Louis leun nou gemaklik oor die hekkie.
“Ken jy dalk daai onbeskofte japsnoet wat hier bly? Hy is so ’n klein outjie sonder voortande en hy’t nou net van die skool af gekom.”
“Praat jy miskien van my boetie, Apie?”
“Ditsem, dis die einste hy. Die naam pas nogal by hom. Hy lyk mos nes ’n bobbejaan.”
Saartjie klem haar hand styf om haar boeksak vas. Hierdie vent beledig vir Apie, wat beteken hy beledig nou ook vir haar en haar hele familie. Sy is sommer lus en trek los en moker hom met die tas oor sy kop, maar ’n opgevoede dame doen nie so iets nie. Sy moet net wag en geduldig wees – die dag van afrekening sal nog kom! Sy gaan daarvoor sorg.
“Wat wil jy met Apie maak?” vra Saartjie ysig.
“Ek wil hom goed opdons,” bulder die boelie. “Ek het hom gewaarsku as ek verby hom stap, moet hy sy pet oplig en my ordentlik groet, maar toe hy nou net van die skool af kom, het hy dit nie gedoen nie. Hy het verby my geskiet en hier ingehol.”
“Mooi so,” sê Saartjie. “Hoekom moet hy sy pet vir ’n buffel soos jy lig?”
“Omdat ek gesê het hy moet – dis hoekom. As ek hom in die hande kry, slag ek hom lewendig af.”
Louis gluur woes na Saartjie asof hy haar ook wil afslag.
“Jy praat natuurlik net so groot omdat hy baie jonger en kleiner as jy is,” sê Saartjie skielik smalend. “Hoekom vra jy nie ’n ou van jou eie ouderdom om sy pet vir jou te lig nie?”
“Ek sal – as ek so ’n ou hier in Lynnekom raakloop. Ek skrik vir niemand in hierdie simpel plek nie!”
“Jou mislike windlawaai!” snou Saartjie hom toe.
“Sê dit weer!” Die Kapenaar leun oor die hekkie en druk sy groot wysvinger amper teenaan Saartjie se neus. “Sê dit net weer!”
“Ek sal!” sê Saartjie uitdagend en spoeg dit weer uit: “Jou mislike windlawaai!”
En dan doen sy iets wat Louis totaal onkant vang – sy hap na sy vinger! Hy ruk dit vinnig weg en retireer onwillekeurig.
“Jou lafaard!” snou Saartjie hom toe. “Ek sal jou wys!”
Sy pluk die hekkie oop, lig haar boeksak hoog bokant haar kop op en storm op hom af.
Louis skrik nou nog groter. Hy retireer