Çı Robinzon Kruzo heyratinə jimon iyən çəy macəron. Daniel Defo
doy. Əy de miyonə barde ve zuş pidəbe. Oxo bə qıləy qədə korfəz dəşim. Tosə dıyo rosbe təj həni hışkədə be.
Isət bə ətrofi çəş qordınedəbim bo jimoniyo boştəno loyığ iyən şeyon vırə-bəvırə kardeyo qıləy be təhlukəynə vırə vıjniyənin bim. Iştə eqıniyə vırə kom vırə beş zındənıbim. Çımı əbıə ım vırə qitəbu yaən cəzirəbubən? Iyo inson jidəbu yaən jidəni, iyo bə vəhşiyə həyvonon təhlukə dıco bəbembu? Yaən səlomət bəmandembu? Bı çımon həməy dayir hiçi zındənıbim. Nimə mil yaən itkən diyəro qıləy dikə təpəy çidəbe. Bəçəy sə peşem ğət karde. Tifanq, təponçə iyən borutə ğabım peqəte bo nəve şim de qıləy yolə zəhməti bə təpə peşə vaxtədə çımı çı əbıə vırə mahiyyət bomono oşkor be. Imrə qıləy cəzirə be. Ço tərəfış de ovi əhotə be. De təxmini nəv mil roədə həşi-nışti tərəfədə dı-se cəzirə çidəbe. Həni hiç hışkə vırə çidənıbe; har tərəf ov be.
Co kəşfonımən karde. Çımı əbıə cəzirə çı beməyonku yoxsul be. Çı kali əlomətonkuən iyo insoni nıjiye məhlum bedəbe. Bakam vəhşiyə həyvnon hesbun, əncəx hələ çəvonədəmən vindənıbe. Əmo veyə kijəş hesbe. Həmən çımı nızınə cinsonədə bin. Peşo ımoni şiko kardə vaxtədə, çəvon bəçəş çiyeku de hiç curi hardənə kijə beşon təəyin karde zındənıbim. Çı təpəku eşə bəpeştə çı vişə kənoədə əbıə don qıləyədə nıştə qıləy yolə kijəymi jəy. Bəmı joqo oməy ki, çı cəzirə ofəyeku tosə ısət iminə kərəy ki, iyo tifanq ğandə be. Tosə tifanqi ğande çı vişə səpe kijə avi eqətışe. Im kijon dıştə sədon qıləyşoni ğeyri-muntəzəmə konsertışon dəvışkıniy. Har qıləy curi sədo kardəbe. Çı sədon hiç iqlən bə çımı zınə cinsədə əbıə kijon sədo mandənıbe. Bə çımı jə kijə omeyədə çəy bə çəş çiyeku bə bəhi mandəbe. Əncəx nanqronış çəykinisə kuto be. Çəy qujd bu doyeku hardem nızınəy.
Bı səfədə əbıə kəşfiyyatım iktifa karde, çı təji toniku oqardəym dəmandim şeyon bəkəno bekırne. Ruji həmə de bı koy məşğul bim. Əmo şəvi bəke, çoknə dəvordıne zındənıbim. Ojə vırədə hıteku tarsedəbim. Çunki çı vəhşiyə həyvonon hıcum nıkardeku xotocəm nıbim. Bə çəy qoroşən sahilədə bo hıteyo vırəm hozı karde, çimi ço tərəfım de sundoxi iyən de yeşiqonım qəte dıləşən de taxtəm oğande bə qıləy dəxmə holım dəğande. Əmo çımı dasədə əbıə ruzim orəxə bəpeştə çoknə ruzi pəydo bəkardem fikon mıni norohət kardəbin. Çımı ğandə tifanqi sədoku bənəy tarsi tılə ğəyzi dıqlə bə həvuşi oxşəşədə həyvonon, kijon iyo hiç həyvonimi vindənıbe.
Əmo mıni bə fik-xıyol dəəğand dırıs ço şe be. Bəmı lozim əbıə ve şeyonımən çı qəmiyom vardənıbe. Lozim əbıə şe vey. Çımonədə sof lozim əbıon vokır iyən jiyə be.
Bıçimi qoroşən, əqəm ənqəl benışu dıminə kərə bə qəmi şem ğət karde. Mı zındəbim ki, əv, i ləpədə dı poə bəbe ebəşe. Əve ki, cəmi şeyon, tosə oxonə mexə qılə joqo vardem pidəbe; de bı məğsədiyən ıştə co konım bo peşonəm noy.
Çı ğərori bəpeştə əyo de təji, yaən bənəy sıftə kərə sinov harde şe barədə dəmandim fik karde. Sinov harde şem bə ğəror səy; tosə dıyo bə təlotim eşe bə ro dəqınim. Əncəx bı səfədə dəxmədə ıştənım oçıniy. Çımı tanədə əncəx qıləy xanə-xanə jinə şəy iyən de kətonə jinə şəvlo, çımı pobənəsoə lınqədən ğəyzi kam diminə məşon hiçi nıbe.
Bı səfə bə qəmi de jiyə peşim. Qıləymi tojə təj tumo karde, kali qərək əbıə şeyonım çəy piyo qırdə karde. Məsələn, çı qəmi nəccori utoğədə əbıə dı-se kisə yol iyən qədə mex, maha, sıkənə, təvə iyən ve lozim əbıə bənəy lilovə sıği şeyonım həmə çı təji piyom varde.
Ğəyzi çımı aşmardəyon qəmiyədə əbıə oləton har curəyş oməy, çəy bəpeştə ehtiyotinə vokıron, noli, boloşnə iyən torinə oğandımonımən çı yodo benıkarde. Imonım həmə çı təji piyom qırdə karde, de qıləy yolə mıvəffəğiyyəti səğ-səlomət oməym, bə kəno beşim.
Isət nubə bo çodo tumo kardeyo rəsəbə. Çodom, de çı qəmiyo varde vokıron iyən de çı vişəo bıriyə dorozə donım hozı karde. Çı həşiku iyən çı voşiku muhafizə karde lozim bə şeyonım bə çodo varde. Təylə yeşiqon iyən sundoxonım bə çodo ətrofım dəçıniy. De joqoən çodom ğəflətən çı insoni iyən vəhşiyə həyvonon hıcumiku bə qıləy muhafizə kardə holım dəğande. Çunki bə joqo qıləy hıcumı ehtimol hesbe.
Çı çodo bəm dıləş de taxtə pur əbıə de qıləy yolə sundoxi bə kəməki noyım mehkəm karde. Hıtə vırəm duz karde, təponçonım ıştə səy jiyom noy, tifanqonən çı noli toniku noə bəpeştə hıtim. Gəmi bə fəlokət dəşeku joqo iminə kərə be ki, lef-boloşnədə hıtdəbim. Tosə maştə rohət hıtim; çunki dəvardə şəv kam hıtə bim. Ruji həmən çı qəmiyo bə təj, çı təjoən bə çodo ıştə sısi nısəy bom karniyəbe.
Əqəm səhf kardənim ısət bə dasım vardə ğədərədə hiç kəs boştə ehtiyociyo i ambo şeş bəni. Hal ıme ki, bomono ımonən kami kardəbin. Gəmi çanə ıştə navkonəni vırədə bımando, çəy dılədə çımı istifodə karde zınə şeyonədə iqlən bımando, əyən bə das vardəninim. Seminə səfəm həniyən mıvəffəğiyyətin dəvarde. Gəmiyədə əbıə cəmi jiyon iyən co şeyonən həməm varde. Bı səfə, vokıron pinəkardeyo əbıə ehtiyoti qıləy yolə hissəş, qəmiyədə mandə tarə boruti çəlləqımən varde. Oxo, cəmi vokıri kırne hoson nıbeyo, əvım poə-poə karde bə kənom varde. Be bəyən bəmı bitovə vokır lozim nıbe. Çəy bomono ğeymətin beş əncəx poə-poə bə bəpeştəbe.
Isət həni çı i kəsi zu rəsə şeyonım həmə kırniyəbe. Əmandəyon, əncəx zu nıvışkiyə şeyon bin. Boçəvon vardeyoən i kərən bə qəmi şe fikədəbim. Sıftə çı jiyonkum dəvışkıniy. Əvonım ıştə zu rəsə holədəm bıriy. De joqoən poə-poə se jiyəm varde. Ğəyzi bımon çı qəmiyo oçıniyə osınonımən varde. Çəyən bəpeştə, doronım həmə bıriy qıləymi yolə təj tumo karde. Har çi qonə şeyon hesbin həməm bəy jəy dəmandim bə kəno barde.
Əmo bı səfədə tale dəqeş be, təj anəş bo hesbe iyən qon be ki, əy idorə kardeyo çanə bıvotoş zuş pidəbe. Bə liman dəşə bəpeştə, bə sahil, bə co şeyon əbıə vırə nezi oməym, berdəm təj peqardəy, dımı bə ico şeyonən bə dıyo eməyn. Im hodisə de təxmini bə kəno nez əbıə qıləy vırədə beku bəmı hiçi nıbe. Çı şeyon yolə hissə poymol be. Çımon miyonədə ve həyfım omə iyən bə çımı kon həniyən ve koməq əbıə osınon bin. Rose bə vaxtədə dıyo bəyəndı qıniyə vaxtədə kali çiyon iyən osınə poonım bevarde, əmo ım bomono ve çətin dəvarde boho təmom be.
Bo har osınə poəyo bə ov səməxortə harde mıni oğandəbe.
Bə qəmi şem çan rujonış dəvom harde iyən har səfədəş qıləymi tojə ehtiyot varde. Cəzirədə əbıə donzə ruji ərzədə yonzə kərə bə qəmi şəbim. Ha kərədəşən, kırneş de insoni dason mumkun əbıə şeyonım bə sahil bekardəbe. Çı həvo sokitəti ojnəşən dəvom kardəbəy, qəmi həmə poə-poə bə kəno bekardeyo əmin bim. Əmo donzəminci