Śmierć słowika. Lene Kaaberbol

      konwersja.virtualo.pl

      NAGRANIE NR 83: SŁOWIK

      – Opowiedz – mówi mężczyzna.

      – Jestem zmęczona – odpowiada starsza kobieta, a w jej głosie wyraźnie słychać skrępowanie i niechęć.

      – Wiem, ale to takie ciekawe.

      – Ciekawe? – W głosie kobiety pojawia się nuta goryczy. – Rozrywka na sobotni wieczór. Czy tym jest dla ciebie moja historia?

      – Nie. Nie to chciałem powiedzieć.

      Oboje mówią po ukraińsku, on szybko i swobodnie, ona z pewnym wahaniem. W tle co jakiś czas słychać dźwięki gry komputerowej.

      – To ważne – przekonuje mężczyzna. – Dla potomności.

      Kobieta wybucha śmiechem, szorstkim i pozbawionym radości.

      – Dla potomności – mówi w końcu. – Chodzi ci o tę małą? Myślę, że dla niej znacznie lepiej będzie pozostać w nieświadomości.

      – Cóż, skoro tak to widzisz… I tak mieliśmy niedługo wracać do domu…

      – Nie – przerywa mu gwałtownie. – Jeszcze nie. Możecie chyba zostać jeszcze chwilę?

      – Powiedziałaś, że jesteś zmęczona – przypomina mężczyzna.

      – Nie… nie aż tak zmęczona.

      – Nie chcę naciskać.

      – Tak, wiem, że nie chcesz. Po prostu wydaje ci się to ciekawe.

      – Zapomnijmy, że to powiedziałem. To było głupie.

      – Ależ nie, wcale nie. Dzieci lubią ciekawe historie. Bajki.

      – Chodziło mi raczej o coś prawdziwego. O coś, co sama przeżyłaś.

      Znów krótka przerwa.

      – Nie – mówi nagle kobieta – lepiej opowiem bajkę. Bajkę z krainy Stalina. To odpowiednia bajka na dobranoc dla małej dziewczynki. Słuchasz mnie, skarbie?

      Piiip. Piiip. Piiip-piiip. Dziewczynka mruczy coś niezrozumiale. Najwyraźniej nie zwraca na kobietę większej uwagi, lecz jej to nie zraża.

      – Były sobie raz dwie siostry – zaczyna, jakby rzeczywiście opowiadała bajkę. – A każda z nich śpiewała tak pięknie, że słowik przerywał swój trel, kiedy słyszał ich głosy. Najpierw jedna śpiewała dla cesarza i wielu ludzi zniszczyła swoim śpiewem. Druga miała jej to za złe, więc sama zaczęła śpiewać.

      – O kim mówisz? – pyta mężczyzna. – Czy o sobie? Albo o kimś, kogo znamy?

      Kobieta ignoruje jego pytania. Jej głos brzmi surowo, jakby chciała go ukarać swoją opowieścią.

      – Kiedy cesarz ją usłyszał, śpiew poruszył jego serce i zapragnął mieć ją na własność – kontynuuje. – „Chodź do mnie”, prosił. Ach, jak usilnie ją prosił. „Chodź do mnie i zostań moim słowikiem. A ja obsypię cię złotem, ubiorę w piękne suknie i dam ci służącego na każde twoje skinienie”.

      Tu kobieta milknie na dłużej. Jakby nie miała ochoty mówić dalej, a mężczyzna już nie naciska. Lecz opowiadanie rządzi się własną bezlitosną logiką i kobieta ostatecznie czuje się zmuszona dokończyć je.

      – Z początku odmawiała. Odrzucała umizgi cesarza. Ale on nie ustępował. „Co w takim razie chcesz, abym ci podarował?”, zapytał, bo życie go nauczyło, że wszystko ma swoją cenę. „Nie przyjdę do ciebie”, odparła w końcu druga siostra, „dopóki mi nie przyniesiesz na tacy głowy mojej złej siostry”.

      Pikanie gry w tle ustało. Zapanowała wyczekująca cisza.

      – Wtedy cesarz zrozumiał, że za pięknym śpiewem kryje się serce czarne jak sam diabeł – ciągnie kobieta takim samym głosem, jakim opowiada się dzieciom bajki na dobranoc, i tak kończy swoją opowieść. – I zabił nie tylko pierwszą siostrę, ale również rodziców i dziadków słowika, i całą jej rodzinę. „Masz nauczkę za swoją zazdrość”, powiedział i wyrzucił ją za drzwi.

      Słychać przerażony jęk dziewczynki. Kobieta zdaje się go nie słyszeć.

      – A teraz sam mi powiedz – dodaje szeptem – która z nich to ja?

      – Obie żyjecie – odpowiada mężczyzna – więc coś w tej historii jest nieprawdą.

      – W krainie Stalina to Stalin decyduje, co jest prawdą, a co kłamstwem – wyjaśnia kobieta. – Mówiłam przecież, że to bajka o Stalinie.

      – Tato – odzywa się dziewczynka – chcę do domu…