Schalkie van Wyk Keur 8. Schalkie van Wyk
tant Renate al die jare haar seun en skoondogter se dood teenoor my tant Annie sou verswyg het?”
“Tant Renate se seun is dood, maar haar skoondogter, Rentia, is springlewendig.”
“Tant Renate se …” Sy sluk hoorbaar. “Is jy nie Vincent Brandenberg nie?”
Hy lyk ’n oomblik onthuts, byna beledig, en lag toe humorloos. “Beslis nie, juffrou Jordaan. Vincent het by my oupa gehoor ek kom stad toe vir besigheid. Dit was gisteroggend. Hy het my gevra of ek hulle nuwe diensmeisie …” Hy swyg en Marné merk met genoegdoening hoe ’n donkerrooi gloed oor sy nek en gesig kruip. “Vincent het ander … verpligtinge gehad, daarom het hy my gevra om jou saam te bring Flaminke-eiland toe. Ek is met my bakkie hier, want ek moes ’n paar dinge terugneem na die eiland toe.” Hy kyk na die hoë ringmuur. “Ek het in die straat geparkeer. As jy vir my sê waar jou tasse is …”
“Wie is jy, meneer?” vra sy koel.
“Erik de Ridder.” Hy lyk onkant betrap. “Jammer, ek dag jy weet. Vincent het beloof om te bel en jou oor die verandering van die reëlings in te lig.” Hy steek ’n groot, vereelte werkershand na haar toe uit. “Sal ons sê: bly te kenne, juffrou Jordaan?” vra hy formeel.
Sy kyk na sy hand en vra gelykmatig: “Sal jy graag jou hande wil was, meneer De Ridder?”
“Ekskuus?” Hy staar na sy hande asof hy hulle lank laas gesien het. “Vervlaks, ek het vergeet ek was by die nuwe konstruksiewerke langs. Maar dis net sement.” Hy vryf sy hand aan sy broekspyp af en steek dit weer na haar toe uit.
Sy huiwer, kyk in sy besondere oë en glimlag onwillekeurig. “Ek glo nie ek het al ooit tevore ’n bouer se hand geskud nie. Bly te kenne, meneer De Ridder.”
“Erik. Formaliteit maak my kriewelrig, daarom hou ek van die platteland. Maar jy … jy is te fyntjies en vroulik … Marné. Wat kom soek jy op die platteland?”
“Werk. Jy het gehoor ek is ’n diensmeisie,” antwoord sy koud.
“Dis wat Vincent jou genoem het, maar noudat ek jou en julle huis gesien het … Nicolette is ’n handvol.”
“Ek is nie so onervare as wat ek lyk nie. Ek gaan in elk geval nie omdraai voordat ek probeer het nie,” sê sy beslis.
Hy haal sy skouers op. “In daardie geval, bring jou tasse.”
“Nie voordat ek die Brandenbergs gebel het nie. Jy sê jy ken hulle, maar tant Annie het nooit van jou gepraat nie. Ek kan jou nie sommer goedsmoeds vertrou nie.”
Sy regterhand skiet uit en sluit in ’n staalgreep om haar pols. “O nee, juffroutjie, jy bel niemand nie. Kom ons ry!”
2
Marné gluur na die groot hand wat om haar tenger gewrig sluit en daarna na die man wat haar met grimmige vasbeslotenheid aangluur. “As jy my gewrig klaar gebreek het, Erik de Ridder, klim in jou bakkie en ry,” sê sy kil.
Hy los haar gewrig vinnig. Hy lyk beurtelings besorg en skuldig. “Is jy ernstig? My ouma Kobie kla ook altyd dat ek meer krag het as wat ek besef. Pyn jou gewrig?”
Dan het hy tog ’n sagter sy, dink Marné goedkeurend, maar sy hou haar uitdrukking koel. “Vanselfsprekend, maar ek twyfel of dit gebreek is,” antwoord sy en vryf haar gewrig. “Gaan jy my nou toelaat om die Brandenbergs te bel, of slaan jy my dié keer oor die kop?”
Ergernis verdonker sy gelaat. “Genugtig, Marné, ek is nie ’n aanrander van hulpelose vroue nie. Ek is reeds gisteroggend by die huis weg, maar ek het gisteraand telefonies met my oupa gepraat … en dit het toe paddas en platannas gereën. Flaminke-eiland het ’n laagwaterbrug en as die spruite vol word, is ons gestrand op die dorp. Een van die redes waarom ek stad toe gekom het, was om sekere tablette vir oom Sebastiaan te kry, want die enkele apteek op die dorp het niks daarvan in voorraad gehad nie. Ek móét die medisyne by hom kry, anders …” Sy uitdrukking verstrak. “Ek mors tyd. Kom jy saam of bly jy?”
Wie is oom Sebastiaan, wonder sy. Vreemd, die naam klink bekend, maar sy kan nie onthou waar sy dit gehoor het nie. Ry sy of bly sy, vra sy haar af en besluit vinnig toe Erik haar oor sy skouer aangluur. “Albei tasse staan in die ontvangsportaal. Ek sal hulle kry.”
“Ek sal. Sluit jy die voordeur,” beveel hy, gaan die portaal binne en tel die tasse moeiteloos op.
Sy raap haar handsak en grimeertassie van ’n bank af op, sluit die voordeur en draf na die tuinhekkie toe. Sy sluit dit agter haar, draai om en sien Erik langs ’n liggrys bakkie staan. Sy arms is gekruis en daar is ’n uitdrukking van gedwonge geduld op sy gelaat.
“As jy my nog nie vertrou nie, kan jy agterop die bakkie ry. Besluit net vinnig.” Hy sien die skok op haar gesig en vervolg grimmig: “Die kap sal verhoed dat jy wegwaai. Jy behoort nie te vuil te word nie, want daar is net ’n paar sakkies sement, ’n klompie gereedskap en kruideniersware op die bak. Sal ek jou ophelp?”
“Ek is nie net nog ’n stukkie gereedskap nie, meneer De Ridder,” sê sy. “Ek het my eie motor, maar tant Renate het my tant Annie laat verstaan dat ek nie –”
“Jy mors my tyd,” val hy haar in die rede en pluk die passasiersdeur van die bakkie oop. “Klim in. Ons moes al op pad gewees het.”
Sy bly roerloos staan, soekend na die regte woorde om hom eens en vir altyd te laat verstaan wat sy van sy onbeskoftheid dink. Hy tree vinnig nader, tel haar op asof sy net nog ’n sementsakkie is en sit haar op die sitplek neer. Dan klap die deur langs haar toe.
Sy kry eindelik haar asem terug toe hy die bakkie in beweging bring. “Jou … jou ongemanierde bullebak! Hoe durf jy my rondsmyt asof ek … asof ek …”
“ ’n Oorlas is?” voltooi hy haar sin vir haar, sy oë op die pad gerig. “Die antwoord is eenvoudig: jy is ’n oorlas, want as dit nie vir jou was nie, was ek nou al halfpad terug eiland toe.”
“Waarom het jy dan ingestem om my te kom haal?” vra sy geraak.
“Omdat ek ’n sagte hartjie het.”
Sy kyk vinnig na hom. Sy is seker dat hy gekskeer, maar sy gesigsuitdrukking bly stroef en sy oë afgewend.
“Sowaar?” vra sy sarkasties. “En wat het jou sagte hartjie met my te doen?”
“Alles. Dis beter dat jy uit die staanspoor weet dat ek en Vincent Brandenberg aartsvyande is en ek nie veel tyd vir tant Renate of haar skoondogter, tant Rentia, het nie. Vincent se suster, Ilze, is nie te sleg nie en Nicolette …” ’n Onverwagte warmte kruip in sy diep stem in. “Ek noem haar die vlinderkind, want sy is so sorgvry en sonder sonde soos ’n vlinder.” Hy kyk haar streng aan. “Ek kry die indruk dat jy ’n bedorwe stadsmeisie is, maar ek hoop ek misgis my, want Nicolette het warmte en begrip nodig.”
“Skep ek die indruk van ’n koue, selfsugtige mens?” vra Marné en steek haar neus in die lug.
“Snipperig, baasspelerig en te gewoond daaraan om jou sin te kry,” antwoord hy met ongenaakbare eerlikheid.
“En jy is voorbarig, buffelagtig, onbeskof en boonop vals,” sê sy bytend.
“Vals?” Sy regterwenkbrou klim in die rigting van sy haarlyn.
“Hoe anders? Jy en Vincent Brandenberg is kamtig aartsvyande, maar jy het ingestem om my te kom haal en hom die moeite te spaar. Of is jy in sy diens?”
Erik se lag is sag, minagtend. “Vincent is sewe en twintig, twee jaar jonger as ek, maar terwyl ek nog nooit ophou werk het nie, het die vent nog nooit begin nie.”
“Waarom doen jy dan gunsies vir hom?”
“Omdat jy ter wille van Nicolette na die eiland toe kom. Tant Mathilda Fourie, die Brandenbergs se huishoudster, het Nicolette versorg totdat Nicolette na ’n spesiale skool toe gestuur is. As iemand in Flaminke-huis werklik vir Nicolette omgee, is dit tant Mathilda, maar sy is ’n vrou van nege en sestig. Sy het hulp nodig en