Вершнікі на дарозе. Маргарыта Латышкевіч
на сухое вецце, спатыкаецца аб карані ды купіны. Драпежныя цені ўсё варушыліся ў цёмных кутках, паўзлі следам, і Лель адчуваў хіжыя пагляды на спіне – яны калолі, як атрутныя іглы.
Ці то дзяўчо правільна ўказала накірунак, ці то Йураева ваўчынае чуццё не падвяло, але і гадзіны не мінула, як яны выйшлі на след падстрэленай казулі. Йурай апусціўся на адно калена побач з зыркімі плямінамі пад тонкімі рабінкамі, вывучаючы сляды бліжэй. А Лель выразна пачуў, як узрыкваюць галодныя цені, як сквапна цягнуцца яны да яшчэ не астылай жывой крыві. І сам пачуваў сябе стомленым падранкам, за якім спяшаецца драпежнік. І думаў: «А ці сапраўды варта ім ісці за той параненаю казуляй, калі тыя, галодныя, прагныя, неадступна крочаць па тым следзе таксама?»
Лель нават паспрабаваў – шэптам – задаць гэтае пытанне лютністу. Той, аціраючы пальцы аб лісце арэшніку, пакруціў галавой, дзынкаючы завушніцай.
– Гэтыя – драбяза, – спакойна адказаў Йурай. – На гэтых ты нават не зважай, чалавечае дзіця. Горшае чакае наперадзе, вер мне.
– І чаму наперадзе заўжды горшае, – забурчаў Лель сабе пад нос, стараючыся не заўважаць няспынны рух льсняных драпежных ценяў па баках. Лютніст, пачуўшы ягонае бурчанне, крывенька ўсміхнуўся.
– Дурны верыць у шчаслівы выпадак, – мовіў. – Мудры рыхтуецца да горшага.
– То лепей, значыць, быць дурнем, – буркліва адгукнуўся Лель. – Калі мудрацам усё роўна шчаслівых выпадкаў не свеціць.
На гэта лютніст адказаў прыдушаным смяшком.
– Паспрабуй, – параіў весела. – Раптам атрымаецца.
Неба паступова згасала над рабінамі, над зялёнымі шапкамі дубоў, і цені гусцелі, нахабна падкочваліся бліжэй і бліжэй. І цішыня гусцела таксама, налівалася варожасцю, ціснула на вушы, абляпляла твар, замінаючы дыхаць. Лель ледзь перастаўляў ногі, ідучы за Йураем, і часта аціраў пот з ілба, і ніяк не мог перавесці дыханне.
А пасля дубы расступіліся, і стала відаць светлыя хвалі возера, пафарбаваныя захадам. З узгорка, на якім яны прыпыніліся, ясна праступала ўнізе круглае азёрнае ложа, і скалісты астравок сярод хваляў, і пакатыя берагі ў касматай поўсці цёмнай травы. Далей паблісквала рака – тая самая, мусіць, што бегла, укрытая алешнікам, уздоўж закінутай дарогі. На дальнім беразе відаць было колькі счарнелых ад часу і сырасці, добра патрапаных непагаддзю будынкаў, верагодна, закінутых. Калі нехта і спрабаваў тут абжыцца, то досыць даўно сышоў.
Вецер прыносіў з азёрнай даліны шэпты трыснягоў і дробныя пырскі вады. Па чыстай вадзяной паверхні плылі адбіткі падсіненых хмараў, і ўсё вакол выглядала спакойным і заміраным. Толькі ад гэтай навакольнай заміранасці трывога разгаралася яшчэ мацней, і сэрца тахкала часта, быццам спрабавала выскачыць з грудзей.
На дубовым узгорку, гледзячы на возера, у якім згасала неба, яны прыселі адпачыць – ці, як удакладніў Йурай, прычакаць.
– Чаго прычакаць? – не ўцярпеў Лель.
Лютніст усміхнуўся. А пасля загаварыў.
– След параненай казулі цягнецца па пагорках,