Бабахан дастаны / Дастан Бабахана. Кылыч Сайяди
аларга булма гашыйк.
Әгәр күңел бирсәң, фетнәләр артыр,
Тәнемә ут төшәр, җанга кабыныр.
Ишетте шушы сүзне Таһир гашыйк,
Бу гыйшык уты белән һәм тоташып.
Ике бөртек куырмач кулга алды,
Китабын алып, куенына салды.
Барып мәктәпкә керде гашыйк мәгърур,
Укыр гыйшык әсәре, кулында – тамбур.
Диде остазы: – И Таһир бәк, тыңла,
Ауруың булса, Зөһрә ханнан, аңла.
Янә Зөһрәгә диде: – И гүзәл яр,
Бу Таһир хәленнән булчы хәбәрдар.
Бу сүзне ишетеп, Таһир ачынды,
Ауруын әйтер иде шаһ лачыны6.
Бу Таһир елап күп наз итәр иде,
Укып һәрзаман канат җәяр иде.
Сорар иде ауруын: – Ни ауру? – дип, –
Ауруым әйтегез, и шаһ кызы, – дип.
Бу мәгънәдән икесе сүз катарлар,
Ничәләр күз салып, ахрын карарлар.
Һәм гыйшык утына Зөһрә күп көйгәч,
Күзеннән яшь акты, иреннәр – көләч.
Бу Таһир гыйшкында күп көйде җаны,
Тәнендә калмады чыгарлык җаны.
Көюдән ул коры сөяккә калды,
Тәненә ут төшеп, көл өеме булды.
Таяныч итеп үзенә Аллаһны,
Укыр иде бу Зөһрә бу газәлне.
ЗӨҺРӘНЕҢ ГАЗӘЛЕ
Әүвәл тәкъдирдә, дусларым, булмаган идем һич тә,
Ант сүземне болай итеп әйтмәгән идем һич тә.
Бер нурланган итеп җаным, кылды меңнәр гаугасын,
Мондый бәлане башыма алмаган идем һич тә.
Кавышу теләп гашыйк була гауга кылган яшь барс,
Башымны ул мәйданнарга салмаган идем һич тә.
Гашыйк үзен әйләп ялгыз, ярын теләп киткән, имеш,
Мин һәм бу дөньядан кичеп калмаган идем һич тә.
Кол Сайяд гыйшкы өчен бу җиһаннан аерылган,
Яр алуны, дуслар, куегыз, мин алмадым һич тә.
ЯЛ БАКЧАСЫНДА ЗӨҺРӘНЕҢ СЕР ИШЕТКӘНЕ
Кил, и Сайяд, син башла бу дастаның,
Кыш алдыннан ачылганын бакчаның.
Гөл бакчасы күрмәсен көзге җилне,
Тәңре юк итте бу көн көнчелне.
Күрик бичара Таһирның соравын,
Бу һәм белгәненнән бирде җавабын.
Диде Сайяд: – Таһир чикте газапны,
Аулак җирдә агызды күздән яшьне.
Бар иде шаһның ялда йөрер җире,
Кайвакытта анда чыгарлар иде.
Атый иделәр аны – Ял бакчасы,
Кылырлар иде анда ял барчасы.
Вәгъдә кылдылар: ул ял бакчасында
Сөенешеп утырырга шушында.
Килде бакча эченә ике гашыйк:
Берсе – былбыл, берсе – гөл яфрагы тик.
Икесе кушылып күп моңлашырлар,
Укышып-кочышып күп елашырлар.
Һәм бер-берсенә әйтеп йөрәк серен,
Һәрничек бар күңелдәге мөшкелен.
Һәм бер сазда моңланды бу ике яр,
Кыз – бакча эчендә гүяки гөлзар.
Гыйшык илендә булмас оят-намус,
Күзенә һич күренмәс дошман һәм дус.
Хакыйкатьтә гыйшыктыр бу – чын гыйшык,
Ләкин гомерлек булсын
Шаһ лачыны – «иң затлы лачындай егет» мәгънәсендә.