ДУРР УЛ–МАЖОЛИС. Сайф уз–Зафар Навбаҳорий
сўради, таъна қилдинг.
Иброҳим алайҳис салом бу хитобни Парвидигордан эшитиб, шу онда кофирнинг орқасидан югурди. Унга етиб, узрлар айтди. “Не таом тиласанг, берай” деди.
Кофир унга:
– Эй Иброҳим, нечун мунча узрлар айтиб, менга таом бермоқчи бўляпсан? – деди.
Иброҳим ҳалиллуллоҳ1 (Аллоҳнинг дўсти) деди:
– Сени деб Худойим менга ғазаб қилди ва дедики: Эй Иброҳим, менинг қулимни нобуд қилдинг, етмиш йилдирки, у бегоналик қилиб, бутга топинади, аммо мен ўз карамим билан бир кун ҳам унинг ризқини кам қилмадим, сен не учун бир марта бўлса ҳам таом бермадинг, кўнглини оғритдинг?
Ғайридин дарвиш бу сўзни эшитиб:
– Нақадар яхши худойинг бор экан, менингдек душманни деб сенингдек дўстига ғазаб қилибди.
Сўнг деди:
– Эй Ҳалиллуллоҳ, менга иймонни баён қил, токи мусулмон бўлайин. Бу кофирликдан безор бўлдим.
Шу онда иймон келтирди.
Байт:
Кўринг, бу кофирни ҳафтод сола1 (1етмиш йил умр кўрган),
Тилогоч лутфини топди зиёда.
Бир куни яхудийларнинг бир гуруҳ киши халил–ур–раҳмон (Иброҳим) нинг олдиларига келиб:
– Эй Иброҳим, бизга таом бергил, – деди.
Ҳазрати Иброҳим таом бериб, иззат ва икром қилдилар. Таомдин бўшаганларидан сўнг Меҳтар Иброҳим алайҳис салом деди:
– Менинг худойим неъматини единглар, сажда қилинглар.
Яхудийлар сўровни қабул қилиб, барчаси сажда қилди. Халил–ур–раҳмон (Иброҳим) қўл кўтариб дуо қилдилар:
– Бошларини саждага келтирдим, энди кўнгилларини имонга мушарраф қилурни ўзинг билурсан.
Бу дуони қилишлари билан яҳудийлар бошларини кўтариб, дедилар:
– Эй Ҳалиллуллоҳ, бизга лутф қилиб, иймон арза қил. Барчалари иймон айтиб, мусулмон бўлдилар.
Байт:
Ки ул утф бирла Ҳаййи тавоно2 (2Қодир худо),
Ўзига қилди кофирларни жўё3. (3қудирувчи)
Иброҳим алайҳис саломнинг тамоми ҳиммати шунга қаратилган эдики, меҳмонсиз асло таом емас эди. Бир гал уч кунгача меҳмон келмай, асло таом емади. Кўнглида: “Дунё юзида мендек одам бормикин?” деди. Шу онда Жаброил ҳазрати Рабб–ул–оламин1 (1бутун оламлар парвардигори) дан келиб деди:
– Эй ҳалиллуллоҳ, кўнглингдан ўтган фикр бизга маълум эди, тур шаҳардан чиқ. Худойи таолонинг хос бандаларини кўр. Худойи таолонинг ризолиги учун қандай ишлар қилаётганини бил.
Ҳазрати Иброҳим алайҳис салом бу ваҳийни эшитиб, биёбон сари равона бўлдилар. Ногоҳ савмаъа2 (2 зоҳидлар уйи; ҳужра)да ибодат қилаётган бир кишини кўрдилар. У киши ҳазрати Иброҳимни кўриб деди:
– Эй Иброҳим, хуш келибсиз, меҳмон учун мунтазир эдим. Сўнг қўл кўтариб деди: – Илоҳим сенга шукурлар бўлсинки, рўза тамом бўлганда меҳмон юбординг, ёлғиз ифтор қилмайдиган бўлдим.
Меҳтар Иброҳим деди:
– Эй банда, бу сўзни маъноси нима? Тушунтириб бер.
У деди:
– Эй Иброҳим, ўттиз кун тамом бўлди, Ҳақ субҳонаҳу ва таоло сендек азиз одамни меҳмон қилиб юбордиким, бундай азиз одам билан ифтор қилурман.
Бу