Гладиолус. Маматқул Хазратқулов
Жалилга тиқилиб келар, унинг атири ифори билан майин нафаси Жалилни сархуш қилар, шу боис, Жалил стулини сал суриб олар, Азиза ҳам беихтиёр яна у томонга яқинлашар эди.
Ишдан бўш вақтларида, кўпроқ шанба кунлари, шу тарзда ишлашди.
Китобнинг мазмуни, унда баён қилинган маълумотлар Жалилни қизиқтириб қўйди. Боз устига Азизанинг ўз ишига масъулияти, мусиқани жон-дилидан севиши, композиторларни осмонларда тасаввур қилиши Жалилни ром этди. “Бундай фидойи инсон, билимдон олима билан ишлаш кишига завқ беради, одам ишлаб чарчамайди…” Жалил шундай хаёллар билан китоб таржимасига, Азиза билан ишлашга берилиб кетди. Аста-секин шанба келишини орзиқиб кутадиган бўлди.
Бир шанба Азиза келмади, қўнғироқ ҳам қилмади. Жалил ўзини қўярга жой тополмади ўша куни. Хонасида кечгача кутди уни, ана келиб қолар, мана келиб қолар, деган умидда. Қўли ишга бормади. Кўз ўнгидан Азизанинг сиймоси кетмади, қулоғидан унинг майин, ширали овози, димоғидан хушбўйи аримади.
Тушкун кайфиятда уйига қайтди. Ўша куни илк марта хотинининг гапларига терс жавоб қайтарди. Бундан хотини ҳайрон, ҳатто ўзи ҳам. “Менга нима бўляпти ўзи? Ўзингни қўлга ол, Жалил… Келмаса келмас… Сенга нима, у сенгамас, сен унга кераксан-ку. Чўзилса унинг иши чўзилади”. Шу фикрларни ўйлагани сари кўз ўнгида Азиза намоён бўлаверди. Амаллаб якшанбани ўтказди. Унинг назарида бир кун бир йилдай туюлди. “Душанба куни ишга борсам қўнғироқ қиламан”.
Душанба ҳам келди. Жалил ҳеч қачон ишга бугунгидай ошиғич келмаган эди. Айниқса, душанба кунлари. Хонасига ҳам кирмай директорнинг қабулхонасидаги телефондан Азизанинг ишхонасига қўнғироқ қилди. Гўшакни эркак киши кўтарди. “Азиза опани мумкинми?” У ёқдан йўғон, қўпол овоз эшитилди: “Йўқ Азиза!”. Жалил у киши қаерда, қачон келади, деб сўрамоқчи эди, унгача гўшак шарақ этиб қўйилди. “Товба, консерваторияда ҳам шунақа қўпол одам ишлайдими?…”
Кечгача қўнғироқ бўлишини кутди. Бўлмади қўнғироқ. Эртасига ҳам, индинига ҳам. Бунга сари Жалилнинг ичини ит тирнай бошлади. Қўнғироқ қилмоқни ўйлайди-ю, бояги дағал овозни эслаб, юраги бетламайди. Жалил паришонхотир бўлиб қолди, на ишида унум бор, на ейиш-ичишида ҳаловат бор. Гоҳо ўзига ўзи дакки беради: “Эй, Жалил, ўзингни қўлга ол, сенга нима бўляпти? Кимни ўйлаяпсан? У ким, сенга ким бўлади? Бор-йўғи бир муаллиф, шунчаки таниш, холос…” Кошки бунинг иложи бўлса эди. Аксинча, хаёлига шоирнинг “Мен қўрқаман севиб қолишдан” деган сатри келаверади…
Ана шундай кутишлар, асабийликлар, паришонхотирликлар билан уч ҳафта ўтди. Жалил ишим маъқул бўлмади, шекилли, айтишга истиҳола қилиб, жим бўлиб кетди, деб ўйлади-да, таржимани йиғиштириб қўйди.
Жалил Ниёзовичнинг телефони жиринглаб, хаёли бўлинди. Ёрдамчиси қўнғироқ қиляпти.
– Ҳа, Феруз, нима гап?
– Узр, хўжайин, безовта қилдим… Вазир қўнғироқ қилди. Воқеани айтдим. Имкон топиб, менга қўнғироқ қилсин, деди. Зарур гапи бор экан.
Жалил Ниёзович гапни қисқа қилди:
– Яхши, тушундим.
…