Bağımsızlık Dönemi Özbek Edebiyatı. Анонимный автор
ko‘chalarida.
Samodan tushgandek millionlab chiroq,
G‘aroyib nur bilan chulg‘anar zamin.
Bu joyda jam bo‘lar yaqin va yiroq,
Men bunda totganman yoshlikning ta’min.
Ulug‘ davralarda charxlandi ruhim,
Ko‘rdim do‘stlarimdan izzat, e’tibor.
Sirli she’riyatga to‘ldi shukuhim,
Balki zinalarda izlarim ham bor.
Endi yoshim o‘tgan, qadrdonlar kam,
Bilmayman nogahon borar yerimni.
Torayib qolgandek ko‘rinar olam,
Garchand e’zozlashar hamon she’rimni.
Bolam-chi, vo ajab, u ham bemanzil,
Go‘yoki sohilda qoldik ikkovlon.
Shahar qaynab yotar, odam turfa xil,
Omad boqmas lekin bizlarga tomon.
Umrning bepoyon yo‘llari bo‘ylab,
Qaygadir jimgina tashlaymiz qadam.
Men-ku nimanidir yuribman kuylab,
Farzandim ko‘nglida nelar bor, bilmam.
Inson tafakkuri, baxtu iqboli,
Jo‘n bir tasodifga bog‘lanmasin hech.
“Olam zavolidir olim zavoli”,
Buni Rasululloh aytgan erta-kech.
Hikmatni uqmadi lekin odamzot,
Oyoq osti bo‘ldi ong bilan shuur.
Zaminda yursak ham bepar, beqanot,
Har nechuk hayotmiz, shunga ham shukur.
O‘g‘lim, faqatgina Haqning yo‘lin tut,
Faqat ezgulik deb qilgin ibodat.
Bir kun bu sinovlar bo‘lgaydir unut,
Buyuk irodangga tayangin faqat.
Hamdamdek quvonchim va faryodimga,
Yana ko‘rinadi quyosh tong-sahar.
Olis yoshligimni solib yodimga,
Boshimni silaydi onamdek shahar.
ÖMRÜMÜZ YOLLARI
Akşam çöker aheste,
Başlar gece…
Taşkent’in merkez ve mahallelerinde.
Oğlum ve ben geziyoruz sessiz
Bu büyük şehrin sokaklarında.
Gökten inmiş gibi milyonlarca ışık,
Garip ışıklarla süslenir zemin.
Burada birleşir yakın ve uzak,
Burada tatmışımdır gençlik tadını.
Kutluu ortamlarda bilendi ruhum,
Gördüm dostlarımdan izzet, itibar.
Gizemli şiirlerle doldu şuurum,
Belki merdivenlerde izlerim de var.
Artık yaşım geçti, dostlarım azaldı,
Bilmiyorum bazen gidecek yerimi.
Sanki daralmış gibi görünür âlem,
Gerçi hâlâ sevseler de şiirimi.
Çocuğum! Ne garip ki, o da çaresiz,
Sanki engin sahilde ikimiz kaldık.
Şehir kaynıyor, insanlarla dolu,
Şans dediğin yüzümüze gülmüyor artık.
Ömrün sonsuz yolları üzerinde,
Bir yerlere sessiz sakin gidiyoruz.
Ben bir şeylerle uğraşıyorum ama,
Çocuğumun aklında ne, bilemiyorum.
İnsan tefekkürü, bahtı ve ikbali,
Basit bir tesadüfe bağlanmasın, aman.
“Dünyanın ölümüdür âlimin ölümü”,
Derdi Resulullah her an, her zaman.
Hikmeti anlayamadı lakin insanlar,
Ayaklar altına düştü akıl ve şuur.
Zeminde yürüsek de tüysüz, kanatsız,
Bir şekilde yaşıyoruz, buna da şükür.
Oğlum sadece hak yolunu tut,
Sadece iyilik diye ibadet eyle.
Bir gün bu sınavlar bitecek elbet,
Büyük iradene dayan sadece.
Arkadaş gibi sevincim ve feryadıma,
Yine doğuyor güneş vakt-i seher.
Uzaktaki gençliğimi getirip aklıma,
Başımı okşuyor annem gibi bu şehir.
RAUF PARFİ (1943-2005)
Rauf Parfi, 27 Eylül 1943’te Yangiyol ilçesine bağlı Şoralisay köyünde doğdu. 1965 yılında Taşkent Üniversitesi Filoloji Fakültesinden mezun oldu. Şiir yazmaya 1960’lı yıllarda başladı. 1999 yılında Özbekistan Halk Şairi unvanı aldı. Şairin yayımlanmış şiir kitapları şunlardır: “Kervan Yolu” (1968), “Aks-i Seda” (1970), “Tasvir” (1973), “Hatırat” (1974), “Gözler” (1976), “Dönüş” (1981), “Sabır Ağacı” (1986), “Sükûnet” (1991), “Tövbe” (2001), “Son Veda” (2006). Ayrıca, Nazım Hikmet’in “İnsan Manzaraları” adlı eserini Özbekçeye tercüme etti.
Rauf Parfi, 28 Mart 2005 yılında Özbekistan’da vefat etti.
TAVBA
1. Dodimni eshitgil, qodir Allohim,
Ishq sensan, oshiq ham sen, men qulingman.
Loyiqman qahringga, do‘zaxim-bog‘im,
Omonat devorman, o‘tman, qulingman.
Rub’i maskun ichra sayyod, o‘zim sayd,
Ortiq madorim yo‘q, voqifsan axir.
Manglayda yozilgan farmoningni ayt,
Da’vat qil, gunohkor bandangni chaqir.
Iymon ber ruhimga, jismimga jon ber,
Loyimni qorishtir, poklab ber menga.
Ojiz tomirimga pokiza qon ber,
Ravshan qil, qoramni oqlab ber menga.
Oxirat ilmidan qil meni ogoh,
Murodim sha’mini so‘ndirma, Alloh.
2. Moziyga urilib sinar ovozim,
Umr o‘tib borar benaf’, benavo —
Nahotki bu – qo‘lim? Bu – mening sozim?
Allohdan so‘rayman – Nechun bu jafo?!
Jami judoliklar jonimga etdi,
Ol, deyman, Allohim, omonatingni.
“Tavba qil!” – dedi Ul, bir Kitob tutdi —
Muroding mustajo, mingil otingni.
Ummonlar yo‘lingda, jangal yo‘lingda,
Noma’lum har joyda qurilgan doring.
Olamning