Bağımsızlık Dönemi Özbek Edebiyatı. Анонимный автор
daraxti o‘tqazdim,
Toqat bilan terdim
Toqat mevalarini.
Barin berdim, nima berdim
Eslolmayapman…
Taajjubki, hech vaqom yo‘q,
Ship-shiydam, hurmen.
Sizdan meros baland bo‘yni,
Ozg‘in qomatni
Qizimga berishga majburmen.
ZORUNLULUK
Anne bana ne verdiysen
Hepsini naklettim.
Atalarımın ahlakını
Şivelerini.
Ben de sizin gibi durmadan
Sabır ağacını yetiştirdim.
Takatle topladım,
Takatin meyvesini.
Hepsini verdim, neler verdim
Hatırlıyamıyorum…
Ne yazık ki, hiç bir şeyim yok,
Yop yoksul, özgürüm.
Sizden emanet upuzun boyu,
Cılız endamımı
Kızıma vermeye mecburum.
SEN O‘LMA FAQAT!
Chida, to‘kilmagin, oz qoldi yo‘lim,
Bu yozganim balki,
Senga so‘nggi xat —
Seni men topaman, topmaydi o‘lim,
Sen o‘lma faqat!
Garchand qush, chechaklar ketdi ters tomon,
Bizning sha’n bog‘larda qo‘pdi qiyomat.
Biz qiyomatdan-da chiqqaymiz omon,
Sen o‘lma faqat!
Garchand yuragim o‘t, bilagim bardam,
G‘amning toylarini taxladim qat-qat.
Loladay ketgayman qayg‘uzorlardan,
Sen o‘lma faqat!
O‘qday tik yo‘llarni qars burganimda,
O‘q tomir darz ketar, og‘riq bilmas had!
Faqat,
Seni topay men borganimda
Sen o‘lma faqat!
SEN ÖLME, ANCAK!
Dayan, sabret, az kaldı yolum,
Bu yazdığım belki,
Sana son satırım
Seni ben bulurum, bulamaz ölüm
Sen ölme, ancak!
Gerçi kuşlar, çiçekler tersine gittiler,
Bizim şen bahçelerde koptu kıyamet.
Biz kıyametten de çıkarız selim,
Sen ölme, ancak!
Gerçi yüreğimde ateş, bileğimde güç,
Elem yüklerini yığdım kat kat.
Lale gibi giderim kaygı zarlardan,
Sen ölme, ancak!
Ok gibi yolları katettiğim an,
Yılmam yorgunluktan, ağrı, sızıdan!
Yalnız,
Seni bulayım ben varınca sana,
Sen ölme, ancak!
O‘STIR XUDO DEGAN SHU MAMLAKATNI!
Silkingin,
O‘zingda bir na’ra uyg‘ot.
Silkinsin har tomir, har zarra, uyg‘ot!
O‘zingni har kuni besh karra uyg‘ot,
Jismu jonni uyg‘ot,
Uyg‘ot niyatni!
Birman deb chekinma. Olloh ming qilgay,
Tor najot yo‘lidan qo‘rqma, keng qilgay,
Yersan, u ko‘targay, ko‘kka teng qilgay,
Tik tizlarga o‘zi bergay quvvatni!
Moziydan tilsim sharh, xomalar kelar,
To‘fonda adashgan kemalar kelar,
Ezilgan, to‘zg‘igan nomalar kelar,
O‘zing tiklagaysan bu sirli xatni.
Jazm et, sarbadorlik kulohini kiy,
Bilmaysan, qoningda qancha sir, vahiy,
Qoningda qichqirar qanchalab dohiy,
Uyg‘otmoqlik uchun odamiyatni!
Sen ey, mizg‘ib, mudrab borayotgan do‘st,
U qonlar jismingni qilgaylar to‘s-to‘s,
Har lahzada uyg‘on! Har lahzada o‘s!
O‘stir Xudo degan shu mamlakatni!
BÜYÜT, ALLAH, DİYEN ŞU YURDU!
Silkelen,
Kendinde bir gücü uyandır.
Silkelensin her damarın, her zerren, uyandır!
Kendini her günü beş defa uyandır,
Cismini canını uyandır,
Uyandır niyeti!
Tekim diye çekinme. Allah çoğaltır,
Necat yolunu dar deme, genişletir,
Düştüysen, kaldırır, gökle denk eder,
Başı dik olana O verir kuvvet!
Geçmişten tılsımlı yazılar, kalemler gelir,
Tufanda yolunu şaşıran gemiler gelir,
Ezilen, yırtılan mektuplar gelir,
Kendin toparlarsın tılsımlı yazıları.
Çabala, cesaretin külahını giy,
Bilemezsin, kanında nice sır, vahiy,
Kanında haykırır nice deha var,
Uyandırmak için insanoğlunu!
Sen, ey, uyuklayan arkadaş,
O kanlar cismini alt üst ederler,
Her lahzada uyan! Her lahza büyü!
Büyüt, Allah, diye uyanan yurdu!
AZİM SUYUN (1948)
22 Şubat 1948’de Semerkant’ta doğdu. 1997’de Taşkent Üniversitesi Gazetecilik Bölümünden mezun oldu. İlk şiir kitabı Benim Asumanım 1978’de yayımlandı. Darp (1979), Yeryüzü Takdiri (1981), Hayalet (1984), Ziya Yolu (1986), Javzo (1987), Uzak Sabahlar (1989), Yandığım-Sevdiğim (1992), Kara Gözün Senin (1994), Seçkiler (1997), Şark Hikmeti (2000), Ey Dost (2005) yayımlanan diğer şiir kitaplarıdır. Ayrıca birçok destanı yayımlanmıştır.
TILIM
Tangri inoyati – oppog‘im tilim,
Aziz xonadonim – charog‘im tilim.
Mastman Momo Yerim havolaridan,
Muallaq emasman, tuprog‘im tilim.
Bog‘lar turfa-turfa