Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej. Nikita Shcheholevatyi
Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
– Masz wodę kokosową?, Dat is frisscher – To jest bardziej orzeźwiające).
Dat laat ik je niet geven. Als men warm is, houd ik klapperwater voor heel nadeelig. Je wordt er styf en jichtig van. Zie eens de koelies die zware vrachten over de bergen dragen: zy houden zich vlug en lenig door heet water te drinken, of koppi dahoen. Maar gemberthee is nog beter… (Nie pozwolę ci tego pić. Kiedy jest gorąco, uważam wodę kokosową za bardzo szkodliwą. Stajesz się od niej sztywny i podagrę dostajesz. Spójrz na kulisów, którzy noszą ciężkie ładunki przez góry: pozostają szybcy i zwinni, pijąc gorącą wodę lub koppi dahoen. Ale herbata imbirowa jest jeszcze lepsza…; Dat laat ik je niet geven – Nie pozwolę ci tego pić, Als men warm is – Kiedy jest gorąco, houd ik klapperwater voor heel nadeelig – uważam wodę kokosową za bardzo szkodliwą, Je wordt er styf en jichtig van – Stajesz się od niej sztywny i podagrę dostajesz, Zie eens de koelies – Spójrz na kulisów, die zware vrachten over de bergen dragen – którzy noszą ciężkie ładunki przez góry, zy houden zich vlug en lenig – pozostają szybcy i zwinni, door heet water te drinken, of koppi dahoen – pijąc gorącą wodę lub koppi dahoen, Maar gemberthee is nog beter – Ale herbata imbirowa jest jeszcze lepsza).
Wat? Koppi dahoen, thee van koffibladen? Dat heb ik nog nooit gezien. (Co? Koppi dahoen, herbata z liści kawy? Nigdy tego nie widziałem; Wat? Koppi dahoen – Co? Koppi dahoen, thee van koffibladen – herbata z liści kawy, Dat heb ik nog nooit gezien – Nigdy tego nie widziałem).
Omdat je niet op Sumatra gediend hebt. Daar is 't de gewoonte. (Bo nie służyłeś na Sumatrze. Tam to jest zwyczaj; Omdat je niet op Sumatra gediend hebt – Bo nie służyłeś na Sumatrze, Daar is 't de gewoonte – Tam to jest zwyczaj).
Laat me dan maar thee geven… maar niet van koffibladen, en ook niet van gember. Ja, je bent op Sumatra geweest… en de nieuwe adsistent-resident ook, niet waar? (Daj mi więc herbatę… ale nie z liści kawy i nie imbirową. Tak, byłeś na Sumatrze… a nowy asystent-rezydent też, prawda?; Laat me dan maar thee geven – Daj mi więc herbatę, maar niet van koffibladen, en ook niet van gember – ale nie z liści kawy i nie imbirową, Ja, je bent op Sumatra geweest – Tak, byłeś na Sumatrze, en de nieuwe adsistent-resident ook – a nowy asystent-rezydent też, niet waar? – prawda?).
Dit gesprek werd in 't hollandsch gevoerd, een taal die de Regent niet verstond. (Ta rozmowa odbyła się po holendersku, języku, którego Regent nie rozumiał; Dit gesprek werd in 't hollandsch gevoerd – Ta rozmowa odbyła się po holendersku, een taal die de Regent niet verstond – języku, którego Regent nie rozumiał).
Hetzy Duclari gevoelde dat er iets onbeleefds in lag, hem hierdoor van 't onderhoud uittesluiten, hetzyd-i hiermee een andere bedoeling had, op-eenmaal ging hy, zich tot den Regent wendende, in 't maleisch voort. (Czy to Duclari czuł, że coś niegrzecznego w tym jest, wykluczając go w ten sposób z rozmowy, czy też miał inny zamiar, nagle zwrócił się do Regenta po malajsku; Hetzy Duclari gevoelde dat er iets onbeleefds in lag – Czy to Duclari czuł, że coś niegrzecznego w tym jest, hem hierdoor van 't onderhoud uittesluiten – wykluczając go w ten sposób z rozmowy, hetzyd-i hiermee een andere bedoeling had – czy też miał inny zamiar, op-eenmaal ging hy – nagle zwrócił się, zich tot den Regent wendende, in 't maleisch voort – do Regenta po malajsku).
Weet mynheer de Adhipatti, dat m'nheer de kontroleur den nieuwen adsistent-resident kent? (Czy pan Adhipatti wie, że pan kontroler zna nowego asystenta rezydenta?; Weet mynheer de Adhipatti – Czy pan Adhipatti wie, dat m'nheer de kontroleur – że pan kontroler, den nieuwen adsistent-resident kent – zna nowego asystenta rezydenta).
Wel neen, dàt heb ik niet gezegd, ik ken hem niet! riep Verbrugge, nu ook in het maleisch. Ik heb hem nooit gezien. Hy diende eenige jaren vóór my op Sumatra. Ik heb je maar gezegd dat ik daar veel over hem heb hooren spreken, anders niet! (Nie, tego nie powiedziałem, nie znam go! – zawołał Verbrugge, teraz także po malajsku. Nigdy go nie widziałem. Służył kilka lat przede mną na Sumatrze. Powiedziałem ci tylko, że dużo o nim słyszałem, to wszystko; Wel neen, dàt heb ik niet gezegd, ik ken hem niet! – Nie, tego nie powiedziałem, nie znam go!, riep Verbrugge, nu ook in het maleisch – zawołał Verbrugge, teraz także po malajsku, Ik heb hem nooit gezien – Nigdy go nie widziałem, Hy diende eenige jaren vóór my op Sumatra – Służył kilka lat przede mną na Sumatrze, Ik heb je maar gezegd dat ik daar veel over hem heb hooren spreken – Powiedziałem ci tylko, że dużo o nim słyszałem, anders niet – to wszystko).
Nu, dit komt op 'tzelfde neer. Men behoeft iemand juist niet te zien om hem te kennen. Hoe denkt m'nheer de Adhipatti hierover? (No cóż, to na jedno wychodzi. Nie trzeba kogoś widzieć, aby go znać. Co o tym myśli pan Adhipatti?; Nu, dit komt op 'tzelfde neer – No cóż, to na jedno wychodzi, Men behoeft iemand juist niet te zien om hem te kennen – Nie trzeba kogoś widzieć, aby go znać, Hoe denkt m'nheer de Adhipatti hierover? – Co o tym myśli pan Adhipatti?).
De Adhipatti had juist noodig een bediende te roepen. Er verliep dus wat tyd voor hy zeggen kon: dat hy met den heer kommandant instemde, maar dat het toch dikwyls noodig was iemand te zien voor men hem beoordeelen kon. (Adhipatti musiał akurat zawołać służącego. Minęło więc trochę czasu, zanim mógł powiedzieć: że zgadza się z panem komendantem, ale często trzeba kogoś zobaczyć, zanim się go oceni; De Adhipatti had juist noodig een bediende te roepen – Adhipatti musiał akurat zawołać służącego, Er verliep dus wat tyd voor hy zeggen kon – Minęło więc trochę czasu, zanim mógł powiedzieć, dat hy met den heer kommandant instemde – że zgadza się z panem komendantem, maar dat het toch dikwyls noodig was iemand te zien voor men hem beoordeelen kon – ale często trzeba kogoś zobaczyć, zanim się go oceni).
Over 't geheel genomen is dit misschien waar, ging nu Duclari in 't hollandsch voort – hetzy omdat deze taal hem gemeenzamer was en hy meende genoeg gedaan te hebben voor de beleefdheid, hetzy omdat hy alleen door Verbrugge verstaan wilde worden – dit moge in 't algemeen waar zyn, maar omtrent Havelaar heeft men waarachtig geen persoonlyke kennismaking noodig… hy is een gek! (Ogólnie rzecz biorąc, może to być prawda, kontynuował Duclari po holendersku – czy to dlatego, że ten język był mu bardziej znajomy i uważał, że zrobił wystarczająco dużo dla uprzejmości, czy to dlatego, że chciał być zrozumiany tylko przez Verbrugge – może to być ogólnie prawdą, ale jeśli chodzi o Havelaar, naprawdę nie potrzeba osobistego spotkania… on jest szalony!; Over 't geheel genomen is dit misschien waar – Ogólnie rzecz biorąc, może to być prawda, ging nu Duclari in 't hollandsch voort – kontynuował Duclari po holendersku, hetzy omdat deze taal hem gemeenzamer was – czy to dlatego, że ten język był mu bardziej znajomy, en hy meende genoeg gedaan te hebben voor de beleefdheid – i uważał, że zrobił wystarczająco dużo dla uprzejmości, hetzy omdat hy alleen door Verbrugge verstaan wilde worden – czy to dlatego, że chciał być zrozumiany tylko przez Verbrugge, dit moge in 't algemeen waar zyn – może to być ogólnie prawdą, maar omtrent Havelaar heeft men waarachtig geen persoonlyke kennismaking noodig – ale jeśli chodzi o Havelaar, naprawdę nie potrzeba osobistego spotkania, hy is een gek – on jest szalony).
Dat heb ik niet gezegd, Duclari! (Tego nie powiedziałem, Duclari!; Dat heb ik niet gezegd – Tego nie powiedziałem, Duclari! – Duclari!).
Neen, jy hebt dat niet gezegd, maar ik zeg het na al wat je my van hem verteld hebt. Ik noem iemand die in 't water springt om een hond te redden van de haaien, een gek. (Nie, tego nie powiedziałeś,