Պարապ վախտի խաղալիք. Խաչատուր Աբովյան
պետք է պսակվիմ,
Հարսանիք անեմ, շատն ի՛նձ տուր, տանիմ:
«Շատին շատ, քչին քիչ՝» Մոլլեն որ չասեց,
Մեծ ախպոր սիրտը երկու թիզ եղվեց:
«Տե՛ս, սուրբ Մոլլեն էլ ի՛նձ ա դրստում,
էլ ի՞նչ խոսք ունիս, նըհախ տեղն կռվում»:
Ղոյմաղոչում տղա՝ եղանըդ քաշի,
Մոլլի ոտն ու գլուխն ձվի պես ջարդի:
«Ա՛խպեր՝ ի՞նչ ասեմ, գլուխըս քարը,
էլ տեղն ասածս քո խերն ու շառը»: —
Տո քո՛փակ՝ տեսար կալ ենք ճոթ անում,
Դու ո՞ւր ես գալիս, մեր մեջն խառնըվում:
Ղրաղովն անց կա՛ց, մեկ բերան ասա՛,
«Աստված բարաքյաթ ու միշտ ձեզ խեր տա»: —
«Աստված բարաքյաթ ու միշտ ձեզ խեր տա՛»
Ասելով գնաց մեկ խելիմ ճամփա:
Տեսավ. մեկ աժդահա մարդ մեկ տեղ նստած,
Շորերը հանած, արևկող արած,
Իր չար թշնամու միսը պոկում ա,
Բերանը տալիս, որ քիչ դինջանա:
Քութութ անելով, քուցին անելով
Ջանը քոս ընկել, ղնգներն գուլացել:
Գլուխն վեր քաշեց, որ տեսնի, ո՞վ ա.
«Աստված բարաքյաթ, խեր տա՛ համեշա»:
Որ չի՛ լսեց անճարն, ջանը դող ընկավ,
Հենց էնպես տկլոր տեղիցն վեր կացավ,
Մեր ախմախ Մոլլին էն քոթակն տվեց,
Որ նախրի իշին կհամարեր էծ:
«Բաս ի՞նչ ասեմ, ի՞նչ ինձ մի սպանիլ,
Թե ասածդ չանեմ, ինձ մարդ մի՛ ասիլ»:
Ա՛խմախ, ղուռումսա՛ղ՝ տո Մոլլի կտո՛ր.
Չե՞ս կարող ասիլ ինչպես մեկ ուղվոր.
«Աստված բոլորին ջնջի, փչացնի՛»,
Հախ միայն տերը դրանց քոքը կտրի՛:
«Աստված բոլորին ջնջի՛, փչացնի՛»:
Բերան անելով Մոլլեն խելացի
Հենց էն տեղն էկավ, որ մեկ մեռելի
Նաշն ուսի դրած, որդի, ընտանի
Բոլոր խալխի հետ գլխներին տալով,
Տանում էին՝ որ թաղեն սքալով:
«Աստված բոլորին ջնջի՛, փըչացնի»
Որ չի լսեցին խալխն ու գեղըցի,
Հենց բռնես մեկ թոփ բիրդան տրաքեց.
Դագաղն վեր դրին, Մոլլեն էլ կանգնեց,
Հենց իմացավ՝ թե ուզում են խնդրել,
Որ աղոթք անի, փող տան իրան էլ:
Մոլլի ոտն ու գլուխն նրանք աղցան արին:
«Տո բե՛մուրվաթներ, լսեցե՛ք իմ բանին.
Ախըր ի՞նչ ասեմ, սիրտներդ հովանա.
Մեկ խոսք ասեցե՛ք. էս ի՞նչ մուրվաթ ա:
Թե որ էն չասեմ, աչքըս հանեցե՛ք»: —
«Ա՜յ իշագլուխ՜ տո մի միտք արե՛ք,
Մեռլին ո՞վ կասի, ջնջվի՛, փըչանա՛:
Կասեն՝ «տեր աստված հոգուն ռահմ արա՛»:
«Տե՛ր աստված սրա հոգուն ռահմ արա՛»:
Սերտելով ընկավ էլ եդ ճամփեն նա:
Տեսավ մեկ սատկած շուն դուս են քաշում,
Որ տանին, հորեն մեկ ղրաղ տեղում:
Տանողք աչք ու քիթ բռնել են ղայիմ,
Որ մուռտառ հոտիցն զահլակուշտ չըլին:
Աչքն առավ թե չէ մեր գիտուն Մոլլի,
Լեզուն բան ընկավ. – անոտ ջաղացի
Պես պտուտ էկավ, իր աղոթքն ասեց,
«Աստված ռահմ անի՝ հոգուն», ձեն տվեց:
Շունն էլ չէ՛ր տանիլ նրանք ի՞նչպես տանին,
Մոլլի խոր հոգին կատիկն հասցրին,
Խելք ու միտքն թռավ, ճամփեն կորցրեց.
«Ի՞նչ ասեմ՝ ջա՛նըմ» գեջդանգեջ ասեց: —
«Տո դուդուկ քոփակ, աչքըդ քոռանա՛ ,
Տեսնում ես ախըր՝ մեր տարածն շուն ա:
Մեկ թըքի՛ր գետնին, հուփ տո՛ւր աչքերիդ.
Ու հետո ասա՛, մտիկ տո՛ւր առաջիդ:
«Փյո՜ւֆ,