Verkaro de V. N. Devjatnin, Libro Unua. Devjatnin Vasilij N.

      Kaj estraro kolora en indigno sincera

      Nepre kapti krimulon intencis:

      Kun decido tiela kontraŭ bando ribela

      Ĝi regulan militon komencis.

      Kaj subite arbaro, ĉirkaŭita per baro

      El soldatoj tre bone armitaj,

      Estis tute simila je grandega kaptilo

      Kun bestegoj en ĝi enŝlositaj.

      Al rabistoj kaptitaj venis spertaj senditoj

      Kun propono de plena pardono,

      Se nur ili sen vorto humiliĝos al sorto

      Kaj hetmanon fordonos pro mono…

      – Nu, amikoj-kunfratoj, nin ĉirkaŭis soldatoj,

      Diris brava hetmano fiera:

      – Humiliĝu al sorto, ĉar minacas vin morto, —

      Mi ĝin diras el koro sincera!

      – Mi konsilas vin cedi, ĉar ne povas mi kredi,

      Ke vi estas kapablaj al grando…

      Ekrigardu, kunfratoj: en arbaro soldatoj

      Nin ĉirkaŭis de rando ĝis rando.

      – Vin soldatoj mortigos, aŭ po unu kunligos

      Kaj eltrenos el via arbaro,

      Sed se vi nur deziros, vi liberaj eliros

      Kaj kun mono el tiu-ĉi baro…

      – Nu, malpiaj bandanoj, jen al vi miaj manoj

      Senarmitaj kaj jam sendanĝeraj:

      Ligu ilin sen timo, kaj kun gaja animo

      Iru for el arbaro liberaj!..

      Lin respondis neniu, – sed en brusto de ĉiu

      Frapis koro per sento kolera…

      – Vi obstine silentas? Ĉu kun mi vi konsentas? —

      Diris ree hetmano fiera.

      Kaj tuj mem sonis krio: «nin devigos nenio

      De hetmano foriri perfide!

      Ni hetmanon estimas, ni danĝeron ne timas!

      Ni batalon deziras avide!..»

      Kaj senditoj kaptitaj estis tuj disŝiritaj

      De rabistoj kun krio sovaĝa…

      Tiam juna hetmano kun tranĉilo en mano

      Proksimiĝis al bando kuraĝa.

      Jen li ĉapon formetis, ĝin sur teron li ĵetis

      Kaj per brusto ondanta enspiris:

      Kaj memfide, kun vido de kuraĝa decido,

      Al rabistoj solene li diris:

      – Venis tempo fatala de kruela batalo:

      Ni atendas aŭ venkon, aŭ morton,

      Nin danĝero minacas, kaj al vi mi donacas

      Mian kapon, kaj koron, kaj forton!

      – Sed mi kredas, kolegoj, ke eĉ grandaj nubegoj

      Da soldatoj kun trafaj pafiloj

      Nun disflugos por ĉiam kaj batalos neniam

      Kontraŭ niaj brilantaj tranĉiloj!..

      Kun konfido anima kaj kun ĝojo senlima

      Lin salutis rabistoj – kunfratoj:

      «Vivu estr’ estiminda! Vivu frato aminda!

      Forpereu malnoblaj soldatoj!..»

      Kaj en nokto senstela tuta bando ribela

      Sian neston malluman forlasas…

      Rampas ventre kunfratoj, kaj simile je katoj

      Ili mute, senbrue trapasas…

      Jen ekpafo trasonis… bando tuj ĝin ekkonis:

      Por komenco ĝi estas signalo…

      Kaj rabistoj atakas: pafas, tranĉas kaj hakas…

      Komenciĝis kruela batalo!..

      Kiel iaj demonoj saltas lertaj friponoj,

      Eksvingante per akraj tranĉiloj…

      Kaj batalon bruantan, homan sangon fluantan

      Kaŝas nokto sub nigraj flugiloj…

      En mateno-do frua estis ĉio senbrua,

      Hele suno suriris brilanta…

      Sed ĝi sangon ekvidis, kaj foriri rapidis

      Sin kovrinte per nubo fluganta…

      Kaj en tuta ĉielo tuj fariĝis ribelo:

      Fulmotondro eksonis kolere,

      Nigraj nuboj ekbruis kaj pluvego ekfluis,

      Pri mortintoj plorante sincere…

      Kaj per larmoj naturaj homaj agoj teruraj

      Estas iom post iom lavataj…

      Nur sur loko fatala, kie estis batalo,

      Restos longe skeletoj soldataj…

      Multaj jaroj forpasis. Jam hetmano forlasis

      Sian bandon kaj sian metion.

      Li senfine sopiris, en dezerton foriris,

      Kaj en ĝi rememoris li Dion.

      Lia vivo sencela, malprudenta, ribela

      Elpentriĝis en lia memoro:

      Ĉiam vivis li krima kun malpura animo,

      Sen espero, sen kredo en koro.

      Nun malpia krimulo jam ne estas junulo, —

      Baldaŭ venos jam morto severa,

      Poste – juĝo de Dio… Lin pravigos nenio,

      Ĉar ne kredis li, vermo fiera!..

      En senlima sopiro lin vizitis deziro

      Formortigi sin mem, kiel hundon…

      Kun decido tiela en animo ribela

      Li eniris kavegon profundan.

      Lia mano tremanta kun tranĉilo brilanta,

      Jam sin levis al gorĝo sulkita…

      Unu movo de mano – kaj por brava hetmano

      Estus ĉio por ĉiam finita!..

      Sed subite formetis li tranĉilon kaj ĵetis

      Ĝin rapide kun forto sur teron:

      Li eksentis kun ĝojo je unua nur fojo

      En mizera animo esperon…

      Li de ĝojo ekploris, ĉar li tuj rememoris,

      Ke li povas formorti kun gloro:

      Lia vivo rompita estas alte taksita

      De estraro per multo da oro…

      Li ekĝemis facile, al ĉielo humile

      Siajn manojn li pie etendis,

      Kaj kun kredo kreskanta al Potenca Juĝanto

      Sian preĝon unuan li sendis.

      Tiu preĝo sincera por hetmano fiera

      Estis ĝusta saniga balzamo:

      Nun,