Стратегиялық менеджмент. Сауле Купешова
біз кәміл сенеміз».
Клиенттердің жүрегіне жол табу үшін оны қайта-қайта қайталау қажет. Олар бір уақытта клиенттерге де, акционерлерге де бірдей оң әсер етуі керек. Акционерлер клиенттердің қажеттілігін қанағаттандырудан пайда ала отырып, ұтады. Нақты, түсінікті, жиі қайталанатын, шабыттандыратын стратегиялық болжам барлығын көзделген жоспарға қарай мойын бұруға және жаңа ұйымдастырушылық қадам жасауға мәжбүрлейді. Осы жағдайлар орын алғанда алғашқы қадамдар сәтті жасалды деп есептеуге болады.
Бизнес немесе қызмет түрі таңдалып, стратегиялық болжамы мен ұйым миссиясы анықталғаннан кейін, әрине, мақсаттарды нақтылау қажет. Әрбір жетекші, менеджер өз алдына белгілі бір мақсат қоюы тиіс. «8опу» компаниясының негізін қалаған Акио Моританың айтуынша, «егер инженер немесе ғалымның алдына нақты мақсат қойса, ол соған жету үшін бәрін жасайды. Бірақ мақсат қоймай, бір үйме ақша беріп, бір зат ойлап тап десе, табыс күтуге болмайды».
Компанияның жалпы мақсатына жету үшін әр бөлімнің белгілі бір міндеттері болуы тиіс. Ол бірнеше нақты міндеттерге бөлініп, орындалуына төменгі менеджерлер жауапты болған кезде, жұмыс нәтижесіне жалпы қызығушылық пайда болады. Негізінде, компания әр бөлім өз саласындағы нәтижелерге қол жеткізу үшін барлық жағдай жасай отырып, алдындағы міндеттерді орындауға және стратегиялық болжамды жүзеге асыруға көмектесетін бір команда болуы тиіс.
Нақты мақсаттарды анықтау жалпы миссияға қол жеткізуге көмектесетін жекелеген жұмыс жоспарларына өтуге көмектеседі. Қойылып отырған мақсат бірқатар күтілетін нәтижелердің басын біріктіреді.
Ал, оларға қол жеткізу қандай да бір күш-жігер мен ұйымдасқан әрекеттерді талап етеді. Қазіргі жағдайдан өздері күткен жағдайға ұмтылу компанияны барынша шығармашыл болуға, өзінің қаржылық жағдайы мен іскерлік беделін жақсартуға мәжбүрлейді. Бұл компанияның барлық мүмкіндіктерін жұмылдыруды талап етеді. Қиын, бірақ та қол жеткізуге болатын мақсаттар компанияға бүгінгі жетістіктерге, ауытқуларға мастанбауға, фирмаішілік тәртіпсіздіктерге бой алдырмауға көмектесіп, ұйым жұмысындағы үйлесімділікті қамтамасыз етеді.
Мақсаттар қысқа мерзімді, сондай-ақ ұзақ мерзімді болуы мүмкін. Алғашқысы күтілетін нәтижелерге бірден қол жеткізуге бағытталған, ал екіншісі – болашақта жұмыс көрсеткіштерін жақсарту мен компанияның жағдайын нығайту үшін қазір не істеу қажет деген мәселелер туралы ойлануға мәжбүрлейді. Егер ұзақ мерзімді немесе қысқа мерзімді мақсаттар арасында таңдау туса, онда ұзақ мерзімді мақсаттар артықшылықтарға ие болуы тиіс. Менеджер бүгінгі игіліктер үшін компанияның болашағына қатер төндірсе, ары қарай өркендеуі өте сирек кездеседі.
Стратегиялық басқару тұрғысынан мақсаттардың екі типі болады:
• қаржылық;
• стратегиялық.
Төмендегі суретте қаржылық және стратегиялық мақсаттардың ерекше түрлері келтірілген.
10-сурет. Ұйым мақсаттарының жіктелуі
Стратегиялық мақсаттар компанияның