Рай даўно перанаселены (зборнік). Алена Брава
корпаецца бульдозер. Фантан і скульптурная група ператварыліся ў купу абломкаў. Галава менады валяецца сярод будаўнічага смецця. На твары ваблівая ўсмешка…
Пэўны час Юля стаіць ля драўлянага барака, міма якога дзяў-чынкай хадзіла ў школу. Ганак згніў, двор агароджаны замест плота іржавымі спінкамі ад дзіцячых ложкаў, што надае яму выгляд ваенна-палявой радзільні альбо могілак. Пад вокнамі растуць рэдкія дрэвы, Юля, здаецца, адчувае на шчацэ вільготнае дыханне яблыні. Падобная да хтанічнай маці жанчына паліць у двары мінулагодняе лісце. Дым, як сабака, лашчыцца да Юлі, ліжа ёй рукі, і плач падкатваецца да горла: дык няўжо ўсё скончылася – каханне, а з ім, адпаведна, і жыццё? Ці ёсць яно ўвогуле, жыццё пасля кахання? І якое яно? Пытанні ўзнікаюць міжволі. Юля баіцца адказваць на іх.
Азяблая, яна сядае ў аўтобус, які едзе да цэнтра. Тут яе хто-сьці рэзка хапае за плячо. Яна з цяжкасцю пазнае ў атлусцелай цётцы з пасмамі колеру морквы і сырым цестам падбароддзяў сваю аднакласніцу, адну з двайнят Рудаковых, здаецца, Кацю, а можа, Таню, яна заўжды іх блытала, хоць і вырасла з імі ў адным двары. Каця-Таня ахвотна ўладкоўваецца побач. Што ж, пазбегнуць размовы, пэўна, не атрымаецца.
«Да маці едзеш?»
«У той бок, – няпэўна адказвае Юля. – А ты… таксама да маці?»
Па застылым твары Каці-Тані яна разумее, што сказала глупства.
«Мама ўжо шэсць год як памерла», – строга адказвае неапаз-наная.
«Прабач… Дык ты, пэўна, да брата?»
Твар Каці-Тані выцягваецца.
«Лёша тры гады як памёр», – шыпіць яна.
«Прабач…»
Юля змаўкае. Яна так доўга глядзела выключна на неба, што развучылася хадзіць па зямлі: таго і глядзі, наступіць на чарговага нябожчыка. На шчасце, аднакласніца адыходлівая:
«Да Танькі еду… у яе таксама нічога добрага… мужык тры гады як кінуў, самотаю расціць дваіх, жылы з сябе цягне. Мой дык адразу спіўся, знік недзе… Вось ты скажы – чаго ім усім не хапае, га? – цётка, што аказалася Кацяй, зноў трасе Юлю за плячо, і былая выдатніца чуе выразны пах спіртнога. – Скажы, ты ж разум-ная, у школе на адны пяцёркі вучылася!»
Нарэшце Юля з палёгкаю пакідае аўтобус. У цэнтры больш чыста, чым на ўскраіне, тут прагульваюцца пары – ён і яна, яна і дзіцё, другіх нашмат болей, чым першых. Зрэдку трапляюцца цэлыя сямействы. Скончыўся вячэрні сеанс, і з чэрава кіна-тэатра выходзяць рэдкія наведвальнікі. Уперадзе Юлі павольна крочаць маці з дачкой; малая ў час паказу ласавалася марозі-вам – гэта бачна па вялікай шакаладнай пляме на яе паліцечку. Цяпер пляму заўважае і маладая маці. Яна пачынае трэсці дзіця з такой інфернальнай злосцю, што Юля, здаецца, чуе храбусценне пазванкоў. Юлі хочацца хутчэй збегчы адсюль, каб не чуць крыку дзяўчынкі, не бачыць ярка-чырвонага, падобнага на звівістага гада, рота маладзіцы, які вывяргае мацюканне. Гэтае дэжавю занадта моцна б’е па аголеных нервах. Ці даўно і яна была такою малечаю, якую дратавалі за найменшую правіннасць?
На гарадской плошчы п’е піва і забаўляецца моладзь. Дзяўча-ты ў спадніцах