Беларусалім. Кніга першая. Золак. Павел Севярынец
зыркага ліхтара за вакном, і засяроджанае, незямное мігценьне неонавай лямпы ў пройме дзьвярэй. Бель, якую яна так любіла, цяпер выпальвала вочы.
Ашалелая ад адхадняку анэстэзіі, яна спынілася на пульсе лямпы. Пранізьлівым. Нясьцерпным.
Воля ляжала на сьнежных прасьцінах, на левым баку, прыдавіўшы сэрца, сагнуўшы ногі ў каленях, хаваючы ў жываце нешта настолькі трапяткое, што да яго было не дакрануцца. Некалькі цьмяных чужых абліччаў. І пах, нячысты пах, настоены на лякарных сьпіртах і карболках, душок пракашлянай, ляжалай чалавечыны – той самы, які напаўняе кожнага сьмяротнага духам безнадзёгі і падуладнасьці ўласнаму целу.
Першы ж зрух, каб хоць трошкі ямчэй, узрэзаў сьвет глыбокім болем на дзьве паловы, ад самага нізу да лобных доляў. Аперацыя.
Вось чаму, Волечка, усё зыбаецца і плыве ў тваіх пякучых вачох. Усё ясна. Сьпярша забілі дзіця. Потым выразалі самае каштоўнае ў ёй самой. Было трыццатае, міленькая мая, і значыць, сёньня якраз Новы год.
Яна скаланулася ад спазму рыданьня, але бліскавічны боль сьцяў яе такой хваткай, што палата не пачула ані гуку – адно суседка справа, якой учора выдалілі матку цалкам, беспакойна заварушылася, назіраючы за ейнымі курчамі.
Нема хакаючы, яна каўтала гэтага белага-белага і затхлага-затхлага сьвету па кропельцы, каб хоць чым прыгасіць пекла ўсярэдзіне. Залатыя валасы сьцякалі на падлогу, і толькі падушка бясконца цалавала яе ў шчаку гарачымі і вільготнымі ад сьлёзаў буськамі.
“Усё, усё, ну ўсё,” – яна паўтарала гэта пра сябе тым часьцей, чым мацнейшы боль штоўдых працінаў сэрца. Яна ледзь чутна енчыла: здавалася, так крыху лягчэй. З калідора бесьперапынным злым нагаворам гугніў тэлевізар. З Новым годам. З новым шчасьцем.
Тут і цяпер, у страшную ноч, сярод тумбачак, заваленых чужымі цукеркамі й плюшавымі цацкамі, пад бомікі рэкламы й згукі сьмеху з суседняе палаты, паражоная болем, вылягчаная, сплываючая сьлязьмі Вольга Васілеўская востра, як ніколі, разумела, што насамрэч была народжаная для сьвята.
Усе яе асабістыя цуды – а яшчэ ў дзіцячым садку выявілася, што яна прыгажунька, о! у школе – што мае музычны слых і бярэ найвышэйшыя ноты, оо, вочкі апусьціла, ооо, скромніца ты наша; універсітэцкія выкладчыкі хвалілі яе эсэ, ды, прагна аглядаючы яе з ног да галавы, наперабой казалі: з такімі-та дадзенымі ды акторскім дарам, оооо… – усе гэтыя о-о-ооо! бясконцыя нулі пасьля адзінкі, яна ведала, нельга разьменьваць на дробязі.
І тады, калі маленькім анёлкам яна выступала на ранішніку, і дарослыя захоплена перашэптваліся: “Золатка!” – і ўзнагароджвалі яе шквалам воплескаў; і тады, калі яна асэнсавала, што хлопчыкі яе хочуць, прычым усе хлопчыкі, і хочуць менавіта яе, і з захопленым сіпеньнем назірала ў прыадчыненыя дзьверы, як з-за яе на заднім двары школы рвалі адзін аднаго да крыві ў бойцы два старшакласьнікі, а потым сьлізганула абыякавым позіркам і па адным, пераможаным, і па іншым, пераможцы, – яна ўжо да дрыжыкаў адчувала, што вартая ня проста вечарынак з ікрой ды шампанскім, не адно вясельля зь зіхоткімі аблокамі канфеці й мядовым месяцам на елісейскіх