Kriteri I Leibnizit. Maurizio Dagradi
tinguj, vibrime ose të tjera?>
<Absolutisht asgjë. Po të mos ma kishe thënë, do betohesha që asgjë nuk kishte ndodhur. Ndërsa ...> hyri në fushën pamore vizualizuar nga monitori, morri polisterolin dhe e vuri përpara llampës së tavolinës, për ta vëzhguar në transparencë. <... po, në këtë lartësi ka një pikë në të cilën drita kalon më me lehtësi. Do të thoja që është një zonë rreth pesë centimetra anësore.>
<Perfekt, faleminderit, profesoreshë. Prisni pak, ju lutem.>
Pa nga Novak në mënyrë pyetëse.
<Deri tani kemi shkëmbyer lëndë të forta me ajër.> ndërpreu ajo. <Provojmë të forta me të forta.>
Drew pohoi.
<Profesoreshë, ju lutem, vendosni polisterolin që të kemi lëndë të fortë në lidhje me pikën B në mënyrë të sigurtë.>
<Dakord.>
Ndërkohë, duke përdorur një stilolaps Bryce kishte vizatuar një rreth mbi njërin krah të bllokut, në lartësinë e pikës nga ku lënda ishte nxjerrë. Vendosi bllokun përsëri në këmbë, por këtë rradhë duke e rrotulluar në njëqind e tetëdhjetë gradë. Pika B binte në një pjesë të paprekur të mostrës.
Drew morri nga kutia e saj një kub të vogël hekuri gjithnjë me brinjë prej pesë centimetrash dhe e vendosi mbi pllakëzë.
<Gati.> iu tha dy japonezëve.
Maoko aktivizoi me tast dhe më pas Bryce u gëzua në telefon:
<Funksionon! Blloku u rëndua, e pashë të fundosej pak në kolltuk. Prit një moment.>
Ngriti bllokun dhe konstatoi një rritje neto të peshës. Prova përballë dritës konfirmoi që tani tek polisteroli ishte përfshirë blloku i vogël i hekurit, që duke ardhur nga pika A ishte shkëmbyer me një bllok të vogël polisteroli me të njëjtin vëllim, i cili tani po shfaqte vetveten mbi pllakëzën në laboratorin e fizikës.
Të vëzhgoje këtë shkëmbim të fundit direkt, duke parë pllakëzën dhe monitorin përbri tij, kishte qenë një eksperiencë e jashtëzakonshme për të pranishmit: kur Maoko kishte bërë aktivizimin, të dy blloqet e vogla thjesht kishin këmbyer vendet, sikur të ishte gjëja më e natyrshme në botë.
<Kam përshtypjen se fenomeni ka të bëjë me gjeometrinë e brendshme të hapësirës, pa marrë parasysh absolutisht nga ajo çka mban hapësira.> vëzhgoi Novak. Iu afrua Kamarandës dhe Schultzit dhe raportoi rezultatin e eksperimentit të fundit, bashkë me përshtypjet e veta. Të dy studiuesit u panë, pastaj indiani ngriti krahët dhe e fshiu tërësisht dërrasën e zezë. Qëndruan pak duke u menduar, pastaj filluan të shkruajnë, me zj.Novak që herë pas here iu tregonte atyre ndonje detaj në ekuacione. Shpërthente një diskutim i shkurtër, pastaj shpesh ekuacioni modifikohej dhe kështu vazhdonin.
Kaluan kështu disa orë.
Bryce shkoi të bënte disa orë mësimi; studentët e saj atë ditë pyetën veten se ç’farë i kishte ndodhur vallë: nuk ishte e rreptë dhe kërkuese si zakonisht, po dukej më tepër e kapur nga një lloj gëzimi i brendshëm, shkaku i të cilit nuk kishte asnjë gjurmë.
Kobayashi dhe Maoko filluan të ndryshojnë parametrat dhe rregullimet mikrometrike mbi dispozitiv, në mënyrë më sistematike dhe të organizuar nga ç’kishin bërë Drew dhe Marron atë natë të lodhshme. Drew i kishte furnizuar me një numër të përshtatshëm mostrash për provat dhe kryen shumë eksperimente. Por, nga mesdita, Kobayashi u ngrit në këmbë i inatosur dhe lëshoi ca mallkime në japonisht, pastaj mbështeti të dyja duart mbi banak dhe vëzhgoi me armiqësi të hapur pajisjen. Diçka nuk shkonte. Para se të bënin shkëmbimin e fundit kishin përgatitur një rregullim shumë kompleks, rrjedhur nga një sasi shënimesh dhe skemash grumbulluar e gjurmuar mbi fletë të shumta, vendosur në mënyrë të rregullt mbi një tavolinë përbri. Por, rezultati nuk ishte ai i pritshmi.
<Përse pika B nuk zhvendoset, dreqi e morri?!> gërthiti Kobayashi.
Maoko ishte errësuar në fytyrë dhe tregonte një frustrim të dukshëm. U ngrit edhe ajo dhe rimorri në dorë disa shënime, duke i rilexuar për të disatën herë në kërkim të një gabimi.
<Nuk ka gabime, Kobayashi-san.> deklaroi pas disa çastesh. <Duket sikur ka një pllakë të dytë të polarizuar që e mban gjithmonë fushën të lidhur në të njëjtin pozicion.>
<Po nuk ka pllaka të tjera, Maoko-san!> u përgjigj kokëfortë japonezi. <Ka diçka që nuk shikojmë, diçka që na shpëton. Dhe pastaj, ku duhej të ishte kjo pllakë e dytë, sipas teje?>
Maoko pa nga lart, drejt tavanit.
<Atje, profesor.> tha, duke treguar nga lart.
<Drew-san!> thirri Kobayashi me zë të ashpër.
Drew po ndërtonte disa pjesë për makinerinë dublikat. Me hapa të gjatë iu afrua dy japonezëve.
<Thuamë, Nobu.>
<Ç’farë ka brenda atij tavani?>
Drew e pa me gojë të hapur.
<Brenda tavanit?> pyeti i hutuar. <në ç’farë kuptimi, brenda tavanit?>
<Po, brenda tavanit.> iu kundërpërgjigj i paduruar Kobayashi. Kur nuk arrinte të zgjidhte një problem bëhej grindavec. <Ka metal, që të dish ti? Një të madh, një piastër të gjatë prej metali?>
Drew e pa i përhumbur, pastaj papritur kuptoi domethënien e asaj që po i thoshte kolegu japonez.
<Në tavan nuk e di, por di ç’farë ka më sipër tavanit!> thërriti Drew. <Ka një laborator të shkencave të materialeve. Shkojmë të shohim.>
I ndjekur nga Kobayashi dhe Maoko, Drew doli nga laboratori dhe iu avit shkallëve lart. Shpalosi derën e laboratorit tjetër, duke lënë të shushatur disa studentë në punë, dhe u drejtua drejt zonës së mësipërme të makinerisë.
Pikërisht atje, mbështetur në dysheme, kishte një fletë hekuri të zinkuar, të trashë disa milimetra dhe të gjerë dy metra me dy.
<Ja!> bërtiti Kobayashi, duke treguar një anë të fletës.
Maoko pa dhe filloi të konfirmonte, duke shkarkuar me një frymëmarje të thellë tensionin e grumbulluar gjatë atyre orëve.
<Nuk arrinim të kuptonim pse pika B nuk zhvendosej asnjëherë, çfarëdo gjëje që të bënim. Tani është e qartë.> shpjegoi e ngazëllyer, <Kjo fletë bën rolin e pllakës dytësore në lidhje me pllakëzën e pikës A. Është paralele me të dhe ka tension referues zero, sepse është e vendosur në tokë!> dhe tregoi të njëjtën pikë që tregonte më parë Kobayashi.
Duke ndjekur gishtin e vajzës, Drew pa që bordi i fletës së zinkuar prekte tubin e shkarkimit të lavamanit të shërbimit të laboratorit. Tubi metalik ishte i lidhur me sistemin e shkarkimit, që mbaronte në tokë, diku vërdallë. Pasi toka është referimi i tensionit zero për shumë sisteme ushqimi elektrik, ajo pllakë kishte marrë një rol të rëndësishëm në eksperimentin e çuditshëm të Drew-së.
<Nëse kjo pllakë nuk do kishte qenë këtu, ose e palidhur me tokën, dispozitivi im nuk do kishte prodhuar kurrë fenomenin që po studiojmë.> Vërejti Drew. <Çmenduri.>
<Këto janë kushtet që bëjnë të përparojë raca njerëzore, miku im.> deklaroi Kobayashi i kënaqur.
Drew u kthye nga studentët që i vëzhgonin të shpërqëndruar.
<Ti!> iu drejtua një djali me pamje të zgjuari, <Shko menjëherë të thërrasësh mësuesin tënd!>
<Nuk ka nevojë që të nxehesh