Maria. Powieść ukraińska. Malczewski Antoni

      «Ojcze! ja nazbyt długo w miłych myśli kole

      Obłąkałam się dzisiaj – a na twoim czole

      Ciemne następstwo zgryzot zawsze się przebija;

      A kiedy radość mignie, to zaraz i mija,

      Jak promyk, co z obłoków71 na wyniosłe góry

      Błyśnie – i znów go skryją wiatrem gnane chmury.

      Oh! czemuż już nie spocznie twoja głowa siwa?

      Tu – na łonie; nie bój się – teraz żal nie spływa,

      Jak wtedy, coś w mych rękach usnął zmordowany

      I wstał, schylonej córki łzami zapłakany!

      Sroga nieszczęść igraszka: – i tak zżółkły parość72

      Popsutym karmił sokiem swego dębu starość;

      I tak zaparte czucia długim uciśnieniem,

      Rwąc tamę mej rozwagi, lały się strumieniem.

      Ah! jakże to boleśnie nazad się obrócić,

      Widzieć Rozpacz grożącą i nie móc się wrócić73!

      Ah, jakże to okropnie w przymusie zostawać,

      Ręką, co chce lekarstwo, truciznę podawać!

      Ojcze! drogi mój ojcze! czyż już żadnej chwili,

      Nigdy ci twoja córka, nigdy nie umili?

      Gorszka74 jej była dola – ale to już przeszło:

      Patrz, jakie słodkie światło we mnie się rozeszło;

      I uśmiech biega w twarzy niż kiedy zabawniej,

      I twój pragnie obudzić – jak w szczęściu – jak dawniej.

      Nieraz ja sobie wspomnę te dziecinne lata,

      Tak lube! tak ulotne!75 i mojego tata

      Jak czasem zasępiony po trudach spoczywa;

      Aż raptem u dziewczynki wesołość się zrywa

      I wciska mu się w serce – powoli – nieznacznie —

      Póki się nie rozjaśni i śmiać się nie zacznie.

      I gdzież to się podziała76 tej dziewczynki władza?

      Pierwej zganiała chmury, a teraz sprowadza;

      I gdzież to żywy, czysty strumyczek upłynął?

      Mruczał na swą nikczemność77, a w jeziorze zginął;

      A nasz śliczny kanarek, gdzież to się obraca?

      Chciał w ogniu piórka złocić i więcej nie wraca.

      O! póki ten, co w moim na zawsze był sercu,

      Nim go moim nazwałam na szlubnym78 kobiercu —

      O! póki ten, co jemu w uczucia się wplatać,

      Brzmić79 w szlachetnych pomysłach, w westchnieniach ulatać,

      W spojrzeniach czuć się światłem i życia potrzebą,

      Było więcej niż szczęście, było dla mnie niebo —

      Ten, co pączek tkliwego, lubego marzenia

      Rozwinął swoim wdziękiem, ocucił z uśpienia,

      Pił jego świeżą rosę, a na jego kwiecie

      Zostawał łzę wdzięczności, której czas nie zmiecie —

      O! póki ten mój miły, ten świat mojej duszy,

      Łańcucha naszych węzłów swą wzgardą nie skruszy;

      Wierny zostanie cnocie, miłości, pamiątkom,

      A gdy znikł pałac szczęścia, wierny jego szczątkom;

      Jeszcze się dla mnie życia nie zamknęło wieko:

      Jeszcze myśl jego o mnie, chociaż on daleko,

      Płynąć będzie tajemnie w umarłe uczucia80,

      I jak cudowny balsam bronić od zepsucia.

      I tę straszną ofiarę – i to rozdzielenie —

      Zniosę – cierpliwie zniosę – póki nasze cienie

      W słodkich, czystych krainach złączone na zawsze,

      Ludzi już nie zobaczą – lecz niebo łaskawsze!»

      Rzekła – i jak w stojącej a popsutej wodzie,

      Wzruszone nagle męty osiadłe na spodzie,

      Z serca jej wyszły czucia, co w łzach długo mokły, —

      I zielonym odcieniem jej bladość powlokły.

      «Wolałbym dźwigać więzy81 u brodacza Turka,

      Niż żeby mi tak marnie więdnieć miała córka;

      Wolałbym w ciemnej turmie pewnej czekać zguby,

      Niźli patrzeć spokojnie na te smutne szluby;

      Alboż to naszej Polsce braknie na młodzieńcach,

      Co to pannom umieją82 wyskoczyć w rumieńcach,

      I tak jak dawniej było – rycerskie kolano

      Raz w życiu tylko ugiąć – po wianek za wiano!

      Nie, Mario! nie trza wzdychać – twego83 nie obrażam;

      Mężny jest i cnotliwy – wiesz, że go poważam;

      Lecz mnie jego rodzica pycha niecierpliwi —

      A kiedy łzami Marii swoje serce żywi,

      Ha – toć i u mnie szabla nie czczym tylko blaskiem,

      I mignie mu pod oczy święconym obrazkiem84:

      Taż to u naszej szlachty dawne przywileje,

      Skrzesać ognia w pałasze, gdy Przyjaźń sciemnieje

      Przyjaźń? a nasze hufy nie z sobą na sejmie85;

      A nasze veto krzyczy jeszcze i w rozejmie86!

      I gdyby kraju napaść, z Hetmanem umowy,

      Nie