Wag 'n bietjie. Tryna du Toit
bo in die veiligheid van die ou dennebome, blomme wat dankbaar hul weelderige geure versprei. Bekommerd is sy werk toe, skaars bewus van die mooi oggend en die son se strale wat so strelend op haar skouers val.
Kosie het aan die ontbyttafel gesê dat hy daardie dag begin werk soek en Magrieta het hom nie teengegaan nie. Laat hom maar soek, het sy gedink, daar is nog meer as ’n maand tyd voordat die universiteite begin. Voor dan sal ek wel ’n plan beraam het. Maar Kosie is moeg en oorspanne, hy het ’n vakansie nodig voordat hy sy studie aanpak en sy voel glad nie gelukkig by die gedagte dat hy gaan werk nie.
Dit was te warm om vir middagete huis toe te gaan en toe sy laat die middag ná ’n vermoeiende dag op kantoor moeg en warm tuis kom, is Kosie nog nie daar nie. Sy gaan bad en trek ’n koel, wit moulose tennisrok aan. Dit word later etenstyd, maar Kosie daag nie op nie. Waar sou hy tog bly? wonder sy onrustig. Dit het haar baie gehinder dat Kosie die hele dag so aan homself oorgelaat word terwyl sy op kantoor is. Sy beste vriende is almal weg met vakansie en netnou is dit weer verkeerde geselskap. Kosie word groot en selfstandig, hy laat hom nie meer so maklik deur haar lei en beïnvloed soos vroeër nie. Hy het ’n pa se sterk hand nodig, sy wysheid en raad en standvastige voorbeeld.
Toe die losieshuiseienares ’n rukkie later ’n boodskap van Kosie vir haar bring, is sy nog steeds bekommerd. Kosie het laat weet hy eet by ’n vriend, maar hy sal vroeg tuis wees.
Sy probeer eet, maar stoot die kos weer net so opsy, neem haar koppie tee en gaan na haar kamer. Sy wonder waar Kosie is, maar is eintlik te moeg om haar daaroor te bekommer. Lank lê sy in die donker op haar divan, maar later staan sy op, skakel die lig aan, kam haar hare en neem ’n boek terwyl sy vir Kosie wag. Om sy ontwil moet sy maar die skyn bewaar dat alles reg is. Kosie is self moedeloos genoeg. As sy nog moet toegee aan die neerslagtigheid … Maar dis net vanaand dat dit so donker lyk. Môre sal sy die wêreld met nuwe moed en geesdrif aanpak.
Doelbewus vermy sy dit om aan tant Katrien se testament te dink, maar skielik skiet ’n nuwe gedagte haar te binne. Sou die jong man net so teleurgesteld wees soos sy en miskien ook te hoogmoedig om dit te erken? Het hy ook met groot moeite die kispak uitgesoek met die bedoeling om ’n goeie indruk te maak? Sou tant Katrien nou regtig gedink het so ’n huwelik kon slaag?
Sy is bly toe sy Kosie se voetstappe in die gang hoor. Liggies klop hy aan die deur, maak dit oop en staan terug … en die volgende oomblik is Barry Retief in die kamer. Sorgvuldig sit sy haar boek neer en langsaam staan sy op. Is dít Kosie se vriend? Die selfversekerde, astrante, ongevoelige jong man wat hom teen al haar wense en begeertes hier aan hulle kom opdring? Hoe durf hy dit doen? Magrieta is wit tot aan haar lippe. Koud en onvriendelik staar sy hom aan en wend geen poging aan om sy groet te beantwoord nie. Maar hy kom tog nader, tot reg voor haar, kyk af in die vyandige groen oë en sê verontskuldigend: “Is jy baie kwaad vir my, Magrieta?”
“Is my gevoelens dan van enige belang, meneer Retief?”
“Ek weet ek verdien dit. Maar dis jou eie skuld. Jy weet ons kon dinge nie so laat nie en jy het botweg geweier om my weer te sien.”
“En toe knoei jy agter my rug?”
“Dis al wat ek kon doen.”
Sy kyk na hom, haar oë groen vlamme in die wit gesig.
“Ek sal jou dit nooit vergewe nie! Nooit! Nooit solank ek lewe nie!” En toe, bitter: “En het jy toe alles uit Kosie getrek wat jy wou weet?”
Kosie, wat ook nadergekom het, onrustig, half skuldig toe hy sien hoe kwaad sy suster is, word rooi en kyk verleë na haar. Maar die jong man staan sy man.
“Ja. Ek het alles uitgevind wat ek wou weet.”
“En wat het jy toe alles uitgevind?”
Die bitterheid in haar stem sny soos ’n mes deur Barry Retief se hart. Sy oë, donker en onpeilbaar, rus lank op die meisie voor hom, toe sê hy sag: “Ek het uitgevind dat Kosie ’n suster het soos ek baie graag sou wou gehad het, dapper, vol moed en volharding, en ek is jammer dat ek haar vanaand verder ongelukkig maak.”
“Maar dat Kosie enige lojaliteit teenoor sy suster verskuldig is, het nie een van julle bygeval nie?”
“Moenie nou vir Kosie ook kwaad word nie. Dis alles my skuld. Ek het Kosie vanmôre gebel en hom gevra om saam met my te kom tee drink en toe het hy die dag saam met my deurgebring.”
Het Kosie die hele dag saam met Barry Retief deurgebring in die vertwyfelde, ongelukkige stemming waarin hy was? Nie vir een oomblik het sy gedink dat die jong boer so ver sou gaan nie. En noudat hy alles weet wat hy graag wou weet?
Kosie kom langs haar staan en sit sy arms om haar, soos hy al so baie maal gedoen het as hy weet hy het verkeerd gedoen. Daar is ’n opgewonde flikkering in sy oë wat Magrieta onrustig laat voel, maar sy kan nie nou voor die man met hom gesels nie. Sy stoot hom sag weg en sê: “Toe maar, Kosie, jy kon dit seker nie help nie.”
“Kosie,” sê Barry Retief meteens, “ek wil ’n bietjie met jou suster gesels.”
“Ek wil nie met jou gesels nie,” sê sy driftig. “Bly hier, Kosie.”
“Asseblief, Kosie.” Sy stem is gebiedend en Kosie, wat verleë staan en wag het, draai om en stap na sy kamer.
Minagtend kyk Magrieta hom op en af.
“Nou kan ek sien dat jy ’n boer is: ’n onbeskaafde, ongevoelige, opdringerige renostervelboer.”
Hy kyk haar vas in die oë.
“My liewe rooikoprissie, dit help nie om my te beledig nie. Maar jy is in te ’n verkeerde bui vanaand. Ek sal maar liewer môre as jy ’n bietjie afgekoel het weer met jou kom gesels.”
“Ek wil jou nooit weer voor my oë sien nie. As jy iets vir my wil sê, sê dit nou.”
Die jong man se oë flikker.
“Wel, as jy nou daarop aandring …”
Magrieta byt haar onderlip vas en sê nie ’n woord verder nie.
“Nou goed, juffrou parmant. Maar voor ons verder gaan, wil ek dit vir jou sê: As dit ’n boer se prerogatief is om onhoflik, stuurs en onmanierlik te wees, dan is jou boerebloed darem ook nie te verbloem nie. Ek het jou in alle vriendelikheid gesê dat ek graag met jou wil gesels, maar nee, juffrou is te fyn ontwikkel, te beskaaf om ’n halfuurtjie met ’n takhaar-Karooboer te gesels. En hier staan ek nou al byna ’n kwartier lank in jou kamer en jy het my nog nie eens gevra om te sit nie.”
Magrieta kyk hom aan, haar gesig uitdrukkingloos. Koel sê sy: “Ek het jou nie na my kamer genooi nie.” En ná ’n oomblik, asof sy daartoe geforseer is: “Maar terwyl jy nou hier is, wil jy nie sit nie?”
“Nee, dankie. As jy nie beter kan doen nie, sal ek liewer staan.”
“Nou praat dan klaar,” snou sy hom byna toe. “En maak dat jy wegkom.”
Hy beskou haar ’n oomblik aandagtig, toe neem hy haar aan haar skouers en druk haar op die divan neer.
“Sit daar … voor jy omval. Ek sal so gou maak as wat ek kan. Sê eers vir my, weet jy meer van die rusie tussen jou pa en sy familie as wat Kosie weet?”
Sy skud haar kop.
“Het hy nooit met julle oor sy mense gesels nie?”
“Byna nooit nie,” erken sy onwillig.
’n Rukkie is hy stil, blykbaar besig om sy gedagtes te rangskik.
“Ek wil jou iets vertel wat jou tant Katrien se testament miskien beter sal laat begryp. Eendekuil was die Niemeyers se familieplaas. Jou pa het ook daar grootgeword.”
Verras kyk sy op na hom, onmiddellik geïnteresseerd.
“My familie en joune was baie jare lank bure en goeie vriende gewees. Ek het tant Katrien baie goed geken en ná haar man se dood kon ek haar somtyds van hulp wees. Sy was kwaai en eksentriek, maar ons het goed oor die weg gekom … ten spyte van die feit dat sy net so hardkoppig