Liefde is vir altyd. Daniël Johannes Louw
Watter soort huwelik het ons?
Daar is ook ’n tweede vraag ter sprake: watter soort huwelik het ons?
Om julle met hierdie evaluering te help, word nege moontlike huweliksmodelle in die onderstaande tabel beskryf. Kyk na elkeen en besluit watter een die naaste aan jul situasie kom. Trek jou kruisie daar. Vul elkeen die vorm apart in en ruil dan met mekaar. Dit is belangrik dat julle baie eerlik sal wees. Dit kan wees dat meer as een van dié kenmerke in jul verhouding voorkom. Jy kan dus by ’n paar plekke jou kruisie trek. Dit is egter belangrik om onderaan die vorm jou redes te verskaf waarom jy ’n spesifieke keuse gemaak het en hoekom jy só oor jou huwelik voel.
Blaai nou om vir ’n objektiewe evaluering van jul huweliksverhouding.
Huweliksevaluasie
Maak ’n kruisie in die toepaslike blok of blokke.
| Die minimum huwelik: julle bly uit mekaar se pad en vermy mekaar. Julle voel neutraal teenoor mekaar en leef op die N.T.-lyn. | |
| Die konflikhuwelik: stry is jul normale manier om sake te hanteer. Jy voel baie gefrustreerd en jou maat irriteer jou skreiend. Jy verloor dikwels jou humeur of kyf aanhoudend. | |
| Die pap huwelik is lewensmoeg: die vonk is daaruit. Daar is geen opwinding of spontane vreugde in die huwelik oor nie, intimiteit is iets van die verlede. | |
| Die fluktuerende huwelik: jul verhouding wissel tussen hoogte- en laagtepunte na gelang van omstandighede en jou of jou maat se buie. | |
| Die skynhuwelik: julle bly by mekaar ter wille van die kinders, of ter wille van materiële belange, of ter wille van jou status en aansien in die samelewing. | |
| Die ordentlike huwelik: julle tree hoflik teenoor mekaar op en kom al die basiese verpligtinge teenoor mekaar na, soos ekonomiese sekuriteit, die waarneem van die huishouding en so nou en dan geslagsgemeenskap. | |
| Die konsensushuwelik: julle bewaar die vrede, maar die verhouding is sonder besondere hoogtepunte. Julle stel ook nie juis in verandering belang nie en leef met die “let sleeping dogs lie”-sindroom. | |
| Die groeihuwelik: julle is baie betrokke by mekaar, kan oor baie dinge saam gesels, doen sekere aktiwiteite saam en geniet mekaar se teenwoordigheid (maar julle laat ruimte vir mekaar om te groei!). Julle volg dus ’n ons-benadering. | |
| Die volwasse huwelik: julle soek mekaar se belange ter wille van Christus. Soms hou julle saam Bybelstudie en bid dikwels saam. Julle slaag daarin om mekaar te vergeef en onvoorwaardelik te aanvaar. Julle volg ’n diens- en versoeningstyl. |
Verskaf nou ’n rede (redes) vir jou keuse(s) hierbo. (Notaboek!)
Die keuse(s) wat julle hierbo by die evaluering van jul huwelik gedoen het, hoef jou nie sleg te laat voel nie. Julle was net eerlik. Die belangrike punt om te snap, is dat julle nog bo die N.T.-lyn verkeer en nie noodwendig so ver onder hierdie gevaarpunt gedaal het dat groei en verandering nie meer moontlik is nie. Slegs indien een party reeds besluit het om te skei, sal dit moeilik wees om verder aan die huwelik te werk.
Die spoorlynhuwelik met dwarslêers
Die grootste persentasie huwelike lê net bo die N.T.-lyn. So ’n verhouding kan beskryf word as ’n spoorlynhuwelik. Daarmee word bedoel dat man en vrou parallel soos twee spoorstawe langs mekaar ontwikkel. Die enigste binding tussen hulle is die noodsaaklike “dwarslêers” van kinders en familie, status, geld, besittings en huisvesting. Dié soort huwelik lyk so:
Die gevaar vir so ’n huwelik is dat, teen die tyd dat die kinders groot is en die huis verlaat, albei die huweliksmaats so selfstandig ontwikkel het dat hulle mekaar nie meer nodig het nie en daar geen bindende faktor meer tussen hulle is nie. So ’n parallelle verhouding het die neiging om, wanneer die “dwarslêers” begin wegval, die “spoorstawe” van mekaar te laat wegbuig met gevolglike vervreemding tussen man en vrou.
Vir enige huweliksgroei is dit belangrik om te besef dat jou huidige huwelik kán groei – al lê dit baie naby aan die N.T.-lyn. Jy moet besef dat julle ’n latente huwelik het wat verder ontwikkel kan word. Dit sal gebeur:
wanneer julle bereid is om weer te kyk na jul verbintenis (commitment) in Christus;
wanneer julle probeer om die ons-gedeelte van jul huwelik te vergroot;
wanneer julle verwagtinge van die rol wat elkeen in die huwelik moet speel (= rolverwagtinge) verander;
wanneer jy op die positiewe eienskappe van jou maat begin konsentreer;
wanneer julle ontdek dat liefde ’n verantwoordelikheid is;
wanneer julle jul luistervaardighede verder begin ontwikkel;
wanneer julle konflik gebruik om probleme op te los en mekaar beter te verstaan (eerder as verwydering te veroorsaak); en
wanneer julle jul seksualiteit gebruik om liefde/teerheid en waardering oor te dra.
Die ons-benadering
Ons het vroeër gesien dat ’n huwelik verryk word wanneer “ons belange” belangriker word as “my belang” of “jou belang”. Hierdie ons-benadering volg drie stadiums: die embrio-, die ontdekking- en die aanvullingstadium.
Gedurende die embriostadium is die gebied van “my belang” en “jou belang” baie groot. Wanneer mense egter ontdek dat die liefde eintlik gerig moet wees op die belange van die ander party, kan die ons-persoonlikheid tydens die ontdekkingstadium begin groei. Huweliksmaats leer dan om al meer van mekaar se positiewe eienskappe raak te sien en openlik waardering daarvoor te toon. Hierna kan die aanvullingstadium volg, wanneer vennote in ’n volwasse verhouding hul huwelik begin gebruik as diensgeleentheid tot voordeel van die nood en behoeftes van die gesin, die gemeente en die groter gemeenskap.
Benader jou huwelik positief!
Om bogenoemde groei te bewerkstellig, is ’n warm en geborge huweliksklimaat noodsaaklik en dit word bewerkstellig wanneer ’n egpaar leer om mekaar positief te sien en te benader. Om hiermee te help, kan jy begin deur vir jou maat ’n brief te skryf. Die inhoud daarvan kan moontlik vier paragrawe bevat wat onderskeidelik met die volgende reëls kan begin:
LIEFDESBRIEF
Wat ek die meeste in jou waardeer, is dat jy …
Ek het jou lief omdat …
Ek het jou liefde nodig sodat ek kan …
Ek het jou besonder lief wanneer jy …
Ek beleef ons huwelik as …
Ek het jou lief sodat jy kan …
Nadat julle mekaar se liefdesbriewe deurgelees (en paslik daarop gereageer het!), kan dit met dié belangrike drie-dinge-oefening opgevolg word:
Die drie-dinge-huweliksoefening
(Dit sal beter werk as jy dié sake werklik neerskryf in ’n notaboek eerder as om net vlugtig daaroor te dink.)
1 Skryf drie dinge in jul verhouding neer waarvan jy baie hou.
2 Skryf drie dinge oor jul huwelik neer wat goed is, maar wat kan verbeter.
3 Skryf drie dinge neer wat jy kan doen om jul huwelik te laat groei en aangenaam te maak, maar wat jy wéét jy selde doen of heeltemal nalaat om te doen.
4 Skryf die drie belangrikste behoeftes van jou maat neer (soos jy dit sien).