Liefde per dosyn. Sarah du Pisanie
nader gestaan en haar goedjies op ’n netjiese, nog feitlik nuwe, bakkie gelaai. Hy het homself kortaf voorgestel. “Simon … Simon Cloete, plaasvoorman op Ruigte.”
Christa het sy hand geskud en hom dadelik opgesom as iemand wat nie veel te sê het nie. Sy het hard probeer om ’n gesprek aan te knoop om die pad korter te maak, maar kon nie veel meer as ’n “ja” of “nee” uit hom kry nie.
Christa se oë blink as sy na die prentjie hier voor haar staar. “O! Maar dit is mooi!” sug sy dit in verwondering uit.
Daar is egter ’n ontevrede plooi op Simon Cloete se gesig as hy kyk na die groen grasperke, omsoom met veelkleurige blomakkers, en trosse rooi malvas wat teen die muur oprank.
“Dit is simpel … ’n vermorsing van water en kos vir die diere … ’n bees of ’n skaap kan dit nie vreet nie …” Simon praat sy eerste volsin met haar en Christa lag skaterend.
Dit is asof Simon effens meer in haar geselskap ontspan. “Die swetterjoel kinders sal dit in elk geval binne ’n maand alles platgetrap hê. Ek ken kinders! … self vyf grootgemaak.”
Christa lag vir sy verontwaardiging. “Wie is nog almal hier, buiten die kinders?” vra sy.
“Hier is baie werksmense … te veel as jy my vra. Ons het mos maar die plaas vir ou meneer Von Leipsig opgepas. Toe’t hulle kom kamers aanbou en vragte goed aangery … en net daarna kom die kinders!”
“Het daar nuwe personeel saam met die kinders ook gekom?” vra Christa vinnig voordat sy geselsbui weer opdroog.
“Ja, nog ’n vrou en so ’n ou stywenek Duitser,” antwoord hy bruusk.
Christa sug van verligting. So die gehate Adolf von Leipsig is nie hier nie. Nie dat sy gedink het hy sal hom verwerdig om ’n klomp weeskinders te kom oppas nie. Daarvoor huur ’n mens ander mense. Sy vrees net daardie enkele dae wanneer hy seker sal kom kyk of alles nog reg is.
’n Jong Herero-seun maak vir hulle die hek oop en Simon laai sonder ’n verdere woord haar bagasie op die groot stoep af en ry agterom die huis met die bakkie.
Christa trek haar asem diep in. Sy klop aan die groot houtdeur en luister hoe die geluid van die koperklingel deur die huis weergalm. Dit is eers wanneer sy ’n tweede keer klop dat die deur oopgaan. Simon se “stywenek Duitser” staan kiertsregop en korrek in die deur. Hy is die ekwivalent van ’n Engelse butler, met streepbroek, swart baadjie, stywe wit kraag en strikdas. Hy is ’n bejaarde man, seker al sestig of meer jare oud en dit lyk asof hy per ongeluk saam met die tafeldoeke en servette gestywe is.
Hy kyk haar stil en uit die hoogte aan sonder om ’n woord te sê. Christa weet nie of sy hom met die hand moet groet of nie. Sy besluit egter daarteen en trek haar skouers meer reguit.
“Goeiemôre! Ek is Christa van Graan, die nuwe onderwyseres,” sê sy, ook nou baie professioneel.
“Bitte.” Hy uiter die een woordjie met stywe lippe en kyk haar onbegrypend aan.
“Ag, genade tog!” mompel Christa vies. Dan kry sy skaam vir haarself as sy besef dat hy geen woord sal verstaan nie, en slaan liewer oor na Duits.
Hy staan opsy en maak die deur wyer oop. Christa buk om van die bagasie op te tel, maar hy keer haar. “Ek sal dit nou laat haal,” sê hy met ’n uitdrukkinglose gesig.
Christa weet sy gedra haar soos ’n agie, maar die bewondering lê oop en bloot op haar gesig as sy stadig in die rondte draai om alles in te neem. Soveel weelde en luuksheid verwag ’n mens nie op ’n plaas nie, nie eens op ’n Von Leipsig se plaas nie. Alles, die houtvloere, die koperbakke en kristalornamente wat oral rondstaan, is skitterblink gepoleer en glinster in die son.
Ou Stywenek stap voor haar uit en af met ’n lang gang. In ’n korter gangetjie draai hy links en maak die tweede deur oop.
Christa probeer met mening om nie soos ’n kleuter aan alles te vat nie. Die kamer vertoon dieselfde luuksheid as die groot ingangsportaal. Die naaswit gordyne hang tot op die grond en raak liggies aan die liggroen wolmat, wat sag onder haar voete meegee en enige geluid demp. Oor die pragtige groot bed met blink geelkoperstyle is ’n naaswit deken en ’n stapel kussings wat wissel van lig- tot donkergroen. In die een hoek van die massiewe vertrek is ’n skryftafel van stinkhout en teen die oorkantste muur is ’n bank wat oorgetrek is met groen fluweel.
“Ek sal u ete hierheen stuur.” Stywenek stap waardig by die kamer uit en trek die deur sag agter hom toe.
’n Jong seun bring haar tasse en sy pak haar goedjies in die enorme hangkas uit, dankbaar vir iets om te doen.
’n Kloppie aan haar deur laat haar vinnig opstaan. Dit is weer Stywenek. Hierdie keer dra hy ’n skinkbord wat netjies gedek is vir tee. Hy sit dit op die lae tafeltjie neer en kom eers stadig regop voordat hy hom verwerdig om in haar rigting te kyk.
“Die baron sal u oor vyftien minute in die studeerkamer spreek.”
“Die baron?” Christa kyk geskok na hom. “Is hy dan hier?”
Stywenek kyk haar aan asof sy verstandelik vertraag is. “Ja, juffrou!” Hy klink taamlik sarkasties. “Hy woon hier …”
Christa voel benoud en druk haar hand op haar bors waar haar hart nou wild en angstig klop. “Goed … ek … ek sal gereed wees,” stotter sy. Haar keel is droog van skok.
“Ek sal u oor vyftien minute kom haal sodat ek u kan wys waar die studeerkamer is.” Christa is so ontsteld dat sy nie eens agterkom Stywenek maak weer die deur agter hom toe nie.
Stiptelik ’n kwartier later is daar ’n kloppie aan haar deur. Hulle stap met die lang donker gang af en Christa moet haarself streng vermaan om kalm te bly. Hy sal haar tog nooit herken nie! Hy het nie genoeg belanggestel om haar naam tot die volgende dag te onthou nie, probeer sy haarself troos.
Haar gedagtes gryp hier en los daar. Sy probeer alles onthou wat ou Oelofse haar vertel het. Hy het haar darem die aand stasie toe geneem. Hy was so oorstelp oor die eer wat sy skool te beurt geval het en het onophoudelik oor die baron gepraat. Die ou baron Von Leipsig is ’n paar jaar gelede oorlede en die jong baron het sy plek ingeneem. Adolf von Leipsig was dus die ongekroonde koning van die Von Leipsig-koninkryk.
Oelofse het haar vertel Adolf en Kurt is halfbroers. Adolf se ma is op ’n vroeë ouderdom dood en die ou baron Von Leipsig is toe weer getroud. Kurt se ma was egter ’n prima donna. Met haar talentvolle stem het sy die hele Europa aan haar voete gehad. Die baron het kort na hulle troue vir sy vrou ’n musiekskool op hulle gronde laat oprig. Daar het hulle seuns opgelei in sang en musiek. Die skooltjie was egter net vir besonder begaafde kinders en hulle is baie streng gekeur. Hierdie koor, bekend as die Abendruhe-seunskoor, het oral in Europa bekendheid verwerf.
Hierdie nuus het haar vir die eerste keer die afgelope twee dae geïnteresseerd na Oelofse laat luister. “Leef sy nog? Die sangeres?” het sy gevra en Jan Oelofse het geblom oor haar skielike belangstelling.
“Nee, sy is al ’n geruime tydjie dood. Haar seun was blykbaar so vyftien of sestien. Hy … dis nou die baron se broer, het ook daar skoolgegaan. Hy het, nes sy ma, ’n pragtige stem gehad. Na haar dood het die skool bly voortbestaan, selfs deur die oorlogsjare. Hulle het puik onderwysers gehad want geld is mos nie ’n probleem by die Von Leipsigs nie.”
Christa word hard tot die hede teruggeruk toe Stywenek voor ’n deur tot stilstand kom. Hy klop saggies en maak die deur versigtig oop. Christa word weer bewus van die Duitse presiesheid en dissipline en haar keel wil-wil toetrek.
Sy haal diep asem en voel soos ’n kind wat verbrou het. Sy moet haarself dwing om die een voet voor die ander te sit en die kamer binne te gaan. Sy lig haar kop op. Hý is die een wat verleë is, nie sy nie, gryp sy na ’n strooihalm. As hy haar terugstuur, het sy darem ’n verskoning …
Daar is net ’n paar ekstra lyne om sy mondhoeke as toe sy hom die laaste keer gesien het. Die gesig lyk nog steeds of dit uit klip gekap is en sy oë is nog net so koud en veroordelend.
“Sit, juffrou! …