Liefde per dosyn. Sarah du Pisanie
bekends aan haar. Hy delf egter nie dieper op hierdie gedagte nie, kyk haar net opsommend aan asof hy haar weeg vir die pos en wil-wil te lig vind.
Christa sluk aan die droogheid in haar keel. ’n Vreemde seer gedagte flits deur haar koorsige verstand as sy besef dat hy haar nie herken nie. Daardie aand het hoegenaamd geen indruk op hom gemaak nie en tog het dit so diep in haar menswees ingevreet dat dit voel soos permanente skade.
“Juffrou, u weet natuurlik dat ons liewer ’n mansmens wou gehad het. Dit is net seuns wat hier onderrig word. Meneer Oelofse verseker my egter dat u die enigste persoon in hierdie land is wat kwalifiseer.” Sy stem is neerhalend, asof hy nie veel dink van hierdie land se potensiaal nie.
Christa se ken wip ’n aks. Genadiglik voel sy hoe senuweeagtigheid plek maak vir verergdheid en frustrasie.
Adolf von Leipsig merk niks op nie en gaan koud en onpersoonlik voort. “Ek wil dit baie duidelik stel: sodra ons ’n manspersoon kry om oor te neem sal u dienste nie meer nodig wees nie.” Hy tik met sy pen op die tafel en sy kan die ongeduld in sy stem hoor. “Hierdie is dus ’n noodreëling.”
Ja, dink Christa vererg. Julle kan die deuntjie speel en ons moet dans al is dit ook hoe vals. Sy kry lekker as sy besef dat hy in hierdie ylbevolkte land sal moet vat wat hy kry. Hy is darem al lank genoeg hier om te weet dat jy nie die hemel met kaal hande kan skeur nie.
Adolf kyk vinnig op en sien die flits van minagting in haar oë, en dan skuif die gordyn stadig weg. Hy sluk aan die verbasing wat in hom opstoot toe hy besef wie dit is wat hier voor hom sit. Sou sy werklik so dikvellig wees? Of … of het sy gedink dat dit dalk Kurt is wat hier op die plaas is …? wonder hy geskok.
Hy sien hoe sy vinnig afkyk. ’n Oomblik lank is hy van stryk gebring en moet hy hom terugdwing na die hede toe.
“Daar is tien seuns wat onderrig moet ontvang. Die oudste een is sestien jaar oud. Die ander wissel …” Hy praat en praat maar Christa neem min in. Sy sal môre alles op haar tyd uitsorteer.
“Van hul musiekagtergrond weet ek min. Alles sal egter op hulle lêers wees. Daar word slegs van jou verwag om hul musiek op standaard te hou … jy hoef nie meesters te kweek nie,” sê hy en Christa weet dat hy haar bekwaamheid sterk in twyfel trek.
Christa se bene is lam en bewerig as sy terugstap na haar kamer. Die woede en vernedering is weer so deel van haar soos destyds. Sy kalmeer haarself egter met die gedagte dat hy haar tog nooit sal herken nie. Hy onthou nie eens meer die voorval nie.
Teen sesuur is daar ’n klop aan haar deur en dit is weer ou Stywenek. “Ete word om sewe-uur in die eetkamer bedien.” Sy stem is koud en pas by sy vaalblou oë. Christa ril liggies. Hier sal ’n mens darem in jou spoor moet trap om nie te hard asem te haal nie, besluit sy grimmig.
Sy staan half verleë in die deur as die man haar stil op en af bekyk en sy mondhoeke effe minagtend aftrek. “Stiptelik! Die kinders se opvoeding vereis dissipline en stiptelikheid is een van die reëls.” Hy kyk haar uit die hoogte aan, asof hy verwag dat sy hom gaan weerspreek.
“Wel, slaan dood en sleep weg!” sê sy hardop in Afrikaans, welwetende dat hy nie ’n woord sal verstaan nie.
Hy draai om en sy manelpunte wip belangrik op en af as hy wegstap. “Herr …!” Christa roep hom terug. “Wat moet ek u noem?” vra sy en die onsekerheid slaan deur in haar stem.
“Bernard!” sê hy kortaf en stap vinnig weg.
Christa trek vir hom skewemond en steek haar tong vir hom uit, voordat sy haar kamerdeur toemaak.
’n Minuut of twee voor sewe stap sy af eetkamer toe. Sy maak al die deure oop om te kyk of dit die eetkamer is en dis eers ná sewe dat sy by die regte deur instap.
Die groot vertrek word oorheers deur ’n enorme tafel. Op hierdie oomblik voel dit vir haar soos ’n see van seunsgesigte wat haar aanstaar. Aan die kop van hierdie ellelange tafel sit baron Adolf von Leipsig, adellik en arrogant.
Hy kyk haar afkeurend aan. “Ons wag net vir u, Fräulein! Bernard het vir u gesê stiptelik sewe-uur! En dit beteken stiptelik!”
Die bloed kook in Christa se are. “As iemand net genoeg maniere gehad het om my te wys waar die eetkamer is, sou ek betyds gewees het,” sê sy met haar ken in die lug en gaan sit styf en regop op die stoel wat Bernard vir haar uittrek.
Die baron wag met groot ongeduld totdat sy plaasgeneem het en Bernard weer op sy pos teen die muur staan voordat hy praat.
“Dit is Fräulein Van Graan. Sy sal julle leerkrag wees totdat ons ’n man van Duitsland af kan kry. Sy is Duits ten volle magtig en julle sal julle onderrig in Duits ontvang. Sy sal ook julle musieklesse waarneem. Lesse begin soggens stiptelik om agtuur.” Adolf von Leipsig kyk direk na haar as hy die laaste sin uitblaf.
Christa wens sy kan opspring en kamer toe vlug. Sy is bereid om die res van haar lewe sonder kos te bly. Hierdie skare seunsgesigte wat elke beweging van haar dophou, ontsenu haar heeltemal.
Aan haar regterkant sit ’n lang blonde seun. Hy moet die oudste een van die lot wees, want volgens Adolf is hy sestien jaar oud. Die ander skat sy tussen agt en veertien jaar. Oorkant haar sit egter ’n kleintjie. Hy kan nie ouer as vier of vyf jaar wees nie.
Christa tel hulle onderlangs. Elf saam met die kleintjie. Dit kan net die arrogante baron Von Leipsig se kind wees. Sy wonder waar is sy vrou want hier is geen plek oop aan tafel nie.
Christa grinnik skaapagtig vir die see van gesigte, maar daar is geen reaksie van hulle kant af nie.
Adolf tik teen sy glas en indien moontlik, raak die stilte nog groter. Hulle buig hulle hoofde en hy rammel iets soos ’n gebed af.
Christa staar ongelowig na die militaristiese gedissiplineerdheid van die seuns. So iets het sy in al die jare wat sy skoolhou nog nooit gesien nie. Die arme goed!
Bernard knik liggies met sy kop en dan kom twee bediendes met skinkborde die eetkamer binne.
Al wat hoorbaar is, is die geskraap van eetgerei op porselein, en paniek stoot soos ’n vloedgolf in Christa op. Hoe op aarde gaan sy hierdie standaard van dissipline gehandhaaf kry?
Christa proe aan haar sop en haar oë soek na die soutpot. Dit is egter buite haar bereik en sy buig oor na die groot seun langs haar en vra saggies vir die sout.
Hy vat die potjie onskuldig vas en loer dan vinnig onderlangs na Adolf. Hy is egter besig met die kos op sy bord. So ongemerk moontlik lig die seun die soutpot oor Christa se bord sodat ’n wit straal sout in haar sop uitloop.
Christa staar hom sprakeloos aan en sy sien die ander se goedkeurende blikke.
Die seun se hand beweeg so suutjies, en voordat Christa mooi besef, staan die potjie langs haar bord.
Christa loer ook nou vinnig na Adolf, nes die seun vroeër. Hy kyk direk na haar en sy is genoodsaak om die soutpot te vat en nog sout in die alreeds salpetersop te gooi.
Sy wurg die nare sop af en verwens die groot blonde seun hier langs haar. Sy is reeds so honger!
Sy besef dat hierdie klomp stil gedissiplineerde seuns haar met alles tot hul beskikking gaan toets. Hulle wil sien of sy hulle by Adolf gaan verkla. En soos sy seuns ken, sal hulle nie ophou voordat hulle iets bewys het nie. As hulle maar kon weet dat sy vir die arrogante Adolf von Leipsig banger is as vir al die poetse wat hulle op haar kan bak, maak nie saak hoe gruwelik nie.
Die ete verloop stil en ordentlik en die seuns verlaat die vertrek amper geluidloos. Dit is eers wanneer hulle aan die onderpunt van die gang kom dat sy ’n sagte gemurmel van stemme hoor.
“Juffrou Van Graan …” Adolf praat hier skuins agter en sy wip van die skrik. “Kom asseblief na my studeerkamer. Daar is nog ’n paar sake wat ons moet bespreek.”
Christa knik en stap agter hom aan.
Hy druk die deur agter hulle toe en kyk haar fronsend op en af. Christa voel hoe die spanning in haar bou as sy besef dit is sy manier om haar minderwaardig te laat voel.
“Eerstens