Satyn Omnibus 6. Ettie Bierman
Die nuwe kapteins het seker ’n oriënteringskursus gedoen. Het jy hulle nie by die nabootser of in die kafeteria raakgeloop nie?”
“Nie met ’n oog gesien nie.”
“Die storie loop dat een ’n Suid-Afrikaner is. Is dit so?”
“Ja. Baie welkom om ons werklas te verlig. Ons manne vlieg maksimum ure. As ’n virus of iets uitbreek, sit ons met ’n krisis en IATA op ons nekke.”
“Wanneer begin die nuwe ouens?”
“Een van hulle het reeds begin. Een van die Zims.”
Arabel sluit Boetie se deur oop en skuif agter die stuurwiel in. “Hoe oud skat jy is hierdie Australiese Boertjie?” vra sy luiters.
“Dit hang af … Internasionale rederye het allerhande reëls en regulasies oor opleiding, vorige ondervinding, ensovoorts. Qantas veral is streng. As hy op 747-makro’s is, sou ek raai so middel-dertigs. Hoekom vra jy?”
Arabel staar voor haar uit. “Sommer …” Haar stem klink geforseerd. “Dis nie belangrik nie.”
“Moet ek die lys in jou posbus gooi?” vra Peet. Arabel kan nie onthou of sy ja of nee geantwoord het nie. Sy wuif ’n soentjie en trap die petrolpedaal. Boetie is oud maar nog lank nie koud nie, en hy het vyf dae ruskans gehad. Hy vuur op al sy silinders, spring uit sy spore weg en wys hakskene vir Peet se Toyota.
Arabel gooi haar pet langs haar op die passasiersitplek en laat die wind deur haar hare waai. Hopelik sal dit ook die spinnerakke en spoke wegwaai …
Dit sal seker nie help as sy haarself wysmaak dat Peet ook verkeerd gehoor het nie, of hoe?
Sy is nie lus om reguit huis toe te gaan nie. As sy alleen gebly het, was dit makliker. Maar haar suster ken haar te goed – Berna sal sien iets is verkeerd.
Sy was mal oor Henning. Haar man, Dave, ook. Die twee swaers was soos broers. En toe is sý die vark in die verhaal …
Dave, as prokureur, was meer diplomaties, maar haar ousus het haar openlik vir die egskeiding geblameer. “Sussie, kon jy nie maar die minste gewees het nie? Wat was so erg daaraan om ’n langnaweek in Margate prys te gee? As Henning in ’n lugskou moes vlieg, kon hy mos nie die res van die span in die steek laat nie. Dis goeie geld wat hy verdien het, en julle wás toe mos later Natal toe. ’n Hele week. Waaroor so vreeslik tekere gaan?”
“Dit was nie net die Margate-naweek nie,” het Arabel haarself verdedig. “Henning was nooit tuis nie. En as hy was, was hy moeg, of hy het geslaap, of heelaand geswot. Ons het soos twee kluisenaars geleef, aand ná aand in daardie aaklige woonstel vasgekluister. Ek het later gevoel as ek nog een minuut sit en TV kyk, gaan ek teen die mure uitklim. As ek nie daardie blompot deur die skerm gegooi het nie, was dit teen Henning se kop.”
“Ek sal my skaam as ek jy is. Jy was van kleins af bederf omdat jy die jongste is. Pa en Ma moes jou van die begin af kortgevat het. Henning ook. Jy het nie ’n lieflike man soos hy verdien nie.”
Arabel het saamgestem, maar toe was dit te laat. Henning was klaar weg. Sak en pak. Iewers in Australië, sonder taal of tyding, met net ’n posbusnommer.
“Natuurlik was hy moeg, hy het sy vingers deurgewerk om jou te bederf en al die rekeninge betaal te hou,” het Berna dit ingevryf. “Dis te verstane dat hy saans gestudeer het, hy moes sy instrukteurseksamen skryf. As jy gefrustreerd was, hoekom het jy nie ook geswot nie? Dis darem iets nuttigs en iets wat julle saam kon doen.”
“Ek het opgeskop om te gaan werk en te help geld verdien. Dink jy dit was vir my lekker om heeldag agter ’n kasregister te staan? Van agt tot ses, dag ná dag … Ou oom Gerber was ’n aaklige, vatterige ou man. Dit was deel van die stres.”
“Jy sou beter gevaar het as jy jou onderwysdiploma klaargemaak het en gaan skoolhou het.”
“Waarvan sou ons intussen geleef het?”
“Jy en Henning was so verlief, julle sou van koue water geleef het.”
Alles gehad en alles verloor. Deur haar vingers laat glip, dink Arabel verwese. Sy was te jonk om te waardeer wat sy het, om die verhouding te koester …
Dave het haar gewaarsku. “Bellie, jy is nog pure kind. ’n Huwelik is nie vir sissies nie. Dit kos harde werk, swaarkry en opofferings. Geniet jou vryheid en studentelewe, word eers ryper en kry lewenservaring, dan sal jy eendag ’n beter vrou vir jou man wees.”
Berna wou ook hê dat hulle wag. “Ek stem saam dat Henning Reynecke ’n vangs is. As ek tien jaar jonger was, het ek sélf vir hom geval,” het sy met ’n lag erken, dalk om haar hardekopsussie te paai. “Hy’s vreeslik sexy en sal enige meisie klokke laat hoor. Selfs ’n ou getroude vrou soos ek … Maar hy sal nie verdwyn nie, sussie. Raak verloof as julle wil, maar moenie halsoorkop trou nie. Leer mekaar eers beter ken. En gaan intussen met ander kêrels uit, sodat jy kan vergelyk en seker wees Henning is die regte man vir jou.”
“Ek ís seker,” het Arabel volgehou. “Daar sal nooit vir my ’n ander man wees nie. As ek met ander kêrels uitgaan, sal dit voel ek verneuk hom. Ek gaan met Henning trou al sneeu dit in Kaapstad. As julle my probeer keer, gaan ek net eenvoudig my tasse pak, deur die koshuisvenster klim en by hom intrek.”
“Waar gaan julle bly? Sy kwartiere by die lugmagbasis is baie beknop.”
“Dit maak nie saak nie. Saam met hom sal ek in ’n tentjie in Adderleystraat gelukkig wees.”
Haar ma het ook probeer, maar weens haar swak gesondheid het sy nie meer dieselfde gesag gehad nie. “Luister na Bernadette, Arabella, sy is die oudste, sy weet die beste,” het sy gemaan.
Pa was al een aan haar kant, al was dit vaag en verstrooid. “Los die kind,” het hy gepaai. “As sy en hierdie Hendrik-man hulle tent in die straat wil opslaan, los hulle. Ons het toeka ook mos jonk getrou, my soetlief, en kyk hoeveel goue jare het ons tweetjies deurlewe. En toe kry jy nog die fraaie ou hanslammetjie by …”
Pa het haar altyd sy “hanslam” genoem, tot haar ma se verleentheid.
“Láátlammetjie!” het sy hom telkens betig. “En dis Henning, nie Hendrik nie.”
Dit het nie gehelp nie, want haar pa is half doof. Hulle is in ’n aftree-oord in Parow, en sy kon nie by hulle gaan bly ná die egskeiding nie. Veral toe sy aanvaar is as lugwaardin, was Berna en Dave se groot huis met die tuinwoonstel in Kemptonpark die ideale oplossing.
Sy sal haar ma vanaand bel, neem Arabel haar voor. Op ’n Kaap-vlug loer sy gereeld by hulle in. Maar noudat sy senior waardin geword het, doen sy minder binnelandse vlugte. Sy kan gerus haar vrypas gebruik en ’n paar dae gaan kuier – vir hulle beskuit bak, kaste netjies orden, haar ma se hare sny en saam met haar pa gaan visvang.
Arabel het ook skuldgevoelens teenoor haar ousus. In die week wat sy vry is, help sy in die kombuis en met die twee seuns se huiswerk. Sy snoei die struike by die voordeur en skiet Berna vir Swanemeer by die Staatsteater, met ná die tyd ’n biefstuk en ’n lekker bottel rooiwyn.
“’n Ete in ’n regte restaurant!” sug Berna behaaglik toe hulle gaan sit. “Waaraan het ek dié bederf te danke?”
“Sommer maar,” antwoord Arabel. “Om dankie te sê. Jy was vir my ’n tweede ma en – al het dit nie altyd so gelyk nie – ek waardeer wat jy en Dave vir my doen.”
“Jy weet hoeveel jy vir ons saak maak, sussie. Ek is ’n regte ou moederhen wat soms te hard kloek en raas, maar dit goed bedoel. Die seuns is soos twee rubberballe – niks kry hulle onder nie. Maar ek is bekommerd oor jou.”
“Dis onnodig. Ek is piekfyn.”
“Is jy?” Berna kyk haar ondersoekend aan. “Jy was hierdie week so in jouself gekeer, amper weer soos vroeër. Wat makeer?”
“Dis die hitte,” skerm Arabel. “Ek en jou rose is ewe verlep.”
“Gaan Hongkong darem koeler wees?”
“Nee,