Tussen vriende. Derick van der Walt
Rodney.
Ma
Sy stuur die boodskap en gaan maak tee in die donker kombuis. Die straatlig aan die agterkant van die huis verlig dit genoeg sodat sy nie die lig hoef aan te skakel nie.
In die weerkaatsing in die kombuisvenster kyk sy na haar borste deur die dun nagrok.
* * *
Will draai by die Blue Crane-restaurant se parkeerterrein in en skakel die SUV af. Hy kyk in die kar se truspieëltjie. Dan heen en weer, bedag op elke beweging. Die motorwag staan nader en hy knik vir die man.
Hy steek ’n sigaret aan. Sit agteroor en blaas die rook by die oop venster uit. Hy dink aan Soekie wat vandag ’n lesing by ’n groot firma gee. Selfsugtige statistiek en die gesmag na die ware Jakob, of so iets. Iets oor mense se subjektiewe vertolking van statistiek en hoe hulle dit pasklaar maak vir selfsugtige doeleindes en eie gewin.
Hy dink dis wat sy gesê het. Hy voel skuldig omdat hy nie regtig geluister het nie. Hy voel skuldig omdat hy nou hier sit. Hy voel skuldig oor wat hy geword het. Opgewonde soos ’n seuntjie oor ’n avontuur. Sy is byna dertig jaar jonger as hy. Is dit op die ou end net dit? Opgewonde skuldgevoelens en ’n jeugdige gebeur in die broek?
Sy is laat. Hy vind dit aantreklik, dié jeugdige wanorde en die gesukkel om tyd en sperdatums belangrik te ag. Hy slaan gereeld namens haar vure hieroor dood by die kantoor.
Die wit Golfie ry by die parkeerterrein in en stop eenkant onder ’n boom. Sy klim uit. Sluit die kar en stap kop onderstebo, hande in die swart baadjie se sakke, met vinnige treetjies na die restaurant. Kyk nie rond nie. Die kort, donker hare staan in verskillende rigtings.
Hy glimlag oor die effense voortvarendheid en die erns wat nie hoort by iemand van haar ouderdom nie. Sý glimlag min. Miskien nou en dan, met spesiale geleenthede.
Hy rook tydsaam klaar. Klim uit en sluit die SUV, knik in die rigting van die motorwag.
By die restaurant se deur groet hy die kelner hoflik en beduie hy ken die pad. Hy klim geruisloos die paar trappies na die boonste dek en sien haar by die tafeltjie in die hoek sit. Turend by die venster uit, hande steeds in die baadjiesakke.
Hy vou sy hande om haar skraal skouers en soen haar op die voorkop. Sy kyk vinnig op, kyk dan vinnig weg. Sê niks.
Hy gaan sit oorkant haar en vat haar hande. Sy praat steeds nie, hou hom met die ernstige oë dop.
“Dis fine,” sê hy. “Jy moet relax. Daar’s mooi eendjies van alle soorte en kleure hier onder op die dam. Kom ek gaan wys jou.”
Sy huiwer, staan tog op toe hy opstaan.
Hulle stap die nou trappies af en loop tot op die verste punt van die houtdek langs die dam. Weerskante sit mense by tafeltjies en gesels oor borde kos, koppe intiem vooroor gebuig. Hy sien sy loer onderlangs heen en weer. Onrustig.
Hulle gaan staan buite sig om na die stil water te staar. “Kyk die babatjies!” sê sy skielik opgewonde. Sy beduie na die ma en die string eendjies wat verby hulle swem. Hy kyk nie daarna nie, hy kyk na háár.
“Kom ons gaan eet.” Hy sit sy arm om haar lyf.
Sy draai gehoorsaam om en hulle klim weer die trappies op na die dek waar daar nie ander mense is nie. Hulle bestel kos en eet in stilte. Hy wonder weer: Wat ís dit nou eintlik? Sy kon sy dogter gewees het.
Ná ’n glas wyn begin sy praatjies maak, en ná die tweede is daar selfs ’n glimlag. Hy kyk in verwondering na haar. Sy vertel van vriende en ervarings ver buite sy verwysingswêreld. Vra later die kelner om haar orige kos te verpak sodat sy dit huis toe kan neem.
Terwyl hulle weer die smal trappies na onder klim, gaan staan sy halfpad. Draai na hom en lê haar kop vir ’n oomblik op sy bors. Buite stap sy kop onderstebo na die Golfie, klim in en vertrek sonder om terug te kyk.
Hy haal ’n muntstuk uit sy beursie vir die gemoedelike motorwag. Volg die Golfie deur Groenkloof tot ’n blok of drie oos van die Menlyn-sentrum. Hy stop voor die swart hekke van die netjiese woonstelblok in Garsfontein.
Sy hou die afstandbeheer deur die Golfie se venster om vir hom oop te maak en hy parkeer op ’n besoekersparkeerplek. Toe hy uitklim, staan die Golfie reeds en afkoel op haar parkeerplek, B7, gemerk met outydse wit stensilletters.
Hy stap tydsaam na eenheid B7.
* * *
Om die pyn te verlig – dis wat Adriaan gewoonlik vir mense sê as hulle vra wat hy van sy werk geniet. En hy bedoel dit, al het dit die soort ding geword wat outomaties by sy mond uitpeul. Iets waaraan hy jare al nie meer dink nie, dit kom net uit. Soos wanneer jy vir iemand vra: “Hoe gaan dit?” Daar kleef nie meer betekenis aan die woorde nie.
Hy sit in sy spreekkamer en kou aan ’n toebroodjie terwyl hy die e-posse op sy rekenaar deurkyk.
Stephanie loer om die deur. “Jou agtuur is hier.”
Die pasiënt is onmoontlik. Sy kerm reeds en kyk met verskrikte oë na hom nog voor hy die spuitnaald uit die plastiekomhulsel kan haal. Om die pyn te verlig, sê hy vir homself.
Stefanie rol haar oë aan die ander kant van die stoel. Hulle ken al dié ritueel. Dis deel van die pakket – eerder die reël as die uitsondering. Die vrees vir die Stoel en die geluid van die boor, die reuke van narkosemiddels en stopsel. Die wit maskers wat die tandarts en sy assistent dra, die skerp lig in jou oë, die simpatieke gesigte vreesaanjaend vooroor gebuig en te naby aan joune.
“Dit gaan net ’n klein bietjie seer wees as ek jou mond doodspuit en dan gaan jy niks meer voel nie,” paai hy. “Ek moet net jou tand stop. Tjop-tjop, dan is als verby en die pyn is weg.” Hy glimlag, maar hy weet dit help nie.
Die vrou kreun benoud en knyp haar oë toe toe hy die spuitnaald nader bring.
“Groot oop nou.” Sy maak haar mond oop en hy druk die spuitnaald versigtig in haar wang. Sy krimp ineen.
Stefanie gesels oor die weer en ’n fliek wat sy gisteraand gesien het en die debat vanoggend op ’n inbelprogram op die radio oor onverskillige motoriste. Dis moontlik haar grootste bydrae tot die praktyk, al is sy ’n knap assistent. Sy sorg vir ’n rustigheid in die spreekkamer en dit kalmeer die pasiënte se senuwees.
“Ek stem saam oor strenger wetgewing,” speel hy saam, al weet hy daar was nie vanoggend so ’n gesprek op die radio nie. Hulle het hierdie een al ’n paar keer gebruik om ’n pieperige pasiënt tot bedaring te bring. Toe die gespanne lyf in die stoel voor hom verslap, weet hy dit het weer gewerk. Hy glimlag vir Stefanie.
Hy bestudeer die tande in die oop mond wat ’n lewe verklap. Hier kan jy niks wegsteek nie. Die rokers, die drinkers, dié met buitensporige eetgewoontes (en waarskynlik hoë cholesterol), die senuweelyers wat hulle tande kners. Alles sien jy hier. Elke dag. Die mensdom blootgelê in al sy broosheid en ellendes, die verdedigingsmeganismes, die ontsnaproetes. Dit alles lê hier, oop en bloot, in ’n gesperde mond waarin die spoeg opgedroog het, die laaste skanse daarmee heen.
So middeldertigs, skat hy hierdie een. Nie ’n roker of ’n drinker nie, maar die tande word gekners om wal te gooi teen die onheil van die lewe. Vele onheile vir haar, vermoed hy.
Die lyf op die stoel span weer soos ’n snaar toe die boor begin raas. Hy weet hy moet nou gou speel en klaarmaak. Kry die drama agter die rug. Daar is nog ’n span wat wag in die wagkamer.
Stefanie oorhandig die regte instrumente en mengsels sonder dat hy vra. ’n Span is hulle. Soos twee osse wat weet waar om te trek, só maak hulle om die wa anderkant die drif te kry. Om die pyn te verlig.
* * *
Phoebie kyk die ontbytprogram op televisie. Sy onthou vaagweg die knaap wat nou so lekker gesels. Hy’t ’n jaar of twee gelede in ’n melodrama gespeel, die koerante het oor die fliek geskryf. Was dit toe later op kykNET?
Of was dit nou die rooibostee-advertensie waarin sy die man gesien het? Die kuiltjies. Sy probeer die gesig plaas. Ja, dit was die fliek, en dalk die advertensie ook.