Louisa du Toit Omnibus 12. Louisa du Toit
nie.
Babs is inderdaad in meer as een opsig haar ma se kind. Magreeth is ’n ietwat onbeholpe mens, maar beminlik met die aanmatiging van ’n vertroetelde huisdier wie se attensies nooit verwerp sal word nie.
En so is Babs ook. Altyd die gewilder een, meer toeganklik as haar jonger suster. Brenda weet dat sy dikwels deur ander as “koel” ervaar word. En dis bedrieglik. So ’n soort mens het dit dikwels swaarder as die fladdertipe, omdat niemand vermoed watter verlange na warmte daar soms agter die skynbaar onbewoë uiterlike brand nie. Dis haar mening, en dit kan rasionalisering wees.
Maar sy wonder tog: Moet sy haar binneste duideliker aan Neels toon? Vind hy haar ook koel, en is dit die rede waarom hy so ten alle koste sy afstand bewaar? En kan sy nie anders as om aan Neels te dink nie? In die motor, heeltyd, was hy die onsigbare teenwoordige.
Sy dink verder aan haar ma en Babs. Dis eintlik ironies dat die twee so maklik bots. Te gou spat die vonke, maar net so gou is daar weer vrede. Hulle kan nie sonder warmte klaarkom nie, en verwerping sit sleg aan hulle. Hulle is te eenders, reken Tiny. “’n Mens vergewe nie maklik die openbaringe van sy spieëlbeeld nie.”
Magreeth kla op haar beurt dat, as jy met ’n regsman getroud is, jy nie die geringste kans het om ’n argument te wen nie. In ’n opsig is hulle teenoorgesteldes, maar hulle kry reg om dit te laat werk. Hy is die een wat die vaste struktuur verskaf, sy die wisselinge van atmosfeer. Meningsverskille is min en genadig.
En op sy “drie mooi meisies” is Tiny onvervals trots. Dis ’n stil geheimenis dat daar wel ’n seuntjie was, tussen die twee dogters, maar dat Magreeth hom in die helfte van die swangerskap verloor het. Vandaar die gaping in ouderdom tussen Babs en Brenda.
“Jy moenie dalk dink meneer Pressly kuier hier nie.” Babs moet haar stem effens bo die gesing van die ketel verhef.
“O nee, ek het dadelik aanvaar hy doen by al sy werknemers huisbesoek.” Brenda se oog vang dié van Pressly, wat tog ’n vonkeling verraai hoewel sy gesig ernstig bly.
“Werksake, soos sy gesê het,” beaam hy Babs se verwelkomingswoorde.
“Hy is buitendien getroud,” verklaar Babs ongevraag verder, “en dis nie my styl nie.”
Nie ons styl nie, stem Brenda swygend saam. Want Neels was immers tot onlangs ook getroud. Sy waag dit nie om weer na Pressly te kyk nie, ingeval hy hierdie keer ’n sprank van skuld vertoon. “Solank die tee trek, gaan ek hande was, Babs. Barbara,” verbeter sy ingeval dit van belang is. “Waar slaap ek?”
“Ons deel ’n kamer,” kom die ongeërgde antwoord. “Dit het ’n vorige eienaar behaag om die middelmuur weg te breek. Jy gee nie om nie?”
“Nie as ek sonder keuse is nie.” Dan, om te versag: “Ons het al gedeel, onthou.” Wanneer daar baie gaste was, of tydens strandvakansies.
Dis gelukkig ’n ruim kamer, waarvoor Babs reeds die rede verskaf het. Dis egter karig gemeubileer. Daar is geen stoel of tafeltjie nie, sodat sy haar goedjies neersit op die naaste enkelbed, skynbaar die ongebruikte een. Wat sou van al die meubels geword het? En die kunstighede wat Babs aangebring het? In bokse gepak? Tom sou glo heeltemal uit die stad verkas, sy werk kan hy immers oral doen. Hy sou na sy tuisomgewing teruggaan. Die huis verhuur, probeer verkoop. Hy het Babs skynbaar ’n kontantuitbetaling gegee, dalk ’n persoonlike lening daarvoor aangegaan. “Daar was so baie los skuldjies,” het Babs die feit dat sy en Tom bo hulle inkomste gelewe het, goedgepraat. Daar sou met ander woorde geen geld oorbly om te verdeel nie.
Brenda talm so lank moontlik in die badkamer wat ouerig, witterig en basies is. Sodoende hoef sy nie met Pressly met die twee s’e en een e te gesels nie. Sy onthou die ietwat geslote gesig, ten spyte van die ligte toon wat hy probeer aanslaan. Dalk was hy ook uiters verleë om hier aangetref te word, om nie te sê betrap nie.
Om net te gesels sonder dat jy werklik iets te sê het, is vir haar altyd moeilik. Daarom hou sy van kantoorwerk: Jy durf formeel wees. Jy hoef nie met kliënte, hetsy persoonlik of telefonies, te kuierluier nie. Neels doen dieselfde, hy klets nie onnodig met kliënte nie.
Hoe ’n man is en was Neels tuis? So het sy al gewonder. Hy was met ’n unieke vrou getroud. Die tragiese uiteinde van die redelike kort huwelik was, genadiglik vir hom, in die toekoms versteek.
Sedert sy na matriek by haar pa begin werk het, het sy Neels nooit familiêr benader nie. Niks sou hom hopelik kon laat raai hoe bewus sy van hom is nie. Dis net in haar gedagtes, het sy gedink.Verlief raak en onverlief raak. Nie dat die gedagte haar gehelp het nie.
Haar pa en ma het ’n brugjaar voorgestel. Oorsee. Rugsak, wat ook al. “Jaag julle my weg?” wou sy weet. “Ek kan my tyd beter bestee met ervaring by ’n ervare praktisyn soos raai-wie.”
“By die vlak kant inspring, hoekom?” het “raai-wie” geantwoord. “As jy nie lus is vir toer nie, gaan swot dan eers. Kom terug met jou formele opleiding, en article by ons. Word later vennoot. Rabie, Mostert en Rabie, hoe klink dit vir jou? Dalk is Neels al iewers in sy eie praktyk, dan is dit net Rabie en Rabie.”
“Het Babs julle nie al genoeg geld met haar swottery gekos nie?”
“Swot? Sy wou jol. Elke brief ’n nuwe kêrel. Vier jaar en niks om agter haar naam te skryf nie, kom sit hier in ’n munisipale kantoor.”
“Presies. En nou wil Pa my op dieselfde pad stuur?”
“Moenie draaie gooi nie. Ons praat hier van Babsie, nie van jou nie.”
“So, ek sal nie ook jol en kêrels hê nie? Is ek te oninteressant?”
“Sussa …” Net die enkele vermanende woord, en sy moes haar geskerm staak. “Jammer, Pa, en dankie, maar nie nou nie. Dalk later.”
Haar besluit was rotsvas. En so het sy daarna weekliks vyf dae in Neels Mostert se nabyheid verkeer. Sy het niks meer verlang nie as ’n geringe teken van hom dat hy ook van haar bewus is, al sou dit geen bestaansreg hê nie. Totdat hy alleenlopend geraak het. Toe, na die eerste erge routyd, het sy onbewus begin wag dat daar eindelik ’n geheime sein van sy kant af moet deurkom – maar tog ook so sterk daarteen gewaak, dat sy dit dalk nie eers sou opvang as dit wel kom nie.
Sy vrou was geen skoonheid nie. Effens grof gebou en met onreëlmatige gelaatstrekke, maar met ’n magnetiese geaardheid en vele talente wat sy oral in die samelewing aangewend het. ’n Wonderlike mens en terselfdertyd ’n soort vorstin, wat mooi kon sing en ook skilder en kunsnaaldwerk doen. Sy het hulle argitek-ontwerpte huis so stylvol ingerig dat ’n vrouetydskrif ’n glansartikel daaroor geplaas het. Van Lina Mostert en haar huis het letterlik almal op Dennedal geweet. Van haar gehou, van haar gepraat. Dit was die grootste begrafnis in Dennedal se geskiedenis toe sy te ruste gelê is.
En Neels het getreur. O, hy het. Daarvoor sal sy haar kop op ’n blok sit. Mens kan nie so lank so na aan iemand rondbeweeg sonder om agter te kom dat ’n swaar verdriet hom teister nie. Maar ’n halwe jaar het intussen verbygegaan, en sy kon agterkom hoe die swaar blinding van leed bietjie vir bietjie oopgetrek word om weer lig in te laat. Sy ingehoue, vinnige laggie kon weer in die kantoorruimte gehoor word.
Het hy dalk ’n geheime belangstelling iewers? Waar gaan hy naweke heen as sy huis donker staan? Want o ja, sy ry soms wel doelbewus daar verby, vanaf ’n vriendskaplike krymekaartjie of om brood en melk vir die huis te koop.
Hy het haar die afgelope tyd laat dink aan ’n welgeskape mannetjiesdier wat na ’n lang, aftakelende winterslaap behoedsaam sy kop op sy pote neerlê en die wêreld deurskou vir ’n prooi teen die nahonger. Of projekteer sy net? Wil sy graag voel soos die begeerde bokkie op die vlakte, wagtend om deur hom afgekeer, vasgekeer en verslind te word?
Belaglik. As ’n mannetjiesdier ’n prooi vaskeer, is dit immers om sy pens vol te kry. Sy moet haar kop skoon kry. Ophou om hom te romantiseer. Maar dis makliker gesê as gedaan.
As Neels iets by haar aanvat, wag sy op die rakelingse warmte van sy vingerpunte. As sy ’n brief of kontrak vir hom bring om te onderteken, laat hy die penpunt ’n wyle bo die stippellyn hang. Natuurlik is hy ’n