Louisa du Toit Omnibus 12. Louisa du Toit
te wees? Dit meng dan met die welbekende reuk van die kantoor: gebruikte leermeubels, houtolie, beleë wolmatte, regsboeke. Asof dié boeke ’n eie reuk het, anders as alle ander.
Daarby is daar die teisterende wete dat haar pa psigies skerp is, dat hy wéét wat in haar aangaan. Wil hy nie ’n gevoel aanmoedig wat sy dogter reeds beset het toe Neels Mostert nog getroud was nie? O, sy vind dit werklik swaar om jaar na jaar met so ’n emosionele wroeging in haar binneste rond te loop. Maar ’n mens kan aan alles gewoond raak, en so probeer sy haar gevoel vir Neels tot ’n gewoonte reduseer. Dis al manier om met dié soete leed saam te lewe, selfs troos daaruit te put. Dalk was haar pa verstandig om haar ’n rukkie weg te stuur. Sy kan perspektief kry … of die tyd kan ryp word. Daar is veel te sê vir die rypheid van tyd.
Alhoewel sy nie opsetlik probeer luister na wat haar suster en die besoeker gesels nie, kan Brenda nie anders as om te hoor nie. Die kamerdeur is halfpad oop en die huis is klein.
“Noudat sy ’n dag vroeg gekom het,” begin Babs, wat vir Brenda haar lippe oor die foutiewe feit laat saampers, “is dit dalk die oplossing vir jou probleem.”
“Ek het gekom omdat ek gehoop het jy sal self kan help. Iemand sal wel jou Kunsvlytstudente besig kan hou.”
“O so? Dan slaan jy dit nie hoog aan nie. Maar vra gerus my suster, ek lyk dalk bekwamer vir die kantoor as wat ek is. My pa het my probeer oplei, maar binne ’n week was alles in ’n warboel.” Babs lag heerlik oor die herinnering, wat nogal die presiese waarheid is.
“Sy kom nou net hier aan, ek durf tog nie …”
“Hoekom nie? Tydelik. Net tydelik, mos. Ek moet tog in die koers ry, en wat gaan sy heeldag hier met haarself aanvang? Ek sê, vra haar, vra is vry …”
“… en weier daarby,” voltooi Brenda waar sy in die middeldeur staan. “Wat is dit wat ek gevra moet word?” Dis wel nie moeilik om te raai nie: tydelike kantoorwerk by die Sentrum, dis wat Babs se woorde duidelik genoeg te kenne wou gee. En sy dink hulle, Babs veral, het aspris hard genoeg gepraat dat sy die aas moet vat.
Pressly lyk verleë. “Dis jou suster, mevrou Kilian hier, wat so opportunisties is.”
Noudat Brenda hom voluit aankyk, kan sy sien dat hy nie na ’n man sonder sorge lyk nie. Daar moet onderdrukte spanning wees, maar hy beheer dit. Hy ontstel haar op ’n manier wat sy nie kan verklaar nie. Sy dink aan Neels, bekend hoewel hy hom nie deur haar laat ken nie, op sy sagte sole wat so lank al dieselfde kantooroppervlak as sy bewandel. Verlange neem van haar besit.
Sy dink ook aan die bekendheid van haar gewese swaer, Tom Kilian. Hy was die enigste soort broer wat sy ooit geken het, in die lig van die een wat nooit die son aanskou het nie. Hierdie man is so uiters vreemd, en dit voel absurd om hom so vertroulik met Babs te sien verkeer. Mevrou Kilian of te nie, sy is seker dat hulle mekaar eintlik op die voornaam noem. Of geld dit al sy werknemers, die vroue veral? Is die “Sentrum” dalk niks anders as ’n private kring van vroulike aanhangers nie? Sy voel weerstand in haar groei, maar ook skuldgevoel oor sulke negatiewe gedagtes.
Babs moet dit aanvoel, want sy begin verduidelik: “Meneer Pressly het ’n probleem by die werk. Sy linkerhand, Elsa Heunis, is siek en sy regterhand, mevrou Clutie, se seun het gister ineengestort, hy is in Intensief. Sy het vanoggend net ’n vinnige draai by die werk gegooi.”
“Meneer Pressly kan seker sy eie woord doen,” kan Brenda dit nie weerhou nie. Sy dink verder: Dit kan nie te erg wees as hy hier rondsit nie.
“Natuurlik, juffrou Rabie. Ek het net nie gevoel dis jou probleem, of dat jy enigsins betrokke moet voel nie.”
“Daaroor kan ek seker self besluit.”
“Kom nou, Brenda, moet jy altyd teenkap? Ons praat hier van ’n volskaalse krisis. Alles in die kantoor draai om mevrou Clutie. As enigiemand ’n probleem het, word jy na haar toe gestuur.”
“En nou verwag jy ek moet onbesonne in so ’n vrou se plek stap?”
“Wel, ek moes al so dikwels luister na onse pa se gespog oor hoe knap jy is.”
“En wat van onse ma oor jou vermoë om iets kunstigs in die huis aan te vang? Dit het nou regtig niks met die saak te doen nie.”
“Sien jy, Hans? Ek kon jou vooraf sê.”
Ahaa. Hans. Voornaam, soos vermoed.
“Dis ook te goed om waar te wees dat jy sommer met jou aankoms sal uithelp.” Pressly lyk redelik bedruk.
“Of hoegenaamd sal uithelp,” vul Brenda aan. Tog ontwaak daar ’n stadige belangstelling, of hoogstens dan weetgierigheid. Hoe lyk die plek, hoe lyk die werk, sal sy dit kan bemeester? Sy hou van sulke soort uitdagings. Daar ontwikkel ook kommer oor die onbekende vrou met die krisis.
“Wat makeer die seun?” vra sy teen haar beterwete. Hoe meer jy weet, hoe dieper word jy ingesuig. “Is hy op skool?”
Dis Pressly wat antwoord. “Nee, middel-twintigs. Verloof. Hulle dog eers dis ’n hartaanval. Dadelik noodbehandeling. Suurstof en alles.” Om een of ander vreemde rede glip daar ’n skaduwee oor sy gesig. Dis egter so gou verby dat Brenda haar dit net sowel kon verbeel het.
“’n Pyp in elke sy om vog van sy longe te dreineer. Glo 800 ml net van die een long afgetap,” voeg Babs by. Die verbluffende feit pas haar neiging om effens te oordryf sodat die sentrum haar aandag kan prikkel. “Dis glo … wat het mevrou Clutie vanmôre gesê?” Babs loer om die kombuis se houtafskorting na Pressly. Sy kou steeds. Magreeth Rabie se eiertoebroodjies, waarby sy staan of val vir enige reis.
“Akute pankreatitis,” antwoord hy. As ’n mens verby die byna afgemete fermheid luister, het hy ’n welluidende stem.
“Hoe op aarde kry ’n mens so iets?” frons Brenda.
Hy haal sy skouers op. “Hulle beveg eers die septiese skok. Organe dreig om in te gee.”
“En nee, hy is nié ’n alkoholis nie, ingeval jy dit dink.” Weer Babs wat meedoen. Die teemaaksessie vat langer en lewer meer klanke op as wat nodig is.
“Nee, raai, ek het nie. Ek ken die mense van g’n Adam se kant af nie. Maar dit klink kommerwekkend.”
Eindelik sit Babs die skinkbord tussen hulle neer. Pressly het ’n halwe beweging gemaak om dit by haar oor te neem, maar sy het beduie hy moet bly sit. “Jy spring genoeg by die Sentrum. Wil jy ook ’n toebroodjie hê?”
“Nee dankie, ek sien tog jy wil nie graag afgee nie.”
“Heeltemal reg ook. Maar ek kan ’n ander een vir jou maak.”
Hy beduie steeds nee dankie, met ’n effense glimlag wat kepies langs sy mondhoeke kerwe. Dit versag sy formele aanslag.
Versigtig neem Brenda haar tee, bedag daarop dat Babs altyd daarin slaag om nattigheid in die piering te laat kom. Hans Pressly weet dit skynbaar nog nie, want hy mors onmiddellik ’n druppel op sy denim. Hy kyk gelate daarna, onseker of dit ’n nuwe probleem is wat sy aandag verdien.
Snaaks genoeg, stel dit Brenda gerus. Dit wys dat hy nie by Babs boer nie. “Dis meer kookwater as tee,” stel sy gerus. “In die piering, bedoel ek.” Omdat Babs geen poging aanwend om die skade te herstel nie, gaan sy kombuis toe.
Daar is ’n skaflike afdroogdoek, en sy maak die punt nat en bring dit terug. “Hierso,” bied sy aan. Sy weerstaan die versoeking om dit self te doen.
“Dis niks, regtig, maar dankie.” Sy kry die indruk dat hy nie aan sulke gunsies gewoond is nie. Hy word trouens doodstil terwyl hy die kolletjie wegvee. Die broekspyp span teen sy bobeen.
“Het jy gestort?” kom Babs nou eers tot ontwaking.
“Nee, Barbára, dit was reeds gestort.” Die naam glip maar weer uit, dis altyd onweerstaanbaar.
Babs kyk hulpsoekend na Pressly. “Hoor jy nou? En dan stuur ons pa haar om my te kom bystaan. Sy hoef dit nie te sê nie, ek weet dit.”
“En