Сайланма әсәрләр. 4 томда. Том 3. Ахат Гаффар
алып киттеләр. Артларыннан куа чыктым да үз биямне төшереп калдырдым. Жәлләдем. (Күкне күрсәтеп.) Инде яңгырлар китүе ихтимал.
Нурзадә. Теге ата кош, ата кош нишләде соң?
Мөкатдәс эндәшмичә чыгып китә.
Аллаһияр (шашлык кабып карый). Пешкән. Эһе-һей!.. (Йосыфка.) Җебемә әле, теге шешәне чыгар да шашлыкка тамызгала.
Йосыф рюкзак алып килә. Стаканнар, коньяк шешәсе чыгара. Кепкасы белән күмер җилләтә-җилләтә, шашлыкка коньяк тамызгалый.
Шәмсия (уйчан). Пеште.
Нурзадә (кул болгый). Әһе-һей!.. Мөкатдәс абзый, пеште-еү!
Мөкатдәс керә.
Мөкатдәс. Атым авырып тора әле, оланнар. Буаз ул. Әллә сезне тартып килеп өзлеккәнме тагын?
Рахман. Арыгандыр. Өч чакрымнан сигез кешене тартып килеп карасын әле!
Йосыф. Әйдә, Мөкатдәс абзый, җитеш.
Аллаһияр. Нурзадәне тотканың өчен.
Нурзадә. Аның мине кочканы өчен. Бер яшьлектә, бер картлыкта ул!
Мөкатдәс. Берне генә дисәгез инде…
Нурзадә. Берне генә. Ә аннары… (Чегәннәрчә.) Эх раз, ещё раз, много, много, много раз!..
Зөлфирә. Теге кыр өсте яшеллеге белән урман сарылыгын мәңге онытмаска күреп каласы иде! Югыйсә хәтердә томан гына калачак!
Нурзадә. Бар нәрсәдән томан гына кала. Томан гына. Хәтта кешеләрдән дә.
Йосыф (Рахманга). Баш нәрсәгәме? Мин аның белән бүген шашлык ашыйм. (Шашлык чәйни, коньяк бүлә.)
Аллаһияр. Күз бәйләш уенын иң оригиналь тәмамлаган Нурзадә белән безне шушы сахрага алып килгән хуҗабыз Мөкатдәс абзый исәнлеге өчен!
Шәмсия рюкзактан бер стакан ала, аңа коньяк салып куя.
(Үзләрен санап). Без сигез генә ич. Бу стакан кемгә тагын?
Нурзадә. Кем дә булса киләсеме әллә? Берәр көтелмәгән кунакмы?
Шәмсия. Көтелмәгән. Ел буе инде ул томан аша безнең хәтерләребезгә ишек кага. Ләкин беребезнең дә аны үз күңеле түренә үткәрәсе килми. Без һәммәбез дә базда утырабыз шикелле. (Барысына да күз йөртеп чыга.) Рафаэль өчен! Аның рухы истәлегенә!.. (Эчеп куя.)
Нурзадә. Рафаэль!.. Әх, егетләр! Шундый ярата идем мин аны! Әгәр сезнең берәрегезгә шундый ярату насыйп булсамы?! Кире какмагыз. Зинһар өчен, Рафаэль сымак кире какмагыз! Авырлыгы безгә караганда да яманрак булып үзегезгә төшәчәк. Үзегезгә! Мин моны бик яхшы беләм, ышаныгыз!
Шәмсия. Кадерле дусларым! Мин сезнең янга ял итәр өчен генә дип килеп чыкмадым бит… Әйе, әйе, Аллаһияр! Кадерле ирем минем! Мин бу юлы хәтта синең яныңа дип тә килмәдем… Мин Рафаэльне онытмадыгыз микән дип килдем.
Бер-берсенә карашып куялар. Нурзадә артка чигенә. Тынлык урнаша.
Рахман. Ә кемдер былтыргы көздән бирле базда утыра. Төнлә кинәт салкынайтып, сезнең паромыгыз елга уртасында бозга катып калганнан бирле.
Һәммәсе тагын бер-берсенә карашып ала.
Шәмсия. Син каян беләсең, егет? Син тагы нәрсә белә- сең?
Рахман. Барысын да. Сез белгәннең һәм белмәгәннең, шуңа өстәп, сез белергә теләмәгәннең барысын да беләм.
Нурзадә (күккә карап). Кояш сүнде. Болыт… Яңгыр яумаса ярый.
Рахман. Үлеменә