Сад Замкнёных Гор (зборнік). Серж Мінскевіч
я ня ўбачыў ніводнага, апрача вас, чалавека, – прамовіў я спакойна, – і нават жытла не відаць.
Ён моўчкі раскідаў кіем вуглі, дастаў бульбіны і паказаў поглядам, каб я частаваўся.
– А далей няма яшчэ аднаго саду ці лесу? – спытаў я, падкідваючы на далоні гарачы плод.
– Няма.
– А вы былі там, за гарамі? – я паказаў у той бок, куды сядала сонца.
– Тут навокал горы.
– Але ж за імі павінна быць зямля.
– За імі жалеза-каменная пустэльня з дробным пылком.
– І так да самага далягляду?
– Так па ўсёй плянэце. Сад – аазіс на дне вялікага кратэра. Вакол – непраходныя горы… Гэта Сад Замкнёных Гор…
– Чаму тут Сад ёсьць, а там нічога няма? – даймаў я «садавіка».
– Табе не зразумець…
– Я шмат чаго ведаю пра Сусьвет! – ганарліва прамовіў я.
Мужчына паблажліва зірнуў на мяне:
– Даўно, у дагістарычную эпоху, гіганцкае касьмічнае цела прабіла жалеза-каменную кару плянэты. Яго рэчыва перамяшалася з больш мяккімі ніжнімі слаямі, што і дазволіла нашым продкам пасадзіць тут Сад.
– А самі яны спусьціліся пад зямлю?
– Правільна.
– А адкуль вы гэта ведаеце?
– Нашыя старэйшыны апавядалі.
– А магу я зь імі пагаварыць?
– Можаш… Толькі заўтра. Сонца сядае. Будзе ноч.
Насамрэч надыходзіла Ноч – а ня штучнае зацямненьне, якім кіруе Аўтаматычная Станцыя Часу!
– А вашы старэйшыны не казалі, адкуль прыйшлі нашыя продкі?
– Яны прыйшлі з зораў.
Хутка цямнела. На целе неба, паўсюль-паўсюль, высыпалі срэбныя радзімкі.
Я заварожана сачыў за ніколі ня бачаным чарадзействам.
На чорным тле нябеснага купала паступова праявіўся Белы Шлях. Цяпер я выразна разумеў, што той запаветны Шлях, па якім я павінен ісьці, – гэта і ёсьць Зорны Белы Шлях. «Дзіўнае, няўрымсьлівае жыцьцё чалавека. За адным пройдзеным Шляхам заўсёды паўстае наступны», – падумаў я.
Раншай заўважыў, як я гляджу на неба.
– Нашыя продкі называлі яго «Млечны Шлях».
Мяне ўразіла і ўзрушыла такая паэтычная і трапная назва.
Як мы п’ём малако сваёй маці, каб узмацнець, падняцца з падлогі, так і нашая душа мусіць піць малако зор, каб падняцца зь зямлі да іх.
Я прагна ўглядаўся ў зоры, я наталяў сваю адвечную смагу душы. І як мне было шкада свайго народу і ўвесь чалавечы род, якому наканавана жыць у цесных змрочных сутарэньнях.
– Калі нашыя продкі прыйшлі з зораў, значыцца, там павінны быць іншыя сады ці землі, дзе можна тыя сады пасадзіць! – усклікнуў я. – Скажэце, а як нашыя продкі хадзілі па зорах?
– У іх былі спэцыяльныя вялікія караблі. Адзін такі карабель калісьці прыляцеў сюды.
– Значыць, можа прыляцець яшчэ карабель!
– Нашыя старэйшыны кажуць, што можа.
– Мне трэба абавязкова паразмаўляць зь імі.
Раншай пагасіў вогнішча, дастаў з торбы покрыва, раскінуў на траве і лёг на яго.
– Тут лета і зіма амаль аднолькавыя. Так што можна спаць на зямлі – ня зьмерзьнеш.
Перад