Smoleńsk 1632-1634. Dariusz Kupisz
i ziem ościennych, Warszawa 1924, s. 120–122.
12
S.F. Platonov, Očerki po istorii smuty v moskovskom gosudarstve XVI–XVII v, Moskva 1901, s. 54.
13
A. Possevino, Moscovia, przeł. A. Warkotsch, Warszawa 1988, s. 40.
14
V.V. Kostočkin, Starym smolenskim traktom, Moskva 1972, s. 138–142.
15
N. Felix, L. Tuzik, Brześć–Mińsk–Smoleńsk, Warszawa 1988, s. 75.
16
I. Orlovskij, Smolenskaja stĕna 1602–1902. Istoričeskij očerk smolenskoj kreposti v swjazi s istoriej Smolenska, Smolensk 1903, s. 27–28.
17
Ibidem, s. 29; W.P. Malcew, Borba…, s. 63–66; E. Razin, Historia sztuki wojennej, t. 3, Warszawa 1964, s. 152; Rewizja zamku smoleńskiego z 1654 r., w: Archeografičeskij sbornik dokumientov otnoščihsia k istorii sieviero-zapadnoj Rossii, t. 4, Wilno 1904, s. 1–5.
18
N. Feliks, L. Tuzik, Brześć…, s. 75–76.
19
I. Orlovskij, Smolenskaja stěna…, s. 30.
20
B. Ostrowski, Pospolite ruszenie szlachty smoleńskiej w XVII wieku, „Acta Baltico-Slavica”, t. 13, 1980, s. 170; W. Lipiński, Wojna…, s. 63.
21
W.P. Malcev, Borba…, s. 236; I. Orlovskij, Kratkaja geografia…, s. 131.
22
T. Długosz, Dzieje diecezji smoleńskiej, Lwów 1937, s. 52. Spis przeprowadzony w 1780 r. wykazał tu 3000 domów i 11 000 mieszkańców, por. I. Orlovskij, Kratkaja geografia…, s. 131.
23
T. Długosz, Dzieje…, s. 53–54.
24
V.V. Kostočkin, Starym…, s.117.
25
Polock, Istoriczeskij očerk, Minsk 1987, s. 43–44.
26
J. Natanson-Leski, Dzieje granicy wschodniej Rzeczypospolitej, cz. 1, Lwów–Warszawa 1922, s. 88–109; T. Korzon, Dzieje…, t. 1, s. 248–258.
27
E. Razin, Historia…, s. 153–154.
28
J. Byliński, W. Kaczorowski, Smoleńsk 1609–1611. Szkic z dziejów nadgranicznej twierdzy, Opole 2012, s. 135.
29
1
E. Kotłubaj,
2
M. Nagielski,
3
E.D. Staševskij,
4
A.V. Malov;
5
M. Bauer,
6
Odbitki z 16 klisz znajdują się m.in. w Muzeum Narodowym w Poznaniu, a opis planu przetłumaczony z łaciny na j. rosyjski wyd. A. Danilovskij,
7
[J. Moskorzewski],
8
M. Nagielski,
9
Wykorzystano m.in. diariusze znajdujące się w: Bibliotece Polskiej Akademii Nauk w Kórniku [dalej BK], rkps 201, k. 405v–421, 430–436; Bibliotece Czartoryskich w Krakowie [dalej BCzart.], rkps 1320, k. 197v – 242v (odpis tegoż Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich [dalej BOssol.], rkps 188/II, k. 417v – 433); Bibliotece PAU–PAN w Krakowie [dalej BPAU–PAN Kraków], rkps 1062, k. 67v – 77 (wydane fragmenty