DSPKS, knj. 7, odpowiedź Pašicia dołączono do dok. 155, s. 290.
176
Naczelnik Okręgu Naddrińskiego do Proticia, Šabac, „Ściśle tajne”, 14 czerwca 1914, DSPKS, knj. 7, dok. 198, s. 331.
177
Kapitan z 4. Oddziału Straży Granicznej do dowódcy 5. Obszaru Granicznego, 19 czerwca 1914; dowódca 5. Obszaru Granicznego do szefa Sztabu Generalnego, 19 czerwca 1914, DSPKS, knj. 7, oba dołączono do dok. 209, s. 343. Por. V. Dedijer, The Road to Sarajevo, op. cit., s. 390–391; M. Buha, ‘Mlada Bosna’…, op. cit., s. 178.
178
Pełny tekst w języku serbskim złożonego pod przysięgą zeznania Pašicia zob. M.Z. Živanović, Solunski proces hiljadu devetsto sedamnaeste. Prilog zaproucavanje politicke istorije Srbije od 1903. do 1918. god., Beograd 1955, s. 556–558. Por. D. MacKenzie, The ‘Black Hand’ on Trial…, op. cit., s. 46.
179
Wydział sprawozdawczości Królewskiego Sztabu Generalnego (Apis) do wydziału operacyjnego Sztabu Generalnego, 21 czerwca 1914 [w:] DSPKS, knj. 7, sv. 2, dok. 230, s. 364–365.
180
Pašić do Stepanovicia, Belgrad, 24 czerwca 1914 [w:] DSPKS, knj. 7, sv. 2, dok. 254, s. 391–392.
181
L. Albertini, The Origins…, vol. 2, op. cit., s. 99; D. Stanković, Nikola Pašić, saveznivi i stvaranje Jugoslavije, op. cit., s. 40.
182
Zob. Die Warnungen des serbischen Gesandten, „Neue Freie Presse”, 3 lipca 1914, s. 4.
183
‘Note de Abel Ferry’, 1 lipca 1914, DDF, 3-e Série, t. 10, dok. 466, s. 670–671.
184
Zeznanie Lešanina zob. L. Magrini, Il dramma di Seraievo…, op. cit., s. 115.
185
List Jovanovicia do „Neues Wiener Tageblatt”, no. 177, 28 czerwca 1924, cyt. za: L. Albertini, The Origins…, vol. 2, op. cit., s. 105; M. Bogičević, Le Procès de Salonique…, op. cit., s. 121–125; L. Magrini, Il dramma di Seraievo…, op. cit., s. 115–116; B. Fay, The Origins…, vol. 2, op. cit., s. 152–166.
186
J. Remak, Sarajevo…, op. cit., s. 75.
187
Ibidem, s. 74; L. Albertini, The Origins…, vol. 2, op. cit., s. 102.
188
V. Vučković, Unutrašnje krize…, op. cit., s.192.
189
D. Stanković, Nikola Pašić. Prilozi za biografiju, op. cit., s. 264.
190
M. Radusinović, Antanta i aneksiona kriza, op. cit., s. 18.
191
D. Stanković, Nikola Pašić, saveznivi i stvaranje Jugoslavije, op. cit., s. 30–32; A.N. Dragnich, Serbia, Nikola Pašić and Yugoslavia, op. cit., s. 106.
192
D. Stanković, Nikola Pašić, saveznivi i stvaranje Jugoslavije, op. cit., s. 36.
193
Ibidem, s. 41.
194
Na temat sposobu rozumienia przez Pašicia rosyjskiej polityki na Bałkanach zob. A. Szemjakin, Idieołogija Nikolie Paszicia…, op. cit., s. 28.
195
Cyt. za: W.D. Behschnitt, Nationalismus…, op. cit., s. 128.
196
Podsumowanie raportów serbskiego attaché wojskowego w Petersburgu zob. Protić do Pašicia, Belgrad, 12 czerwca 1914. Kolejne pełne ekscytacji raporty na temat gotowości bojowej Rosji można znaleźć w depeszach przesyłanych przez poselstwo serbskie w Petersburgu (Spalajković) do ministra spraw zagranicznych w Belgradzie, 13 czerwca 1914, DSPKS, knj. 7, dok. 185, 189, s. 317, 322.
197
M. Bogičević, Le Procès de Salonique…, op. cit., s. iii.
198
N. Stone, Constitutional Crises in Hungary, 1903–1906, „Slavonic and East European Review” 1967, vol. 45, s. 163–182; P.F. Sugar, An Underrated Event: The Hungarian Constitutional Crisis of 1905–1906, „East European Quarterly” (Boulder) 1981, vol. 15, no. 3, s. 281–306.
199
A. Murad, Franz Joseph and His Empire, New York 1978, s. 176; A.C. Janos, The Decline of Oligarchy: Bureaucratic and Mass Politics in the Age of Dualism (1867–1918) [w:] Revolution in Perspective: Essays on the Hungarian Soviet Republic of 1919, red. A.C. Janos, W.B. Slottman, Berkeley 1971, s. 1–60, tutaj s. 23–24.
200
Cyt. za: A. Sked, The Decline and Fall of the Habsburg Empire 1815–1918, New York 1991, s. 190.
201
S.R. Williamson, Austria-Hungary and the Origins of the First World War, Houndmills 1991, s. 24. Dane za 1880 rok zob. A. Sked, The Decline and Fall…, op. cit., s. 278–279.
202
A. Sked, The Decline and Fall…, op. cit., s. 210–211; A.C. Janos, The Decline of Oligarchy…, op. cit., s. 50–53.
203
B. Hamann, Hitlers Wien. Lehrjahre eines Diktators, München 1996, s. 170–174.
204
Pośród tych, którzy przyszli obserwować błazeństwa deputowanych, był młody tułacz Adolf Hitler. Często widywano go na galeriach dla zwiedzających w okresie od lutego 1908 roku do lata 1909 roku, kiedy obstrukcja parlamentarna Czechów osiągnęła swój punkt kulminacyjny. Później twierdził, że to doświadczenie „wyleczyło” go z młodzieńczego uwielbienia do systemu parlamentarnego. Por. Hitler, Mein Kampf, s. 100.
205
S. Beller, Francis Joseph, London 1996, s. 173; A.J. May, The Hapsburg Monarchy, 1867–1914, Cambridge, MA 1951, s. 440; C.A. Macartney, The House of Austria. The Later Phase, 1790–1918, Edinburgh 1978, s. 240; R.A. Kann, A History of the Habsburg Empire, 1526–1918, Berkeley 1977, s. 452–461; R. Okey, The Habsburg Monarchy, c. 1765–1918. From Enlightenment to Eclipse, London 2001, s. 356–360.
206
Interesująca uwaga dotycząca tego problemu zob. A.J. May, R.W. Seton-Watson and British Anti-Hapsburg Sentiment, „American Slavic and East European Review”, luty 1961, vol. 20, no. 1, s. 40–54.
207
Świetna, krótka analiza zob. L. Höbelt, Parliamentary Politics in a Multinational Setting: Late Imperial Austria, Minneapolis 1992. Szczegółowe przedstawienie jego argumentów zob. L. Höbelt, Parteien und Fraktionen im Cisleithanischen Reichsrat [w:] Die Habsburgermonarchie 1848–1918, Bd. VII/1, red. A. Wandruszka P. Urbanitsch, Wien 2000, s. 895–1006.
208
L. Katus, The Common Market of the Austro-Hungarian Monarchy [w:] The Austro-Hungarian Monarchy Revisisted, red. A. Gerö, New York 2009, s. 21–49, tutaj s. 41.
209
I. Deák, The Fall of Austria-Hungary: Peace, Stability,
