Ena Murray Omnibus 33. Ena Murray
ouers hier in Kaapstad weet vanaand nie waar hul kinders nou is nie – ewe min as wat die kinders weet waar hul ouers is. Status het ’n baie belangrike ding geword. Jy moet op die regte plekke en by die regte mense gesien word. Dis deesdae belangriker as die gesinslewe. Ons kinders betaal die prys vir ons snobisme.”
Die groepie weet dis waar: party uit eie ervaring, ander uit wat hulle gehoor het. Dis feite. Sommige ouers wat vanaand by een van die vele gesellighede in die stad is, dink hul dogter is werklik by haar vriendin se huis. Of hul seun doen sy skoolwerk by die huis. Of die kinders kyk na ’n videoprent. En die ouers dink hul onskuldige kinders – hulle is nog net elf, twaalf, dertien – kyk na ’n Walt Disney-prent of Tarzan. Min wetende dat wanneer hulle vanaand tuis kom, hul twaalfjarige dogter of dertienjarige seun hulle meer van seks sal kan vertel as wat hulle al van gedroom het. Hulle weet nie hul dogter se goeie vriendin is reeds ’n volbloed-prostituut nie, dat sy op hierdie aand hul mooi dogter in die nagklub in die oudste bedryf op aarde inlyf nie.
Hulle gee hul kinders alles. Maar die alles sluit nie liefde en aandag in nie. Daar is enkeles wat wel liefde en aandag ook kry – en dan moet die fout by die oordaad gesoek word. Want die een wat alles in die lewe het, is dikwels die ongelukkigste mens op aarde. So iemand leer nooit om die eenvoudige dinge van die lewe te waardeer nie.
“Dan dink jy die beginpunt van al hierdie ontaarding moet by die ouer en die ouerhuis gesoek word?” wil Elske reguit weet.
“Nee, nie altyd nie. In baie gevalle is die kind se afdwaling die gevolg van faktore buite sy beheer. Dit is kinders wat nooit ’n geleentheid gekry het om tot volwasse mense te ontwikkel nie, wat van geboorte af in die stryd om oorlewing gewikkel was. Ons kry daagliks met sulke produkte van verwaarlosing en kindermishandeling te doen. Hulle het nooit ’n kans gehad nie. Maar daar is ook die ander wat wel ’n goeie begin gehad het.”
“Soos Elise? Totdat haar ouers geskei is, het sy ’n goeie kans gehad. Maar haar ouers se egskeiding het alles verander.”
“Maar dit beteken nie noodwendig dat die ouers se gebreke Elise laat ontspoor het nie.”
“Hoekom sê jy so, Regina?”
Die ander meisie in die groep erken openhartig en eerlik: “Ek kom self uit ’n gebroke huis. My ouers is geskei toe ek nege was. Maar van albei kante het ek baie liefde ontvang. Miskien te veel, want die een by wie jy is, is altyd geneig om dinge oor die hoof te sien, toegeeflik te wees. En dis verkeerd, besef ek vandag. Ek besef ook dat ek hul liefde tot my eie voordeel uitgebuit het.”
“Dit was dus eintlik tot jou voordeel dat jou ouers geskei is? Dink jy so?”
“Nee. Dis tot geen kind se voordeel nie. Maar dis erger om in ’n huis vol spanning groot te word. Ek weet self nie wat die ergste is nie. Ek weet net dat ek die Here nie dankbaar genoeg kan wees vir my ouers nie, al het hulle geskei. Ek is vandag ’n kind van die Here, en ek hoop om ook eendag te trou en kinders te hê … ek weet nie of ek dalk dieselfde probleem sal hê nie. Ek glo daar is baie kinders van die Here wat liewer die pad na die skeihof verkies as om voortdurend in onenigheid te moet leef. Ek het twee godvresende ouers, en al is hulle nie bymekaar nie, dank ek die Here vir hulle.”
“Wat moet ek dan sê?” vra Elske stil. “Dis eers sedert ek straatwerk begin doen het, dat ek werklik besef het hoe goed God vir my was om my sulke ouers te gee. Mense wat in alle opsigte hul plig teenoor hul kinders nagekom het; hulle in ’n warm, huislike, gelukkige en godvresende atmosfeer laat grootword het. Ek dink nie kinders in sulke huise is altyd dankbaar genoeg daarvoor nie.”
“Dis soos jy sê, Elske. Behalwe die twee hoofoorsake van ons samelewing se ontaarding wat ek netnou genoem het, is daar ook ’n derde: ondankbare kinders.”
“Ondankbare kinders?”
“Ja. Party kinders ontvang al die kanse in die lewe maar is nooit werklik dankbaar daarvoor nie. Jy sal vannag kinders uit gegoede en godvresende huise in Kaapstad se nagklubs aantref. Dink maar aan Regina en Elise. Albei kom uit gebroke huise, met min of meer dieselfde agtergrond. Albei se ouers is geskei. Regina het nie die pad byster geraak nie. Sy is ’n kind van die Here, en dank Hom vir haar ouers. Elise gee egter haar ouers die skuld vir wat sy vandag is. Dis haar ouers se skuld dat sy op ’n Japannese skip sit. Dis haar ma se skuld dat sy snags begin rondloop het en ’n prostituut geword het. Ek sê nie aan die kant van die ouers is nie ook foute gemaak nie, maar was sy liewer dankbaar vir ’n paar jaar van huislike geluk en ’n moeder wat ná die egskeiding uitgespring en gaan werk het, was sy dalk nie vannag waar sy is nie.”
“Wat moes sy gedoen het?”
“Sy het self gesê haar ma was nog jonk. Sy moes nie so selfsugtig gewees het nie. Hoewel sy die teendeel sê, hou sy dit tog teen haar ma dat sy snags rondgeloop het. Sy kon haar ma egter ’n bietjie ontspanning gegun het en saans eerder haar skoolwerk gedoen het. As sy ’n dankbare kind was, sou sy nie in haar ma se afwesigheid uitgesluip en nagklubs besoek het nie. Talle kinders wat die spoor byster raak, kan met reg hul ouers die skuld gee. Net soveel kinders skuil agter hul ouers se menslike foute om hul eie te verberg. Hulle is nie bereid om te erken: Ek het baie geleenthede gehad en dit nie benut nie. My mislukte lewe lê voor my eie deur.”
Daardie nag kan Elske nie slaap nie. Die een oomblik is haar gedagtes by Elise. O, as die Here haar net sal help om hierdie een meisie tot ander insigte te bring! As sy Elise net kan oortuig dat niemand só vuil kan wees dat God se genade hom of haar nie kan skoon was nie; dat haar Skepper vir haar ’n nuwe lewe wil gee.
En dan dink sy weer aan Vegter; sien hom soos daardie eerste aand, met die stukkend geskopte gesig soos hy daardie nag van Trovato weggestap het … ’n eensame, verlate figuur. En dan sak sy maar weer op haar knieë neer, smeek sy: “Net nie verlaat deur God nie, Jesus! Bewaar hom – vir u koninkryk … en vir my!”
Want sy kan dit nie langer ontken nie. Vegter is baie spesiaal vir haar. Hy is anders as al die vorige gevalle. Hy het ’n dringende, persoonlike saak geword. Só dringend dat sy met oë vol trane pleit: “Asseblief, Jesus, hy is so belangrik vir my! Red hom, asseblief! Verlos hom van daardie boeie van sonde waarin hy vasgevang is!”
Toe is dit asof ’n stem terugpraat, haar met die grootste deernis en liefde reghelp: Hy is só belangrik vir jou, Elske? Vir jou wat hom maar nou die dag die eerste keer ontmoet het, sy naam gehoor het? Hoeveel belangriker, dink jy, is hy nie vir My nie – wat hom geskape het, hom van die moederskoot al by die naam ken? Het jy vergeet hy kan nooit vir jou belangriker wees as vir My nie? Elske, dit was tog Ek wat vir hom aan die kruis gesterf het.
Die volgende oggend kyk die ouer man Elske met ondersoekende oë aan. Die spore van ’n slapelose nag en ’n sieleworsteling lê op die jong gesiggie, en hy dink hy verstaan waarom. Hy wag tot die geleentheid hom voordoen om met haar te praat.
“Elske … kan ek miskien help? Het jy ’n probleem?”
Sy gaan sit, knik. “Ja, Pieter. Ek het nie ’n oog toegemaak nie.”
“Dit kan ek sien.”
“Ek is … vreeslik bekommerd.”
“Waaroor … of oor wie?”
“Dit is … Elise. Ons moet haar help.”
Hy neem ook plaas, glimlag met begrip en deernis. Hy glo dat sy haar die hawemeisie se lot diep aantrek, maar hy weet ook dat die jonge Elske hom nou ’n bietjie om die bos probeer lei. Eintlik mislei sy haarself, nie vir hóm nie.
“Om op ’n verkeerde manier bekommerd te wees, is sonde. Om ’n heilige kommer oor jou naaste te hê, is nie sonde nie.”
“Maar … maar, Pieter, ek het verlede nag so gebid! Ek is bang!”
“Bang? Jy het tog jou kommer aan God opgedra, het jy nie?”
“Ek het, maar … elkeen word nie gered nie, Pieter! Nie elke Elise en …”
“Vegter?” lê hy sy vinger op die seerplek.
Sy kyk hom ’n oomblik stil aan, knik dan weerloos. “Ja. Nie al die Vegters word gered nie.”
“Dit