Ena Murray Omnibus 34. Ena Murray
om jou sommer ’n vakansie op sy koste aan te bied. Dit sal hom seker goed ’n paar duisend uit die sak jaag.”
Erika frons skerp. “Hy mag so belangrik wees as wat hy wil en so stinkryk as wat kan kom, maar mal móét hy ook wees . . . en ek gaan kuier nie vir mal mense nie, dankie.”
“O, Erika!” Dit lyk of mev. Collins van skok en teleurstelling kan huil.
“Maar dit is so, mevrou. Of hy moet dink ék is mal,” en in haar enigheid voeg sy nog by: Wat ek hom ook nie juis kan verkwalik nie. ’n Vroumens wat aan ’n wildvreemdeling haar hele lewe so kon oopspalk, móét mal wees. Geen wonder hy dink sy sal sy aanbod sluk nie. Wel, meneer Hoe-se-naam, so mal is ek darem nog nie.
“Natuurlik droom ek nie eens daarvan om hierdie aanbod te aanvaar nie. ’n Mens bestee nie duisende rande sonder om iets in ruil te verwag nie. Ek is nou wel nog maar net twintig, maar ek is darem nie heeltemal onnosel nie.”
Mev. Collins kyk haar met groot oë aan. “Jy bedoel . . .?”
“Ja. Ek sê u, hy is ’n lawwe ou man wat sy kans gesien het om ’n jong meisietjie alleen op ’n eiland te kry. Net wat ek nou nodig het? Hmpff! Hy bedoel dis net wat hý nodig het. Hy moet maar nog ’n bottel in die see gooi. Hierdie vissie gaan nie aan die aas byt nie.”
Die ouer vrou se stem is die ene teleurstelling. “Ja, ek het nou nie só daaraan gedink nie. Dit het aanvanklik so opwindend, so romanties geklink . . .”
Erika lag grimmig. “Sulke dinge gebeur in storieboeke en in rolprente, nie met gewone mense nie, en ek is ’n baie, baie gewone mens. Die arme ou ding. Wonder wat het hy gedink gaan daar anderkant by hom aanland . . . mejuffrou Suid-Afrika? Moet ook maar bra verleë wees as hy voetstoots wil koop.”
Mev. Collins is verward. “Waarvan praat jy?”
“Dis waarop dit neerkom, mevrou. Hierdie ou man is eintlik besig om my te koop, of so dink hy altans, sonder dat hy eens die vaagste benul het hoe ek lyk. Ek kan ewe-goed skeel oë, bakbene en ’n glasoog hê, maar al waarin hy belangstel, is dat ek twintig is, en my seks is reg.”
“O, Erika, ek weet darem nie . . . Jy beskuldig dalk die man . . .”
“Ons sal sien. Ons sal sien.”
“Wat gaan jy doen?” wil mev. Collins nuuskierig weet.
“Doen? Niks.”
“Niks? Maar . . . hy sê uitdruklik in sy brief jy moet onmiddellik reageer sodat . . .”
“Sodat hy solank die hut van pale en palmtakke kan bou tussen die appelbloeisels en jasmyn,” borduur Erika nou oordrewe. “Laat hom maar bou. Hy kan vir hom ’n orangoetangwyfie in die bos gaan vang.”
Mev. Collins is bekommerd en ook baie teësinnig om af te sien van haar romantiese droompie wat sy om die brief geweef het. “Jy kan darem net daarop antwoord. Dis tog niks anders as goeie maniere nie. Wys dan maar sy aanbod vriendelik van die hand, as dit dan so moet wees. Maar om sommer net stil te bly ná so ’n aanbod . . . Nee, Erika, ek is seker jy is beter grootgemaak as dit.”
Erika kyk die vrou vas aan. “Ja, ek ken my maniere, mevrou Collins. Maar ek is nie daaraan gewoond om deur lawwe ou mans vanaf die ander kant van die aardbol lastig geval te word nie, daarom sal ek maar net swyg.”
“Maar, kind, wie sê vir jou . . .?” protesteer sy nog vir laas en Erika antwoord driftig:
“Niemand hoef my iets te sê nie. Instink vertel my hier is ’n slang in die gras, en dis ’n ou slang met baie slinkse planne. ’n Maer, ou slang wat lus voel vir ’n sagte, jong prooitjie en die vermetelheid het om te dink daardie sagte, jong prooitjie sal sommer binne-in sy bek in stap. Hy is baie laat!”
Daar is iets bitters in die jong stem, wat mev. Collins maar verder laat swyg en teleurgesteld na die kantoortjie laat wegdraai.
Sy weet nie dat Erika nou die tweede stadium bereik het nie. Die eerste stadium is verby, dié van trane en hartseer en die gevoel van verskriklike vernedering. Die tweede stadium vind Erika baie makliker hanteerbaar. Bitterheid. Hardheid. Hulle is almal eners, die mansgeslag, raas sy sonder gehoor voort toe sy haar kamer bereik. Almal uit een patroon gesny! Vals, almal bedrieërs! Japie staan op troue met haar, maar vry ’n ander vrou vir hom los. En nou hierdie ou man wat, met die lokaas van ’n vakansie op tropiese eilande, haar vir sy eie doeleindes daar wil kry. Mansmense! Sy is klaar met hulle! Voordat sy weer toelaat dat sy by een van daardie geslag betrek word, gaan koop sy liewer vir haar ’n pofadder en maak hom mak.
Natuurlik bereik die nuus van die brief uit die Comore mnr. Collins se ore, en sy nuuskierigheid ook maar geprikkel, mansmens of nie, steek hy sy vrou op om die brief by Erika te kry sodat hy dit ook kan lees.
“Hoekom?” wil Erika reguit weet en mev. Collins skram weg van ’n direkte antwoord:
“Ag, kind, dis sommer net interessant, dis al. En hy het gevra of hy die seël op die koevert vir sy seëlversameling kan kry, asseblief.”
“Hy kan die hele brief kry,” laat Erika hoor en haal dit uit die spieëltafel se laai waar sy dit ergerlik ingegooi het.
’n Rukkie later klop mnr. Collins egter self aan Erika se kamerdeur. Sy vrou het hom vooraf gewaarsku dat hierdie jong dame nie maklik tot ander oortuigings gebring sal word nie, maar hy voel tog verplig om ná die lees van die brief ’n paar sakies aan haar uit te wys. Die kind is jonk en voortvarend, en as gevolg daarvan het baie jong mense al wonderlike kanse in die lewe verbeur.
“Ek begryp dat jy die man nie vertrou nie, Erika. Dit is ’n buitengewone aanbod wat hy maak, ongewoon rojaal, en dit aan ’n wildvreemde meisietjie. ’n Mens kan skepties voel oor sy goeie bedoelinge. Maar het jy al daaraan gedink dit kan dalk net wees presies soos dit in die brief staan? Ek lei af dat jy heelwat van jouself in jou brief vertel het, nie waar nie?”
Sy kyk weg. “Ja. Maar . . . maar ek het nie gedink ek sal ooit ’n antwoord daarop kry nie, anders sou ek dit nooit gedoen het nie.” Sy vang haar onderlip vas. Deksels! Wat torring die mense so aan haar! “Ek wou maar net sommer ’n bietjie gesels met iemand . . .”
Daar is begrip in sy oë. Hy het ’n sterk vermoede wat dit is waarvan hierdie jong meisie ontslae wou raak teenoor iemand vir wie sy nie bang of skaam hoef te voel nie. Op ’n dag het hy ’n vreemde oproep met ’n vreemde versoek gekry. Die dubbelkamer wat vir ’n maand vir mnr. en mev. Basson bespreek was, is gekanselleer. Maar die versoek was daarby dat die bespreking na ’n enkelkamer verskuif word, en dat die deposito dan daarvoor sal wees, want ene mejuffrou Hough sal daarvan gebruik maak. Hy het die man tegemoetgekom en sy vermoedens is bevestig toe mej. Hough die dag by die hotel aankom. Die mnr. en mev. Basson se huweliksplanne het skeefgeloop en mej. Hough het maar op haar eie met vakansie gekom. Sy het gelyk soos hy verwag het ’n meisie sal lyk wat so te sê voor die kansel verlaat is. Gelukkig het die veertien dae hier al ’n groot verandering teweeggebring. Hy het natuurlik die storie nie vir sy vrou vertel nie. Ervaring het hom geleer dat sy liefs nie alles van sy sake hoef te weet nie, maar hy was bly om te sien dat sy vrou se lekker kos en die see en son die bedroë meisie goed gedoen het. Sy lyk vandag sommer al weer piekfyn en hy gun haar die kans om na die Comore toe te gaan.
“Daarmee skort niks nie, my kind. Ons het almal soms iemand nodig teenoor wie ons kan uitpraat, maar om altyd die regte persoon te kry, is soms ’n probleem. Miskien soek die skrywer van hierdie brief ook maar net iemand om mee te praat, en aangesien jy hom met die besonderhede oor jou lewe vertrou het, sien hy dalk in jou daardie mens.”
Erika kyk hom onseker aan. Dit was ook haar eerste gedagte toe sy die adres in die bottel gesien het: Dis iemand wat eensaam is, soos sy. Hoekom dan anders ’n bottel met ’n adres in die see gooi?
“Maar ek kan tog nie hierdie aanbod aanvaar nie, al is daar ook geen bybedoelings nie,” skerm sy. “Dis . . . onbehoorlik om sommer op die uitnodiging van ’n wildvreemde man na ’n onbekende eiland te gaan. Dit word net nie gedoen nie!”
Mnr. Collins glimlag. Hy begin weer hoop kry vir vandag se jeug.
“Ek