Ena Murray Omnibus 34. Ena Murray
van. Ons mors tyd. Dis nie die rede hoekom jy my ’n afjak gegee het nie. Ek voel ek is geregtig daarop om die ware rede te weet. Wat is dit?”
Sy begin al meer soos ’n ondankbare kind voel. En dis onsin! Sy trek haar asem diep in. Goed. Hier kom dit. Hy vra mos daarvoor.
“Meneer, hoekom nooi jy my na die Comore toe?”
“Hoekom nie?”
Die oë blits op die rustige seetoneel op die kalender. “Hoekom sal jy so iets vir ’n wildvreemdeling wil gee – ’n duur, gratis vakansie op die Comore?”
“Jou feite is nie korrek nie. Jy is nie ’n wildvreemdeling vir my nie. Ek ken jou. Ek weet alles van jou af, van jou kinderdae tot waar jy nou daar staan . . . of het jy vergeet?”
Sy wonder of haar knersing van tande selfs tot in die Comore gehoor kan word. “Dit is nog geen rede . . .”
“Alle rede, Erika. Ek was beïndruk deur jou eerste brief en het gehou van wat ek daarin gelees het, en omdat ek die geld het, het ek besluit om jou ’n vakansie op die Comore te gee.” Sonder spog, net ’n blote feit wat gestel word. “Is jy bang om die reis hierheen alleen aan te pak? Jy het nog nie tevore vliegtuig gery nie.”
“Hoe . . .?” Sy klap haar lippe toe. Natuurlik sal hy weet sy het nog nooit vliegtuig gery nie. Hy weet selfs dat sy hierdie vakansie vir die eerste keer die see met haar blote oog, soos sy dit in haar brief gestel het, gesien het.
“As dit die geval is, kan ek jou altyd kom haal. Dis nie ’n probleem nie.”
Nee, dis nie ’n probleem nie. Die probleem is behalwe dat hierdie man ryk is, blykbaar skatryk, hy op die koop toe nog mal is ook.
“Erika!”
Haar naam ontplof in haar ore en sy antwoord vinnig, bewus daarvan dat elke sekonde van ’n oorsese oproep ’n hele paar rand kos. Nie dat dit juis vir hierdie mal miljoenêr saak maak nie.
Sy sê vinnig: “U mag my ken, meneer . . . e . . . of dínk u ken my, maar ek ken u nie, weet niks van u af nie . . .”
“Kom dan Comore toe en stel dit reg.”
Weer stilte.
“Ek kan jou my stamboom stuur . . . vir sover ek dit kon naspeur,” voeg hy by en skielik is daar ’n geluidjie tussenin wat na ’n kortaf, geamuseerde laggie klink, maar sy het haar seker maar vergis, want toe hy weer praat, is sy stem duidelik ongeduldig. “As jy my nie nou die ware rede vir jou weiering verstrek nie, sal ek ’n ander plan moet maak. Ek kan self kom uitvind wat aangaan . . .”
Haar oë rek verskrik. “Hierheen kom?”
“Ja. Suid-Afrika is nie aan die ander kant van die aardbol nie. Ek kan ’n paar dae se wegbreek goed gebruik.”
Sy sluk en sweer hy kan dit hoor. “Meneer, hoe oud is jy?”
Die kort stilte is nou aan sý kant.
“Ek sien. Dís wat jou pla.”
Weer ’n kort stilte, en toe hy praat, klink sy stem openlik geamuseer en, vir haar, spottend: “Ek lok jou nie Comore toe met bybedoelings nie, Erika. Verre sy dit van my om ’n kind van twintig te misbruik.”
Sy voel sy kan in die aarde sink, maar terselfdertyd kan die boosaardigheid behoorlik uit haar losbars. Om haar skuldig en belaglik te laat voel! Dis hý wat so behoort te voel, nie sý nie!
“Mam’selle, as ek daardie soort man was, kan ek die nodige vir baie goedkoper op die Comore self kry. Ek hoef nie een ten duurste duisende kilometers ver in te voer nie.”
Hierdie keer tik daar beslis ’n sekonde of twee verby waarvoor hy sal moet betaal en waarvoor hy geen waarde sal kry nie. In hierdie twee sekondes dank Erika die gode dat daar nie, of nog nie, sulke goed soos beeldfone is nie. Sy weet sy is so rooi soos ’n kalkoen, en mev. Collins se belangstellende blik vertel haar dit ook.
“Ek . . . het dit . . . nie so . . . bedoel nie . . .” Sy voel sommer aan dat hy weet sy jok, net soos sý dit weet. Dis presies die slotsom waartoe sy gekom het en ook ewe wysgerig aan die Collinse uitgespel het.
“Wel, ek wil jou maar die versekering gee dat jy niks, hoegenaamd niks in daardie rigting te vrese het nie. Erika, wat wil jy met jou toekoms maak? Ná die vakansie teruggaan stad toe, vir die res van jou lewe treur oor ’n man wat nie een minuut van jou tyd werd was nie, elke aand na jou trourok staar en jou oë uithuil . . .?”
“Jy het geen reg om so met my te praat nie!” Die prentjie wat hy geskilder het, is so na aan die waarheid dat sy heftig protesteer: “Jy ken Japie van geen kant af nie en . . .”
“Japie. Is dit soos ’n mens daardie naam uitspreek . . .” Dit word met so ’n verdraaide aksent uitgespreek dat dit lagwekkend klink, en Erika voel hoe histerie in haar begin oplaai. Dié man gaan haar ook nog so mal hê soos hy, dink sy amper paniekerig.
“Dan gee jy nog vir hom om?”
“Nee, natuurlik nie. Ek bedoel . . . Dis net nie regverdig dat jy iemand oordeel vir wie jy van geen kant af ken nie, dis al.”
“Werklik?” Hy laat dit eers insink. “Dis gaaf, en jy is natuurlik heeltemal reg. ’n Mens oordeel nie iemand voordat jy hom nie ken nie. Maar jy het allerhande ongegronde gedagtes en idees oor my, Erika. Of is dit maar net ’n geval dat jy beplan om ’n verbitterde oujongnooi te word wat in die toekoms alle mans oor een kam gaan skeer?”
“Ag, gaan . . .” Dis mev. Collins se gehyg na asem wat haar haar sin laat kortknip.
Hy het natuurlik nie die halfuitgesproke Afrikaanse tussenwerpsel verstaan nie, en gaan kalm voort, kompleet nes ’n prokureur wat besig is om ’n testament te lees, dink sy.
“Feit bly, alle reëlings is klaar getref. Jou plek is reeds op die vliegtuig bespreek. Jy moet net jou kaartjie by die lughawe gaan afhaal. Dis klaar betaal, natuurlik. Daar is blykbaar ’n bus wat vanuit die middestad vervoer na die lughawe verskaf, verstaan ek. Weet jy waar die terminus is?”
“Ja.”
Ja, sy weet, maar . . .
“Ek wil ook graag jou kredietkaartbesonderhede hê, asseblief.”
“My . . . wat? Ek het nie so ’n ding nie!” Grote Griet, as die man regtig haar eerste brief gelees het, en tussen die reëls ook soos dit nou wil voorkom, behoort hy te weet dat sy nie ’n kredietkaart het nie. ’n Spaarrekening wel . . . Of nee, ook nie juis so dat ’n mens dit sal agterkom nie, nie nadat al die onnodige klere vir Die Wittebrood betaal is nie.
“Meneer . . . e . . . ek het nie geld nodig nie.”
Aan die ergerlike stemtoon is dit baie duidelik dat daar ’n frons op die onbekende gesig aan die oorkant is.
“Moet tog nie so liggeraak wees nie! Jy moet die regte klere kry vir hierdie klimaat . . .”
“Ek hét die regte klere.”
“Hoe weet jy?”
“Ek het dit nageslaan.”
“Dan het jy tog belanggestel.” Die stem klink tevrede en sy kan haarself skop. “Gaaf. Jy moet egter betyds malariatablette begin neem. Dis belangrik. En . . .”
“Meneer . . . e . . . ek het nog nie gesê ek sal kom nie,” keer sy die vloed van bevele wat hy sit en aframmel asof hy ’n lys voor hom het. “Ek . . .” Sy sien mev. Collins rek haar oë. “Ek moet nog daaroor slaap.”
“Slaap?”
“Ja. Dink. Ek het nog glad nie besluit . . .”
“Ek bel jou weer môremiddag hierdie tyd. Tot siens, Erika.”
Sy voel verspot met die gehoorbuis in die hand en plak dit vinnig neer. Hy het haar nie eens kans gegee om te wys sy het darem ook soms goeie maniere nie. Sit sommer die telefoon in haar oor neer. Natuurlik vererg . . . Dan praat hy van háár wat liggeraak is . . .
3