Tryna du Toit-omnibus 6. Tryna du Toit
en mevrou Steyn nooi haar om vir ’n naweek by hulle te kom kuier voor sy terug stad toe gaan.
“Ek sal graag kom,” belowe Lydia. “Sodra hulle my op Poortjie kan spaar.”
Sy stap terug na Frans en Mercia, wat reeds besig is om tee te drink. In antwoord op Mercia se nuuskierige blik vertel sy hulle kortliks van haar eerste ontmoeting met die Steyns.
“Dit was die langste en warmste dag wat ek nog ooit beleef het,” sê sy en haar oë vonkel as sy aan daardie halfvergete dag dink. “Ons was ses stuks saamgehok in ’n tweedeklaskompartement: twee woelige kleuters en hulle bekommerde ouma, ’n skooldogter op soek na avontuur; ’n stokkerige oujongnooi – so ’n regte ou suurknol – en ek, ’n selfbejammerende verpleegster, ook goed op pad om net so ’n ou suurknol te word. Wat ’n kombinasie, nè?”
“Dit klink vir my maar bra vervelig,” sê Mercia. “Ek dink dis aaklig om tweedeklas te ry.”
Frans glimlag effens: “Ek hoop dit sal in alle opsigte ’n lekkerder reis wees wanneer jy moet teruggaan.”
Sy kyk na hom en die blik in sy oë, half tergend, half spottend, laat haar verleë wegkyk.
“Ek was nie besig om myself te bejammer nie,” sê sy koel.
“Ek het dit nie vir ’n oomblik gedink nie,” antwoord hy ongestoord.
Hulle drink hulle tee verder in stilte, dan sê Frans aan Lydia: “Ek het dokter in die apteek raakgeloop. Hy wil graag hê jy moet na sy spreekkamer toe kom. Hy sê hy het nuwe pille gekry wat hy vir tant Bettie wil gee. Nou kom, as julle klaar is, moet ons gaan. Ek het nog heelwat om te doen.”
Toe hulle buite kom, bied Frans aan om haar gou na die dokter se spreekkamer toe te neem. Nadat sy belowe het om Mercia, wat nog inkopies wil doen, ’n rukkie later by een van die winkels te kry, is hulle daar weg.
“Kom jy nie saam in nie?” vra sy toe Frans voor die spreekkamer stilhou, maar hy skud sy kop.
“Ek sal moet roer om klaar te kry. Jy kan my maar later vertel wat dokter sê. Ek kry julle halfeen by die kafee.”
Die dokter was met ’n pasiënt besig en sy moes ’n paar minute wag. Die wagkamer is koel en rustig, en die effense geur van antiseptiese middels voer haar gedagtes dadelik terug na die hospitaal waar sy soveel jare gewerk het en waar sy Tertius leer ken en liefkry het. Sal sy ooit weer in ’n hospitaal of ’n dokter se spreekkamer kan kom sonder om aan Tertius de Lange te dink?
Sy kyk op toe sy haar naam hoor en sien die dokter in die deur van sy spreekkamer staan. Haastig staan sy op en gaan na hom toe.
Hy vra na tant Bettie, wat hy ’n paar dae tevore gesien het. Dan stap hy na ’n muurkassie toe en haal ’n bottel daaruit. Terwyl hy ’n klompie pille uittel, sê hy: “Ek is nie tevrede met haar vordering nie. Om die waarheid te sê, daar is die laaste ruk eerder agteruitgang as vordering. Ek wil graag dié pille probeer – dis iets nuuts en ek hoor dat hulle in sekere gevalle verbasende resultate lewer. Wanneer sy pyn het of rusteloos is, of baie moeg is, kan jy haar een pil gee, maar nie meer as drie of vier gedurende vier-en-twintig uur
nie.”
“En die inspuitings?”
“Die inspuitings hou jy vir noodgevalle – wanneer die pille nie help nie of wanneer ’n aanval dreig.”
Sy knik instemmend terwyl sy die dosie by hom neem. Dit is teleurstellende nuus dat tant Bettie nie haar vordering handhaaf nie, maar sy was dit tog te wagte.
“Dan is daar nog iets,” sê die dokter en sy stem klink ongewoon ernstig. “My vrou is al geruime tyd nie gesond nie en ek het belowe om haar vir ’n lekker lang vakansie see toe te neem. Ons hoop om oor twee weke te gaan.”
“Ek is jammer om dit te hoor,” sê Lydia stadig. “Ek bedoel dat mevrou Theron siek is. Maar ek is seker die vakansie sal u albei goed doen. “Sy kyk na hom en glimlag effens. “Ek weet net nie wat tant Bettie sal sê nie!”
“Gelukkig kan ek, wat tant Bettie betref, met ’n geruste gemoed weggaan. Ek laat haar in goeie hande.”
“’n Verpleegster is nie dieselfde as ’n dokter nie. Kom hier iemand in u plek?”
“Ek het ’n jong dokter gekry wat voorlopig vir drie maande kom. Ek oorweeg dit al lankal om ’n assistent te kry – ek word oud en die werk word meer in plaas van minder. As hy my geval en die werk en voorwaardes geval hom, dink ek dis nou die aangewese tyd om hulp te kry.”
“Ek hoop dokter hou van hom,” sê sy glimlaggend. “Ek dink dis lankal tyd dat u hulp kry. Maar ek hoop ons sien u weer voor u weggaan?”
“Natuurlik. Ek is nuuskierig om te weet wat die uitwerking van die pille is en sal oor ’n dag of twee self kom kyk hoe dit met tant Bettie gaan.” Hy stap saam met haar na buite en toe hy groet, sê hy: “Ek is bly om te sien jy lyk soveel beter. Die verandering het jou goed gedoen.”
“Poortjie is ’n wonderlike plaas,” sê sy saggies. “As my pasiënt ook net gesond wil word!”
Hy klop haar op die skouer.
“Hou maar moed. Groter wonders as dit het al gebeur. Pas haar net goed op – meer kan jy nie doen nie.”
Peinsend stap sy daar weg. Die Februarie-son brand op haar neer, en sy wens dat sy al terug op die plaas is. Sy voel skielik vreemd onrustig oor tant Bettie.
Dis nog vroeg en sy stap by ’n boekwinkel in om ’n paar boeke en tydskrifte te koop. Sy vertoef langer daar as wat sy beplan het en moet haar haas om Mercia betyds by die winkel te kry.
Mercia wag reeds vir haar, maar Sam is by haar en die twee is so druk in gesprek dat hulle haar nie sien voor sy by hulle is nie. Daar is ’n bekommerde uitdrukking op Sam se gesig en Lydia dink dat Mercia ’n bietjie ongemaklik lyk.
Toe Lydia by hulle kom, sê Mercia skouerophalend aan Sam: “Ek weet nie. Ek sal daaroor moet dink. Maar ek sê jou eerlik, ek hou nie daarvan nie.” Sy kyk op, sien Lydia en glimlag verlig: “A, hier is jy! Ek het begin wonder wat van jou geword het.”
Sam groet en gesels nog ’n paar oomblikke. Dan, nadat hy belowe het om die naweek weer te kom kuier, maak hy verskoning en stap weg.
“Ek is bly jy het gekom,” sê Mercia. “Ek het nie geweet wat om te doen nie.” Sy kyk vlugtig rond, dan neem sy Lydia aan die arm en fluister vertroulik: “Sam wil hê ek moet vir hom borg teken by die bank. Hy sê hy het dringend geld nodig en die bank sal dit vir hom gee as ek of Frans vir hom borg sal teken.”
“Frans het jou vanoggend gewaarsku om niks te teken nie,” herinner Lydia haar.
“Ek weet, maar ek is jammer vir Sam. Al erf hy nie vir Poortjie nie, sal hy seker ’n klomp geld van tant Bettie kry. Maar tensy ek of Frans teken, wil die bank hom nie nou ’n pennie gee nie.”
“As hy die geld so dringend nodig het, waarom vra hy nie vir tant Bettie nie?” sê Lydia koel.
“Dit sal hy nooit doen nie. Sam is reeds bang tant Bettie het iets teen hom. Om nou by haar oor geld te gaan lol, sal dinge net vererger.”
“Wel, dis jou saak,” sê Lydia. “Maar as ek jy was, sou ek niks doen sonder om Frans se raad te vra nie.”
“Ek sien nie waarom nie,” sê die meisie koppig. “Frans is maar net tant Bettie se bestuurder.”
Lydia antwoord nie. Sy het haar lankal voorgeneem om haar so min moontlik met die familie se sake te bemoei. As Mercia dink dat sy Frans se belangstelling sal aanwakker deur moedswillig te wees, moet sy gerus maar probeer.
Mercia was teen halfeen nog nie heeltemal klaar met haar inkopies nie, en met haar pakkies onder haar arm stap Lydia solank na die kafee waar hulle afgespreek het om Frans te ontmoet. Hy was egter nog nie daar nie, en op ’n skielike ingewing stap sy in om vir tant Susie ’n doos sjokolade te koop. Toe sy weer buite kom, bly dat sy op die laaste nippertjie onthou het om vir tant Susie ’n present te koop, hou