Tryna du Toit-omnibus 7. Tryna du Toit
4
Aan die begin van die jaar het Cathy haar intrek in die woonstel geneem. Tannie Blanche, wat die hele woonstelstorie ten strengste afgekeur het en geen kans laat verbygaan het om so te sê nie, het gereël dat sy voorlopig by tannie Mona gaan bly. Om onnodige spanning te vermy, het Cathy ingewillig. Maar gelukkig het tannie Mona kuiergaste verwag en sy was blykbaar verlig toe Cathy sê dat sy graag aan die einde van die week in die woonstel wil intrek.
Terwyl sy by tannie Mona was, het Cathy gereël dat die meubels wat sy en Wilna uitgesoek het – twee divans, twee stoele en ’n tafel – by die woonstel afgelewer word. Sy het ’n dag lank skoongemaak en uitgepak, die linnegordyne wat haar ma vir hulle gegee het opgehang, haar boeke uitgepak, en met trots na haar handewerk gekyk.
Die mooi geweefde divanoortreksels – nog deel van haar uitset – en helderkleurige kussings het gesellig gelyk. Die vertrek was nog ’n bietjie leeg, maar sodra Wilna kom, sal hulle probeer om op ’n vendusie een of twee gemaklike stoele, ’n boekrak en ’n paar los tafeltjies te koop. Die tafel en twee stoele het op die balkon gestaan, met ’n mooi helder geweefde tafeldoek wat Cathy by haar ma gebedel het. ’n Paar etse het teen die muur gehang en daar was ’n Leerdamvaas en ’n paar geraamde vakansiefoto’s op die kaggelrak. Buite het die son geskyn, die stukkie blou see het geskitter, en Cathy het gewens daar was iemand wat haar woonstel saam met haar kon bewonder.
Jos was terug en het haar twee aande vantevore by tannie Mona kom groet. Hy was egter besig en sou nie kon kom kuier nie. Jos het aan die einde van sy vakansie ’n ligte aanval van longontsteking gekry en moes ’n paar dae in die hospitaal in Salisbury deurbring. Hy het bleek en moeg gelyk en was nog maerder as gewoonlik, maar hy het Cathy se besorgdheid weggelag.
“Ek het lankal van die ou siektetjie vergeet! Moenie jou bekommer nie, julle sal nog lank met my opgeskeep sit.”
Hy het reeds met sy werk by die uitsaaikorporasie begin en bly voorlopig in ’n residensiële hotel in Seepunt. Hy was vol planne en reeds besig met voorbereidings vir ’n radiodrama. Hy is ook deeltyds aangestel as musiek- en dramaresensent by een van die plaaslike koerante en het intussen gewerk aan ’n reeks artikels oor sy onlangse reis deur Afrika.
Jos se geselskap was so stimulerend soos altyd en Cathy was bly om hom weer te sien. Soos gewoonlik het sy geesdrif haar ook aangevuur, en die vae onsekerheid van die afgelope weke het soos mis voor die son verdwyn. Die gerugte oor Jos kan dalk waar wees – niemand is volmaak nie – maar sy weier om te glo dat dit so ernstig is of dat dit enige bedreiging vir sy toekoms inhou.
Jos het haar genooi om die Sondag ’n ent saam met hom te gaan ry en sy het die uitnodiging gretig aanvaar. Sy wou graag meer hoor van sy vakansie en daar was baie dinge wat sy met hom wou bespreek.
Vir Andries het sy nog nie weer gesien nie, maar sy het dikwels aan hom gedink en gewonder hoe sy vriendskap met Annette vorder. Cathy kon goed verstaan dat Andries aangetrokke tot Annette voel, veral omdat hulle by die werk dikwels met mekaar in aanraking kom. Sy het egter gehoop dat dit – voorlopig altans – by vriendskap sal bly. Sy sal bly wees as Andries weer ’n meisie kry, maar hy hoef darem nie so haastig te wees nie. Dis nie reg nie en buitendien, voor sy vir Andries aan ’n ander meisie afstaan, wil sy eers heeltemal seker wees dat sy hom nie self wil hê nie!
Cathy het gaan bad, ’n wit moulose bloese en ’n wye swart linneromp met groot pienk blomme aangetrek en op die balkon gaan staan en droom terwyl sy kyk hoe die skemering oor die stad toesak. Sy het net gedink dat sy seker aanstaltes moet maak om met haar aandete te begin toe die voordeurklokkie lui. Verras hardloop sy deur toe en maak dit oop.
Dit is Andries wat voor die deur staan met ’n groot bos rooi angeliere in sy hand.
“Goeienaand,” glimlag hy. “Is dit te vroeg om besoekers te ontvang?”
“Andries!” Sy is so bly om hom te sien dat sy hom byna omhels. “Jy kom asof jy gestuur is. Is die blomme vir my? Dis pragtig, dankie – en net wat die woonstel kortkom. Maar kom in, dan kan jy self sien.”
Hy volg haar na binne en kyk stilswyend na die mooi, vrolike kamer, dan na die jong meisie wat met blomme in haar arms en sterre in haar oë langs hom staan.
“Wel, wat dink jy daarvan?” vra sy toe hy nie praat nie.
“Ek dink dit lyk baie mooi en gesellig,” sê hy sag. “Amper net so mooi soos die woonstel waarvan ons twee saam gedroom het.”
Sy draai vinnig na hom en die lig verdwyn uit haar gesig. Berouvol kyk sy na hom.
“Andries, ek is jammer, ek het nie bedoel . . .”
Hy glimlag. “Toe maar, ek was nie besig om jou te verwyt nie. Die gedagte het maar net by my opgekom.”
“Dis gaaf van jou om vir my te kom kuier,” sê sy skamerig. “Hoe het jy geweet waar ek is?”
“Jou tannie Mona het vir my gesê. Ek het haar gebel om te vra of jy al gekom het.”
Solank sy die blomme in die water sit, stap hy balkon toe om die wêreld van daar te bekyk. Toe sy terugkom in die woonkamer staan hy voor die kaggel met een van die foto’s in sy hand. Dis van hulle twee, glimlaggend en gelukkig, geneem in Mon Désir se tuin kort nadat hulle verloof geraak het.
“Ek het al vergeet van die foto,” sê hy. “Waarom het jy dit saamgebring?”
“Waarom nie?” vra sy. “Jy is mos nog my vriend, is jy nie?”
Hy kyk ’n lang oomblik na haar, dan sê hy onverwags: “Dis ’n baie mooi romp wat jy aanhet. Deel van jou uitset?”
Sy kyk onseker na hom, dan sien sy die glinstering in sy oë en glimlag verlig. “Maak dit saak of dit is?”
“Nie in die minste nie. Hoe lyk dit, het jy lus om vanaand saam met my te gaan eet? Of sal jy dit nie oor jou hart kry om nou hier weg te gaan nie?”
Sy lag. “Dankie, ek sal baie graag gaan. Ek het hard gewerk en is dood van die honger.”
Hy het haar na ’n stil restaurantjie geneem waar hulle heerlik geëet het. Daarna het hulle ’n entjie langs die see gaan ry en later het sy aangebied om vir hom koffie by die woonstel te maak. Hulle verhouding was gemaklik en soos in die ou dae het hulle gesels of sommer net stil langs mekaar gesit sonder om te praat.
“Hoe gaan dit met Annette?” vra sy vir hom toe hulle op die balkon sit, elkeen met ’n koppie koffie. “Sien jy haar dikwels?”
“Ek sien haar byna elke dag by die hospitaal.”
“En onoffisieel?” vra sy tergend.
“Af en toe,” sê hy lakonies. “Terloops, is Jos al terug?”
Sy vertel hom dat Jos siek was en van al sy bedrywighede en planne. Hy luister stil, sy oë op haar opgewekte gesig, dan sê hy stil: “Ek wil nie vir jou voorskryf of dinge vir jou bederf nie, en ek wil ook nie vir Jos probeer verkleineer nie, maar wat die man daardie aand met June se partytjie gesê het, is waar.”
Cathy se gesig verhard effens.
“Ek weet nie waarom julle almal so teen Jos is nie. Ek ken hom al byna twee jaar en het laas jaar baie van hom gesien. Daar was nooit – nie eens een keer nie – sprake van so iets gewees nie.”
“Almal wat hom ken, sal bly wees as hy homself regruk. En solank jy op jou hoede is . . .”
Sy kyk reguit na Andries.
“Is dit waarom Annette en Jos se verhouding doodgeloop het? Omdat sy nie vertroue in hom of ’n toekoms saam met hom gehad het nie?”
“Ek weet niks van Annette en Jos se sake nie, maar te oordeel aan die bietjie wat ek van hom weet, is hy iemand wat tot groot dinge in staat is – mits hy daardie swakheid van hom kan oorwin. As hy dit nie regkry nie, sal hy nie net homself nie, maar almal wat na aan hom is, in die grootste ellende dompel.” Sober vervolg hy: “Jy wou nie met my trou nie omdat ek en ons liefde vir mekaar tekort skiet aan die hoë ideale wat jy vir jouself gestel het. Hou daardie ideale altyd so hoog, en wees met niks