Tryna du Toit-omnibus 7. Tryna du Toit
ver gevorder het as hy Annette saambring.
Die meeste gaste was reeds daar toe Andries en Annette met ’n mandjie vrugte aangestap kom. Andries het ’n kortbroek en sportbaadjie aan en lyk glad nie moeg of oorwerk nie. Inteendeel, hy lyk jonk en aantreklik. Maar dit was na Andries se maat wat almal gekyk het. In ’n wit rok met ’n blou serp, die mooi blou oë blink en glimlaggend, het Annette soos ’n prentjie gelyk.
Andries stel haar voor en Annette ontdek ’n paar ou bekendes onder die gaste. Terwyl sy met hulle gesels, stap Andries reguit na Cathy toe wat besig is om koeldrank in te skink. Sy is bewus van die nuuskierige blikke wat op hulle gerig is en haar glimlag is kalm en onverstoord.
“Hallo, dokter De Wet. Dis gaaf om jou weer te sien. Vakansie gekry?”
“Ek moet môreaand weer terug wees. Ek behoort ongelukkig tot die werkende klas.”
“Ek tel die dae tot ek kan begin.”
“Wat makeer? Verveeld? Of mis jy my so ’n bietjie?”
Sy stem is lig en tergend, maar sy waag dit nie om na hom te kyk nie.
“My liewe Andries, ek het die laaste tyd so min van jou gesien dat ek al geleer het om sonder jou klaar te kom. Maar moenie dat ons nou weer daarmee begin nie.” Tergend vervolg sy: “Jy het altyd gesê jy hou nie van skoonheidskoning-inne nie, onder wie jy joolkoninginne ook ingesluit het. Van plan verander?”
Hy glimlag.
“Ek besef ek was bevooroordeeld. Maar ek het toe nog nie een ontdek wat intelligensie en gesonde verstand sowel as skoonheid besit nie.”
Cathy loer versigtig na hom. Die bruin oë is blink en tergend. Andries de Wet is vanaand in ’n buitengewoon goeie bui.
Hy neem vir hom en Annette elkeen ’n drankie en die res van die aand het hy nie weer naby haar gekom nie.
Hulle was besig om koffie te drink toe Annette langs Cathy op die bank kom sit.
“Andries sê vir my jy kom ook volgende jaar Kaap toe. Ek hoop jy sal gelukkig wees. Dis ’n lekker stad om in te woon en te werk.”
Cathy verseker haar dat sy baie uitsien daarna en seker is dat sy dit sal geniet. Hulle gesels hiervan en daarvan, dan sê Annette ongeërg: “June sê vir my dat jy van Jos gehoor het. Waar is hy nou?”
Cathy vertel haar van Jos en sy vriend se reis, en dat ook hy volgende jaar in Kaapstad sal wees.
“O,” sê Annette. “Ek het gewonder wat hy gaan doen.”
Daar is ’n fronsie tussen haar wenkbroue en Cathy kry die indruk dat sy ontsteld is. Of is dit maar net die flikkerende lig van die vuur wat daardie vreemde uitdrukking aan haar gesig gee? Annette vra wat Jos se onmiddellike planne is, en Cathy vertel haar wat sy weet. Annette luister belangstellend, haar gesig stil en onleesbaar.
Die jong man wat langs Cathy sit, draai skielik na hulle toe en sê: “Praat julle van Jos de Lange? Hy was ’n joernalis in Johannesburg, maar ek het later gehoor hy is daar weg.”
“Hy het verlede jaar terug Stellenbosch toe gekom om sy meestersgraad te doen,” sê Annette bondig. “Ken jy hom?”
“Ons kom oorspronklik van dieselfde dorp af, maar ek het hom jare laas gesien. Wat gaan hy nou doen?”
“Hy het baie planne,” sê Cathy. “Radiowerk, vryskutjoernalistiek, toneel – hy stel in al daardie rigtings belang.”
“’n Briljante ou,” sê die jong man. “As hy net kan wegbly van die bottel.”
Die aaklige woord tref Cathy soos ’n klap in die gesig. ’n Oomblik is sy heeltemal lamgeslaan, dan draai sy ontsteld na hom toe: “Ons praat seker nie van dieselfde man nie. Ek ken Jos goed – ek het die afgelope jaar baie met hom te doen gekry en dikwels saam met hom uitgegaan – en sover ek weet, drink hy glad nie. Nie eers ’n glas wyn nie.”
“Ek is bly om dit te hoor,” sê hy opreg. “Dis ’n tragiese swakheid en het al genoeg probleme vir hom veroorsaak. Dit was terloops die rede waarom hy sy werk in Johannesburg verloor het.”
“Ek is seker jy maak ’n fout,” sê Cathy trots. “Of dat dit alles maar net skinderpraatjies is.”
Hy haal sy skouers op.
“My ouers ken sy oom en tannie by wie hy grootgeword het, goed. Ek weet hoeveel hartseer dit al vir hulle veroorsaak het.”
Nou eers sien Cathy dat Andries en June ook bygekom het en staan en luister. Andries lyk ’n bietjie ontsteld en June se oë is soos pierings.
Cathy lig haar kop en sê koud: “Ek is seker dis net skinderstories. Maar al is dit waar, is dit tog nie nodig dat jy dit voor almal uitblaker nie. As Jos probeer om so ’n . . . so ’n swakheid te oorwin, sal almal wat regtig sy vriende is, hom help soveel hulle kan, eerder as om agter sy rug dinge van hom te sê wat hy nie kan weerspreek nie.”
Die jong man lyk ongelukkig en verleë.
“Ek is jammer. Ek het nie bedoel om jou te ontstel, of om Jos agter sy rug te beskinder nie. Ek sou dit nooit genoem het nie, maar dis so ’n ou kwaal – ek het gedink almal wat Jos ken, weet daarvan. Ek is bly dit gaan so goed met hom dat jy nie eens daarvan weet nie, en ek hoop hy sal dit volhou. Hy het baie talente en ons sal almal graag wil sien dat hy hulle kan gebruik.”
’n Ongemaklike stilte val tussen die groepie. Cathy is bewus van Andries se blik op haar, maar sy kyk nie na hom nie. Annette staan op. Haar mooi gesig is onleesbaar.
“Ek hoop jy sal ons verskoon, June, maar Andries wil graag nog ’n bietjie by sy ouers kuier.” Sy sit haar hand ’n oomblik liggies op Cathy se skouer: “Ek kom vir jou in jou woonstel kuier. Sommer gou.”
Toe hulle weg is, het Cathy alle belangstelling in die partytjie verloor. Sy het miserabel gevoel, maar beleefdheidshalwe het sy nog ’n rukkie saamgesels. Haar gedagtes was egter baie ver weg.
Is dit waar? dink sy. Was die gerugte dan nie bloot skinderpraatjies nie? Die vreemde jong man was baie oortuig van sy saak, en nóg Annette nóg Andries het hom probeer weerspreek. Weet almal behalwe sy?
En die stories oor Annette en Jos? Hoeveel waarheid steek in hulle? As al die dinge wat die jong man sê waar is, en as Jos probeer om homself te rehabiliteer, waarom het Annette dan haar rug op hom gedraai? As sy hom regtig liefhet, sal sy nie alles in haar vermoë doen om hom te help nie? As dit Andries was en sy het hom liefgehad . . . maar dié idee is so belaglik en ontstellend dat sy dit dadelik van haar afskud.
Halftwaalf staan sy op, sê nag en gaan kamer toe. Dis June se partytjie, en as haar gaste nie weet wanneer om huis toe te gaan nie, kan June hulle maar self onthaal.
Toe June ’n halfuur later saggies by die kamer inkom, maak sy of sy slaap.
“Slaap jy al?” fluister June hoopvol. Cathy lê roerloos, met toe oë. Sy weet June wil oor die partytjie gesels, en in die besonder oor Jos en Annette en Andries, en daarvoor sien sy nie vanaand kans nie. June het nog ’n keer probeer en toe ’n laai ’n paar keer onnodig hard toegestamp, steeds sonder enige reaksie van Cathy se kant af. Toe gee sy maar die saak gewonne, klim in die bed en sit die lig af.
Maar lank nadat June geslaap het, het Cathy nog wakker gelê. Sy het geluister na die diep dreuning van die see en gedink aan wat die vreemde jong man gesê het, en daar was diepe deernis in haar hart teenoor Jos, wat saam met sy groot talente ook ’n swakheid geërf het wat soveel hartseer kan bring.
Aan die ander kant, as hy dit kan oorkom – soos hy skynbaar reeds besig is om te doen – tot watter hoogtes kan hy nie uitstyg nie!
Van Jos het haar gedagtes na Annette en Andries gegaan, en sy het weer die onrus in Annette se oë gesien toe sy hoor dat Jos ook volgende jaar in die Kaap kom werk.
En Andries? Is hy regtig aangetrokke tot Annette? Ná al die jare wat sy alleenreg op Andries gehad het, het sy seker so ’n bietjie besitlik geraak, want sy is jaloers by die gedagte dat sy hom met ander meisies