Sarah du Pisanie Omnibus 7. Sarah du Pisanie
Sy voel nog seer oor die lelike aantygings wat Louis gemaak het die nag toe Daan Venter haar langs die pad gekry het. Dit is net ondenkbaar dat hy ooit aan so ’n onregverdige aantyging plek in sy gedagtes kon gee. Dit krap aan haar. Selfs sy vriendelikheid van die afgelope tyd kan nie die seerplek heeltemal genees nie.
Wat dink hy regtig van haar? Sou hy glo sy is ’n meisie met losse sedes wat wegvlug van ’n verlede af . . . ’n onaangename verlede . . . of wat?
Vandag is ’n heerlike dag. Alet beleef haar eerste dag van oosteweer.
In die vroeë oggendure het sy wakker geword van die geloei van die wind om die huisie se hoeke. Verbaas het sy gelê en luister; dit was die eerste keer dat die wind in die nag begin waai het. Sy het later opgestaan om die venster toe te maak, want die wind het die gordyne gegryp en wild heen en weer gepluk.
Verbaas het sy ’n paar oomblikke by die oop venster gestaan. Die wind wat daar ingewaai het, was warm en nie koud soos wat sy gewoond is nie. Dit moet die oostewind wees waarvan tannie Grieta haar vertel het . . . die wind wat direk vanaf die woestyn waai.
Toe sy skool toe gaan, waai die wind nog met woeste geweld en alles is vuil en vol sand. Die klaskamer is drukkend warm en sy kan dit nie waag om ’n venster oop te maak nie. Die fyn stof wat deur elke gleufie en krakie sypel, vererger net die bedompigheid in die vertrek.
Twaalfuur gaan die wind skielik lê asof ’n reusehand dit meteens tot stilstand dwing.
Die kinders is vrolik en opgewek en skoene en kouse verdwyn baie vinnig in hul tasse.
Alet maak al die vensters oop en met verbasing besef sy dat daar nie eens ’n briesie oorgebly het van die kwaai windstorm van die oggend nie. Dit is stil en heerlik warm.
Die ou inwoners straal. Matte en kussings word buite uitgeskud en ’n bietjie in die son gelaat sodat hulle weer ’n slag kan droog word en lug kry.
Hulle vertel haar dat die wind weer vannag sal begin waai tot môremiddag twaalfuur toe. Dit hinder egter niemand nie. Die twaalf uur stilte en hitte is blykbaar vir hulle meer werd as die ongerief van die wind en die sand.
Alet luister elke dag met skaamte en verbasing na hierdie mense se lewensfilosofie. Hulle is met so min tevrede, so dankbaar vir klein dingetjies . . . dingetjies wat ander mense as hul reg beskou, en nie eens agterkom dat dit ’n gawe is nie.
In ’n koel somerrokkie, die goudblonde hare skoon gewas, gaan sy met ’n heerlike koue koeldrank op haar stoepie sit.
Die kort vakansie breek aan. Dit is Vrydag en die skole sluit vandag vroeër. Gerhard stuur vroegoggend ’n briefie skool toe. Hulle moet die heerlike dag benut en sy moet haar reghou – hulle gaan vanaand vleis braai in die duine. Hy sal haar ongeveer sesuur kom haal.
Louis gaan weer plaas toe. Hy het nog nie kom groet nie. Sy wonder of hy sal; sy het hom darem so omstreeks vieruur nog by sy huis gesien.
Gerhard kan sy oë nie van Alet afhou toe hy haar kom haal nie. Die wit rokkie met die fyn pienk rosiepatroon klok sag en vroulik om haar uit. Sy het wit sandale aangetrek, want as die vleisbraaiery in die duine is, sal kouse baie onprakties wees. ’n Pienk doekie, wat sy soos ’n band gevou het, is om haar hare gebind sodat die fyn haartjies om haar gesig, wat sag en krullerig is ná die was, in bedwang gehou kan word. Haar blonde hare glim soos goud in die laat middagson en hang soos ’n waterval agter haar rug tot ver onder haar skouers.
Gerhard se motor is vol laggende en skertsende jong mense toe hy haar kom oplaai. Rita en De Wet, ’n verloofde paartjie, en Ella en Flip wat al ’n jaar of twee getroud is, sit soos sardientjies agterin die groot motor ingedruk.
Gerhard hou galant vir haar die voorste deur oop sodat sy kan inklim. Sy kyk verbaas na die laggende klomp jong mense – wat sy al vroeër ontmoet het – wat so styf teen mekaar sit.
“Een van julle kan mos voor kom sit.” Die vier agter loer na mekaar en lag.
“Nou wie dink jy nou sal voor kom sit . . . Jy sien, as een voor sit, moet daar twee voor sit.”
Alet staar hulle eers onbegrypend aan. Toe sy egter hul tergende blikke na mekaar raaksien, raak sy aan die lag.
“Natuurlik, dat ek nou so dom kan wees.”
“Slim kind!” Flip sit sy arm beskermend om Ella se skouers.
“Ja, as ’n mens eers ’n paar is, dan druk al twee maar in waar voorheen net een kon ingaan.”
Gerhard skakel die motor aan.
“Ons moet net hoor of Louis met sy eie motor kom en of hy sommer saam met ons wil ry. Hier kan mos nog een voor inkom.”
Alles binne-in Alet word stil. Sy het nie verwag dat hy sou saamkom nie. Sy het gedink hy is haastig plaas toe.
Gerhard tik liggies aan Louis se deur en sonder om op ’n antwoord te wag, draai hy oop en stap in.
’n Paar minute later kom hulle geselsend by die deur uit. Louis het ’n ligblou oopnekhemp aan en ’n trui in dieselfde kleur swaai liggies in sy hand. Hy sluit sy deur toe en kom klim voor langs Alet in.
Alet is dankbaar vir die raserige klomp hier agter in die motor, sodat niemand haar ongemak sien nie. Die twee mans is groot en sy sit styf tussen hulle ingedruk. Louis se arm druk warm en intiem teen haar. Wanneer hy hom effens draai om die ander agterin die motor beter te kan sien, kan sy sy gespierde been teen hare voel.
Alet staar ademloos na die pragtige, bruin-pienk duine, die grootsheid daarvan roer diep in haar. Alles is so abstrak en eindeloos dat sy net in stille bewondering daarna kan staar.
Die pad is sleg en vol los sand. Twee keer moet die mans uitklim en die motor deur die los sand stoot. Die stotery is blykbaar deel van die pret, want dit word onder luide gelag en geraas gedoen. Sodra die motor deur die sand is, spring hulle soos veterane in en is baie trots op hul prestasie.
Nog vier ander jong mense is reeds by die vleisbraaiplek in die droë loop van die Kuisebrivier. ’n Paar soutbosse verbreek die kaalheid van die woestyn deur in ’n lang, vaal, groen ry al met die loop van die rivier langs te groei.
Die sand is heerlik sag en koel en Alet is dankbaar dat sy nie kouse aangetrek het nie. Almal se skoene en kouse word dadelik uitgetrek en uitgelate jaag hulle mekaar.
Hulle klouter teen die groot duine uit, net om uitgeput bo te lê en rus en dan met ’n paar lang treë teen die duine af te hardloop.
Die vuur is vroeg al opgemaak en heerlike gemmerbier, wat Gerhard se ma ingepak het, word baie vinnig verslind deur die vroue. Die mans drink bier en die heerlike hopsreuk gee aan hierdie woestyn-vleisbraaiery sy eie bekoring.
Gerhard gryp Alet se hand en klim met haar teen die duin uit. Halfpad teen die duin op gaan sy uitgeput lê. Die los sand maak dat sy omtrent niks vorder nie, en vir elke tree wat sy gee, gly sy twee terug.
“Kom, ou groot sleg!” Gerhard sleepdra haar teen die duin op. “Jy is al drie maande op Walvisbaai en jy kan nog nie eens duinklim nie . . . Swak, juffrou!”
“Sjoe! Ek dink nie duine is gemaak om uit te klim nie,” kerm sy.
“Nou waarvoor is die woestyn dan gemaak . . . hm . . . ou juffrou slim?”
“Seker net vir kamele . . . maar baie beslis nie vir my nie.”
Bo-op die duin trek Alet haar asem diep in. Die wye panorama van die Namibwoestyn in die laaste strale van die son laat haar ’n paar oomblikke absoluut sprakeloos. So ver as wat die oog kan sien, vou die een duin in die ander en wissel die kleure nie veel nie . . . nie veel meer as twee skakerings nie.
“O, Gerhard! Maar dit is mooi! Hiervoor sal ek weer en weer hierdie marteltog teen die duin uit verduur.”
Gerhard sit sy arm besitlik om haar dun middeltjie en druk haar teen hom vas.
Waar Louis onder lui teen die omgevalle houtstomp leun, sien hy die intieme gebaar.
Die ondergaande son blink