Sarah du Pisanie Omnibus 7. Sarah du Pisanie
lig Alet haar oë. Sy bruines blits woedend in die verdwaasde bloues.
“Ek sal nie duld dat julle van die skool, van alle plekke, jul vryplek maak nie.” Hy staan met een beweging reg voor haar. “As jy geen skaamte het nie, wel, ek het! Ek ag my skool se naam hoog, baie hoog!”
Alet sê geen woord ter verdediging nie en dit maak Louis net meer woedend.
“Watter soort mens is jy? Ek het in ’n stadium gedink . . .dat jy anders is.” Hy wurg die woorde uit.
Alet het lus en sit haar arms om sy lyf en druk hom teen haar vas, styf vas . . . totdat al die haat en vooroordeel en wantroue uit hom gesypel het. Arme, ongelukkige mens! Hy treiter homself met sy haat.
Louis gryp haar aan haar boarms en skud haar.
“Ek sal dit nie toelaat nie . . . verstaan my mooi! Ek sal nie toelaat dat jy jou sleg gedra voor hierdie kinders en vir hulle ’n swak voorbeeld stel nie.”
Trane sypel stadig onder Alet se toegeknypte ooglede deur.
Louis staak sy geskud en los haar arms. Sy sak willoos in die stoel neer en druk haar gesig in haar hande.
Die woede in Louis wil nie bedaar nie; nie eens by die aanskoue van die blink trane wat op die lessenaar drup nie.
Hoekom moet die vroue in sy lewe altyd met ’n losbol deurmekaar raak? Hoekom kan hulle nie ook sterkte van karakter openbaar en hulle nie deur so ’n persoon laat meesleep nie?
“Jy moes lankal gehuil het. Nou is dit te laat! Jy moes al gehuil het toe jy daardie outjie in die Kaap, wat so lief vir jou was, in die steek gelaat het . . .”
Alet staar hom verbaas aan. Wat weet hy van ’n “outjie in die Kaap”? Sy het nog nooit van Pieter gepraat nie. Dit is seker maar . . . Sy gee die stryd gewonne, want sy woede bars weer oor haar los.
“As jy en Gerhard mekaar wil hê, om liefdeswil, vat mekaar dan, maar onthou net: Walvisbaai is ’n klein plekkie; dit is nie Kaapstad of Paarl of watter ander plek ook al nie. Hier weet almal alles van mekaar af. Moenie dink dat julle julle sleg kan gedra en niemand gaan daarvan weet nie.” Hy soek na woorde, want die woede maak hom stomp. “Kry julle nie snags genoeg van ’n geklouery aan mekaar nie? Moet julle dit nog hier in die skool voor die kinders ook kom doen?”
Alet staan stadig op en probeer verby hom druk om na haar klaskamer te gaan.
Hy versper egter haar weg.
“Verstaan ons mekaar baie mooi, juffrou Fourie? Nie hier nie en ook nie in die openbaar waar jy jouself belaglik maak voor hierdie kinders se ouers nie, want dan sal ek genoodsaak wees om die Departement hiervan in kennis te stel.”
Die blou oë, nog mistig van die trane, blits na hom.
“O, jy maak my siek . . . met jou sieklike brein en jou . . . jou haat in die mensdom . . . net omdat . . .” Sy stik in haar woede.
“Omdat wat, juffrou Fourie?”
“Net omdat ’n ou meisietjie jou in die steek gelaat het. Nou verdink jy al wat vrou is van slegtheid en onkuisheid. Jy . . . jy kan gerus ’n slag voor jou eie deur vee. Jy wat ’n mooi, vriendelike meisie nou al ses jaar lank aan ’n lyntjie hou – seker om haar op te voed, te leer om saam met so ’n suurknol . . . haatvervulde mens soos jy te lewe. Maar jy dink nie daaraan dat haar beste jare verbygaan nie!”
Louis druk die kantoor se deur toe, stap dan beslis op haar af en druk haar terug in die stoel.
“Sit! Ek nou wil ek weet by wie jy hierdie stories hoor!”
“Dit traak jou nie. Jy vorm jou eie opinie omtrent my. Jy verdink my van alles wat sleg en onstabiel is . . . en dit traak jou nie waar ek dit gehoor het nie of wie dit vir my vertel het nie. Ek . . .” ’n Snik glip onverhoeds uit.
“Ek dink nog steeds jy moet jou kop laat ondersoek, want jy is geestelik siek!”
Sy staan beslis op. Vergete is al haar noukeurige woorde en sinne van vroeër die oggend.
“Daar is iets anders wat ek met jou moet bespreek.” Haar rug is styf en regop en sy staar hom onbevrees aan. “Die Venters het jou swak grappie van ’n vakansie op die plaas ernstig opgeneem. Hulle het nuwe klere en ’n tas gekry . . .” ’n Skraal wit vingertjie beduie onder sy neus. “Jy gaan hulle nie teleurstel nie, meneer die godjie wat alles en almal hiet en gebied! Jy gaan hulle plaas toe neem en jy gaan sorg dat Martha Venter gaan . . . sonder my!”
Sy draai vinnig om, net om hom weer voor haar te kry.
“O nee, juffrou! Jy het vir Martha Venter belowe om saam te gaan en jy gaan saam! Al moet ek jou vasbind en self op die bakkie laai.” Sy woedende oë maan haar tot swye. “Ek is nie van jou stoffasie gemaak nie, juffrou Fourie. Ek vlug nie weg van my beloftes af nie en ek verbreek hulle ook nie . . . nooit nie!”
“Wat presies bedoel jy?”
“Net dat dit darem baie snaaks is dat ’n jong meisie Walvisbaai toe vlug. Hoekom? Iemand wat so ’n liefdesbetuiging voor in ’n boek vir jou kon skryf, wat vir jou waaragtig lief was . . . was hy skielik nie meer goed genoeg nie . . . nadat jy hom eers so laat verstaan het? Het hy dalk moeg geword vir jou kat-en-muisspeletjie, of het sake dalk te warm geword vir jou daar, jou kaperjolle dalk . . .”
Die klap klink soos ’n geweerskoot in die kantoortjie.
“Hoe durf jy? Jou sieklike . . . wantrouige . . .”
Louis vryf sy wang. Sy gesig is spierwit en sy bruin oë lewe soos vuur.
Sy stap beslis by hom verby, klap die deur hard agter haar toe en loop bewend na haar klaskamer toe.
Sy vertrou haar eie stem nie, want haar hele liggaam ruk. Sy sit die kinders aan die werk en staar lank stil voor haar uit.
Ná ’n ruk soek sy in haar laai na ’n stukkie skryfpapier en tel haar pen op om haar bedanking vir die einde van die jaar in te dien. Haar gedagtes is net gedeeltelik by wat sy doen, haar verstand werk koorsagtig aan die groot probleem van die kort vakansie wat net tien dae ver is.
9
Die kinders lyk soos vaal spokies toe hulle op die plaas aankom. Hulle het agter op die bakkie gery en die seilwande van die kappie bied nie veel beskerming teen die droë stof wat in ’n digte wolk agter die wiele uitborrel nie.
Alet het voor tussen Louis en Martha gesit. Daar was toe op die ou end vir haar geen ander genade nie: sy moes maar net saamkom.
Die kinders kom nie eens die stof of die hitte agter nie. Hulle is heeltemal te uitgelate en die paar keer wat Louis stilgehou het, het hulle baldadig in die veld rondgehardloop.
Die sweet het in twee dun straaltjies teen Alet se slape afgeloop. Martha het ook kort-kort sweet afgevee, maar dit was van senuweeagtigheid.
Sy het tientalle kere vir Louis gevra of dit heeltemal reg is, of sy ma weet dat sy so baie kinders het, of hy baie seker is dat hulle nie in die pad sal wees nie . . .
Louis het vriendelik met Martha gesels en haar besware geduldig die een ná die ander uitgewis. Hy het met die kinders gekorswel en niemand het juis opgemerk dat hy nie veel met Alet gesels nie . . .
Hester Erlank is ’n ronde, mollige, moederlike mensie. Sy sien die motor aankom en kom op ’n drafstappie nader.
Sy moet op haar tone staan om haar arms om Louis se nek te kry. Hy druk haar vas en gee haar ’n klapsoen op haar mond.
Hester verwelkom almal met ’n soen wat hulle sommer dadelik laat tuis voel.
“Boeta, dra die kinders se goedjies na die twee stoepkamers en dan kan Martha in die spaarkamer naaste aan hulle slaap. Alet se goedjies kom in die kamer langs myne.”
Twee rooi kolle slaan hoog op Martha se wangbene uit van opgewondenheid.
Die kinders is in ’n ommesientjie nêrens te sien nie. Louis roep laggend agter hulle aan: “Julle moet