Elza Rademeyer Omnibus 6. Elza Rademeyer
’n moordkuil toe tant Betta haar prontuit vra wat sy daarvan dink. “Maar hoekom wil mevrou dan bestuur?”
“Jy vra nog! In vandag se lewe móét ’n vrou kan bestuur, Katryn. Rudolf sal my nie meer so rondkarwei soos vroeër nie, onthou. En die taxi’s vra ’n mens se ore van jou kop af! Buitendien, ek is niks slegter as daardie Julia-vroumens nie.”
“So van juffrou Julia gepraat, het mevrou geweet sy glo aan spoke?”
“Spoke?” Tant Betta se stem is vol ongeloof.
“Ja, spoke! Sy vra vanmôre vir my of dit spook in die huis. Sy’t glo laas nag die aakligste geluide gehoor, soos kettings wat oor sinkplate sleep.”
“Dis nou die grootste bog waarvan ek al gehoor het!” Tant Betta swyg ’n rukkie en toe kom sy met ’n splinternuwe idee na vore. “Katryn, jy gee my mos nou ’n plan! Hoekom spook ons haar nie hier weg nie?”
“Hoe meen mevrou nou?” vra Katryn verstom.
“Ons máák ’n spook as hier nie een is nie. En dan spook ons haar hier uit die huis uit! Ek sal jou sê wat ons kan doen. Ons maak ’n . . .”
“Sjuut!” maak Katryn haar stil. “Ek het ’n deur hoor klap.”
Dit is Julia wat kom hoor hoe laat daar geëet word, want sy wil Rudolf gaan besoek. En vir ’n wonder is tant Betta vriendelik teenoor haar.
“Die kos sal nou-nou reg wees, Julia. Maar trek vir jou ’n stoel uit, dan gesels ons so ’n paar woorde.” Sy maak of sy glad nie die wantroue op die meisie se gesig sien nie. “Het jy lekker geslaap?”
“Ek . . . was so wakker soos ’n spook. Het julle ook die snaakse geluide gehoor?”
“Snaakse geluide? Hoe het dit geklink?”
“Dit was aaklig! Soos ’n tak wat op die dak skraap, en partykeer soos kettings wat oor sinkplate skuur.”
“O, dit,” merk tant Betta droog op. “Ag, jy moet jou nie daaraan steur nie. Jy sal daaraan gewoond raak.”
“Maar wat is dit?” wil Julia weet.
“Dis maar één van die onverklaarbare verskynsels. Maar dit het darem nog nie skade aangerig nie, nè, Katryn?”
Katryn kan niks anders doen as om haar kop te knik en by die wasbak doenig te raak nie.
“Wag tot die geeste kwaad raak!” gaan tant Betta voort.
“Geeste?” vra Julia bekommerd.
“Ja, Rudolf se voorvadergeeste. As hulle begin stoele gooi en tafels rondstamp, moet jy oppas!”
“Dan spook dit mos regtig hier!” sê Julia verskrik.
“Ag, ’n mens leer om daarmee saam te leef. Jy moet maar net sorg dat jy nie op een van die geeste se tone trap nie,” sê tant Betta luiters, en kyk vererg na Katryn toe dié ’n geluid by die wasbak maak wat soos ’n proeslag klink.
Julia is duidelik verslae. Sy stel skielik glad nie meer belang in middagete nie. Maar tant Betta is die ene onskuld. Eers toe die dreuning van haar motor buite opklink, bars sy uit van die lag.
“Wil jy glo!” lag sy dat die trane loop. “So ’n regte dame, maar sy glo aan spoke! Wel, Katryn, nou weet ek ons gaan binnekort van haar ontslae wees. Wag net tot ek my planne agtermekaar het!”
“Watse geluide sou juffrou Julia gehoor het, mevrou?”
“Ag, dit kan maar net my snorkery wees, Katryn. Rudolf het al gesê ek moet na ’n ander kamer verskuif, of ten minste my venster en deur toemaak in die nag, want ek hou hom elke nag uit die slaap.”
Katryn knik haar kop. “Ja, ek het al gehoor in die middae wanneer mevrou gaan rus. Die eerste keer het ek ook geskrik. Maar ek het nie aan spoke gedink nie, ek was bang mevrou is aan die doodgaan! Gaan mevrou regtig vir juffrou Julia hier wegspook?”
“Hoekom nie?”
“Hoe?”
“Ek het ’n idee, Katryn. Maar gee my eers kans dat ek my planne uitwerk. Die storie moenie boemerang nie.”
Na die Sondagmaal in die hospitaal rus die meeste pasiënte. Maar Rudolf vra vir die verpleegsters om hom te help om in sy rolstoel te klim. Toe gaan sit hy buite in die koel skaduwees van die bome om weg te kom van oom Hansie se gesnork en oom Thysie se gehoes.
Sy gedagtes voer hom terug na die vorige aand. Oom Hansie het toe sy Dingetjie aan hom voorgestel. Hy onthou sy verslaentheid oor tant Dingetjie. Wat hy te wagte was, weet hy nie, maar hy’t nooit gedink iemand met die naam van Dingetjie sou so groot en robuus wees nie. Arme oom Hansie het totaal verswelg geraak toe sy hom omhels. Tog was hul liefde vir mekaar opvallend.
Hoekom weet hy nie, maar hy dink skielik aan suster Jo. Sou sy haar aand saam met dokter Simpson geniet het? ’n Belaglike vraag, erg hy hom vir homself. Natuurlik sou sy dit geniet het. Dokter Simpson is immers ’n aantreklike man, baie sjarmant en fisiek gesond. Snaaks dat hulle twee nie lankal getroud is nie!
Dit is regtig ongewoon dat sy nog ongetroud is, dink hy dan verwonderd. Min meisies van haar ouderdom is nog ongetroud. Sou sy ’n liefdesteleurstelling gehad het?
Sy gedagtes word onderbreek toe ’n paar spelende kinders van besoekers se bal oor die straat gerol kom en langs sy rolstoel tot stilstand kom. Hulle het egter nog ’n bal en niemand steur hom aan die een wat weggerol het nie, behalwe ’n waggelende kleutertjie. Hy is te klein om die gevaar van aankomende motors te besef en begin die bal op onvaste beentjies agternasit.
Rudolf skrik hom yskoud toe hy besef die kind gaan oor die straat kom. Dit is op ’n draai en omdat dit besoektyd is, ry daar aanhoudend motors. Daar is juis weer een aan die kom!
Hy roep na die groter kinders, maar hulle lag en skree te luidrugtig vir mekaar om hom te hoor. Hy sien met angssweet hoe die kleinding gaan lê om met sy magie oor die randsteen te seil. Die aankomende motor ry vinnig. Hy gaan nooit betyds gestop kry nie!
“Ag, Here,” bid Rudolf half onwetend hardop, “keer die kind!” Maar die outjie is al besig om weer waggelend orent te kom. Hy gaan nou die straat oorsteek, en die motor . . .
Daar is nie langer tyd vir aarseling nie. Rudolf leun oor en raap die bal op. “Here,” bid hy weer eens, “help my dat ek die outjie se gang stuit!”
Hy sien die selfvoldaanheid op die kleuter se gesig. Binne-in hom raak dit beurtelings warm en koud van angs. Gooi hy mis, gaan die kind reg voor die motor beland! Hy bid hardop: “Help my, Here! Help my om raak te gooi!” Toe durf hy nie langer weifel nie, en slinger die bal na die kind.
Dit tref die teiken. Die outjie slaan reg agteroor van die slag teen sy bors. En sekondes later skuur die motor rakelings voor hom verby. Terselfdertyd sien van die groter kinders hom daar langs die kant van die straat lê en huil van skrik en verontwaardiging en kom vat hulle hom en die bal weg.
Lank na die voorval sit Rudolf nog versteen van verdwasing. Hy het heel waarskynlik die kind se lewe gered, maar dit wek nie ’n gevoel van verligting in hom nie. Dit is of daar ’n onsigbare mag tussen hom en verligting staan. Amper asof hy nie verlig mag wees nie. En toe dit hom byval dat hy gebid het, is dit of die onsigbare mag sy keel ook wil toedruk. Sweet slaan in sy handpalms uit, dit pêrel op sy voorkop uit en drup af op sy bors. Hy probeer homself wysmaak dit is van skok, maar sy beterwete sê nee, dit is omdat hy nie sy dank teenoor die Here betuig nie!
Hoe moet ek dit doen? vra hy homself af.
Dit is net so maklik om dankie te sê as wat dit vir jou was om sy hulp te vra toe jy dit nodig gehad het, spreek sy gewetestemmetjie hom aan.
Maar dit is nie vir Rudolf so maklik nie. As skoolkind en universiteitstudent het verskeie leierposisies dit soms van hom vereis om hardop te bid. Maar dit was anders. Hy het met sy mond gebid en nie met die hart nie. Daar was nie die gevoel van beklemming in hom om eerlik te wees soos wat daar nou in hom is nie. Dit is dus heelwat later voordat hy na vele wik en weeg uiteindelik op