Tahiti, verre land. Ena Murray
tropiese flora. En nog laer die silwerwit strande en – tot haar verbasing – ook swart strande. Glo jare gelede gevorm deur die stof van lawa-uitbarstings. Origens het die prentjie wat die verspotte Marina daardie dag in hul woonstel se sitkamertjie duisende kilometers hiervandaan geskilder het, waar geword. Die smaraggroen see, ’n saffierblou hemel, rye en rye wiegende palms, die absolute groen van blaar en blad en dan die blomme – blomme en nogmaals blomme in helder kontras.
Punt Punaauia lê soos ’n mespunt voor hulle met die wye en beskutte hawe van Papeete, hoofstad en ook hoofhawe van Tahiti, daaragter.
Weda voel half teleurgesteld toe hulle die hawe binnevaar. Sy het nie iets moderns verwag nie. Haar blik rus met weemoed op die groot olie-opgaartenks aan die een kant. Die droomeiland het al ’n deel van sy bekoring ingeboet ter wille van sy toerismebedryf. Hóé geweldig hierdie toerismebedryf reeds gegroei het, kan gesien word aan die luukse hotelle wat die een langs die ander op die agtergrond uittroon.
Weda betig haarself dat sy nou kinderagtig is. Die eiland wat sy in haar gedagtewêreld opgetower het, bestaan nie meer nie. Die aardbol het te klein geword. Dit is nou maar net ’n ronde balletjie en nêrens, nie eens op hierdie afgesonderde eiland in die hart van ’n ontsaglike oseaan, sal jy die misterie en wonder van die oorspronklike skepping terugvind nie.
Hoe jammer, dink sy. Hoe jammer dat daar nie ’n enkele stukkie van die oorspronklike Eden bewaar kon bly nie, waar die moeë reisiger van die twintigste eeu kan gaan kyk hoe die Skepper dit oorspronklik op daardie eerste skeppingsdag bedoel het.
Sedert die dag toe Wallis se matrose voet aan wal gesit het op die swart lawastrande van Tahiti, was hierdie paradys nie meer ’n paradys nie; dit het stadig begin verander, ontaard, totdat dit vandag soos die res van die aardbol lyk. Toeriste stroom elke jaar in hul duisendtalle na hierdie uithoekie van die aarde, maar dít wat hulle hier kom soek, is nie meer te vind nie – hulle het dit self vernietig. Dit kon net sowel Miami-strand in Amerika gewees het.
Tog het daar iets egs, al is dit ook net ’n afglansing van die oorspronklike, oorgebly. Waar hulle dit eers gedoen het uit suiwer lewensvreugde, doen hulle dit nou as deel van die toeristeaantreklikheid van die eiland: die meisie van die reisbrosjure met die swaaiende grasrompie het meteens verdriedubbel. Hulle staan in ’n ry op die kaai, die pragtige swart hare tot aan die ritmies bewegende blomme om die volmaakte rondings van die bolyf en nek. Die klaende tone van die kitaar en ukelele bring ’n byna dierlik ongebonde ritme in die swaaiende heupe en arms. Die hoelameisies van Tahiti in al hul Polinesiese prag en geheimsinnigheid!
Weda staan ’n entjie agter madame Levaux en Eugenie en laat haar blik ook oor die saamgedromde mengelmoes van mense voor hulle op die kaai dwaal. Sy weet nie of sy bly of spyt is dat sy binne enkele oomblikke die hooggeagte heer Louis de Bougainville sal ontmoet nie. Aan die een kant het sy gehoop dat hy nie sy gaste sal kom ontmoet nie. Sy is teësinnig om met die man kennis te maak. Aan die ander kant het vroulike nuuskierigheid haar deeglik beet.
Sy frons effens. Sy is geensins tevrede met die verloop van sake nie. Sy wou gehad het dat daar by hul aankoms in Tahiti vir haar ’n plek bespreek word op die eerste beskikbare vliegtuig terug. Dit was altans die verstandhouding van die begin af – sodra Eugenie op Tahiti aanland, is Weda se verpligtinge afgehandel. Eugenie het egter ander planne, het sy vanoggend gehoor.
Die Franse meisie het eers gesoebat, en toe dit nie slaag nie, begin huil en haar later in so ’n toestand opgewerk dat haar ma verplig was om Weda te vra om tog net ’n rukkie op Tahiti aan te bly. Nie dat Weda sou omgee om eers ’n paar dae op die lieflike eiland te kuier en dit beter te leer ken nie. Sy weet maar te goed dat sy nooit weer in haar lewe dié voorreg sal hê nie. Dit is egter die gedagte dat sy van Louis de Bougainville se gasvryheid gebruik moet maak en dat sy in sy huis sal tuisgaan, wat die vlieg in die salf is. Eindelik het sy teësinnig toegegee, want sy het besef dat Eugenie haar eintlik nog nodig het. Dis net sy wat iets met Eugenie kan uitrig wanneer sy deur pyn en spanning oorval word; net sy wat haar weer tot kalmte kan bring met massering.
Franz het gejuig van vreugde toe sy hom kort voor hul aankoms in die hawe gesê het dat sy nog ’n paar dae sal vertoef voordat sy huis toe vertrek.
“Ek is vreeslik bly om dit te hoor, Weda. Nou kan ons Tahiti saam verken!”
Daar was net tyd vir knik en toe het sy haar gehaas om toe te sien dat alles gepak en reg is. Sy kan die vreeslike spanning waarin Eugenie verkeer, duidelik in die donker oë sien, en weer eens voel dit vir haar of sy die meisiekind tot nugter denke kan klap. Maar dis ’n bietjie laat.
Haar blik val op ’n man wat die loopplank opgestap kom, en sonder dat iemand haar hoef te sê, weet sy dat dit net Louis de Bougainville kan wees.
Die trotse, koninklike wyse waarop hy sy kop op die breë skouers dra, laat hom uittroon bo die ander mense wat die loopplank opstroom. Daar is iets in die ritmiese beweging van die skraal heupe soos hy sonder haas nader stap, wat haar laat dink dat die De Bougainvilles deur die geslagte heen ook iets van die ongebonde Polinesiese ritme geërf het. Hy is in vleklose tropiese wit geklee en sy tande blink wit teen die sonbrand van sy vel toe hy sy gaste raaksien.
Weda staan doodstil terwyl sy toekyk hoe hy eers oor Madame se hand buig en dan weer oor Eugenie s’n, en sy weet, anders as Eugenie wat maar net ’n vae beskrywing van hom kon gee, dat sy Louis de Bougainville in die fynste besonderhede aan Marina sal kan beskryf wanneer sy terug is in Suid-Afrika. Teen wil en dank beïndruk hy haar, en Weda weet – of jy van Louis de Bougainville hou of nie, een ding is seker: ignoreer kan jy hom nie en vergeet sal jy hom nooit nie. Met watter gevoelens jy hom onthou, is ’n ander saak. Sy weet ook met ’n vreemde beklemming in haar binneste dat Louis de Bougainville, net soos die pragtige eiland, altyd deel van haar herinneringe sal bly.
En dis nou die man agter wie Madame haar dogter halfpad om die aardbol gesleep het; met wie Eugenie, ten spyte van ’n ander man se beeld nog helder in haar hart, vasbeslote is om te trou. Weer, asof deur ’n magneet getrek, gaan Weda se blik terug na die sterk gesig. Dis met die grootste teësin dat sy eerlik aan haarself erken dat Franz geweet het waarvan hy praat. ’n Meisie sal maklik op hierdie man verlief kan raak, baie maklik. Miskien sal dit Eugenie glad nie lank neem om Franz heeltemal te vergeet nie. In alle eerlikheid moet Weda erken dat Louis de Bougainville ander mans afgewater en oninteressant laat vertoon. Die arme Franz, self oulik en aantreklik, het nie verniet die stryd gewonne gegee voordat hy nog begin het nie.
Agter haar rug hoor sy ’n geamuseerde stem opklink.
“Wel, Weda? Sien jy nou wat ek bedoel het? Dit help nie om teen só ’n man mee te ding nie.” Daar is ’n treurige trek om sy mond, maar sy oë skerts in hare af toe sy omdraai na hom. “Moet jy tog nou nie ook die kluts kwytraak nie. Ek wil nie sien dat jy jou hartjie op Tahiti moet agterlaat nie.”
“Moenie verspot wees nie, Franz!” Sy kyk hom erg ontevrede aan. “Hy is nie my tipe nie. Glad nie. Ek wil hom nie present hê nie. Ek sal die stuipe kry as ek ’n man moet hê oor wie al wat vroumens is in ’n beswyming raak. Gewoonlik is daardie soort mans egoïstiese skepsels wat dink hulle is kaas. Nee wat, dankie, regtig. Eugenie is welkom.”
Dit tref haar skielik dat die glimlag van Franz se gesig verdwyn het en dat hy na iets of iemand agter haar kyk. Dis in haar gasheer se donker, priemende oë wat sy vaskyk toe sy omdraai. Anders as in die geval van madame Levaux en Eugenie, neem hy nie haar hand toe die bekendstelling gedoen word nie, maar knik net styf met die kop en gee dan dadelik sy aandag aan die jong dokter.
“Ek is bly om te sien jy het ook veilig aangekom, Leucas. Ek het vir jou ’n motor gekry. Dit wag reeds en sal jou na jou losiesplek toe neem. Ons praat later.”
Gedwee volg Weda die ander drie die loopplank af. Sy het die gevoel dat sy diep in die moeilikheid getrap het. Sou die man haar gehoor het? Nou wat daarvan as hy haar gehoor het? vra sy haarself af met ’n bravade wat sy nie werklik voel nie. Wat kan haar mening hom tog skeel?
Met Louis de Bougainville aan hul sy, neem dit ’n rekordtyd om by die doeanebeamptes verby te kom en eerlank sit hulle in die motor wat op hulle gewag het.
Voor in die motor langs hul gasheer is Madame nie ’n oomblik stil nie. Agter in die motor